Halina Jędrzejewska z d. Dudzik ps. „Sławka” (ur. 1926, Warszawa) we wrześniu 1939 roku trafiła wraz z rodziną do Monasterzysk na Podolu. Po powrocie do Warszawy ukończyła gimnazjum im. Słowackiego, maturę zdała na tajnych kompletach w 1944 roku. Należała do konspiracyjnej organizacji Konfederacja Narodu, a następnie do Armii Krajowej. Podczas Powstania Warszawskiego służyła jako sanitariuszka w batalionie „Miotła” w Zgrupowaniu Radosław. Brała udział w walkach na Woli, Starówce i Czerniakowie, za co została dwukrotnie odznaczona Krzyżem Walecznych. Po kapitulacji powstania znalazła się w obozach jenieckich w Sandbostel i Oberlangen. Po zakończeniu wojny przebywała w Anglii, gdzie służyła w Pomocniczej Lotniczej Służbie Kobiet, do Polski wróciła w 1946 roku. W 1947 roku wyszła za poznanego podczas powstania Tadeusza Jędrzejewskiego. W roku 1952 Halina Jędrzejewska roku ukończyła medycynę, do emerytury w 1987 roku pracowała w klinice ortopedycznej. Specjalizację II stopnia w zakresie chirurgii urazowej i ortopedii uzyskała w 1958, w 1966 obroniła doktorat. W latach 1987–2000 pracowała w niepełnym wymiarze godzin w spółdzielni lekarskiej. Od roku 1956 działa w środowisku kombatantów. Była członkinią Prezydium Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD oraz Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich. Mieszka w Warszawie.
mehr...
weniger
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1926 r. w Warszawie.
[00:00:50] Latem 1939 r. boh. była na obozie harcerskim w Górach Świętokrzyskich. Po wojnie boh. będąc w Anglii usiłowała odszukać szkolne koleżanki z gimnazjum im. Słowackiego – większość zginęła podczas powstania. W szkole boh. wstąpiła do harcerstwa. Po wybuchu wojny ojciec, pracownik Ministerstwa Komunikacji, został ewakuowany wraz z rodziną. W okolicach Równego pociąg został zbombardowany.
[00:05:00] Przed wybuchem wojny matka robiła zapasy, zabezpieczono szyby w oknach. 5 września rodzina została ewakuowana – wyjazd z dworca Wileńskiego, kłopoty z ulokowaniem się w pociągu. Gdy pociąg został zbombardowany koło Równego, nikt z rodziny nie ucierpiał, ale zginęli ludzie w przedziale pierwotnie przydzielonym rodzinie. Z Równego przyjechały furmanki, które zabierały pasażerów – zamieszkanie u żydowskiej rodziny. [+]
[00:11:55] Wkroczenie Armii Czerwonej do Równego – syn gospodarzy poradził siostrze, by rodzina wyjechała z Równego. Wyjazd na Podole, skąd pochodził ojciec. [+]
[00:17:45] Boh. i siostra Danuta jeździły pociągiem z Monasterzysk do szkoły w Buczaczu – podróże z czerwonoarmistami. Zmiany w szkole – znikanie polskich nauczycieli. Na Podolu było wiele mieszanych polsko-ukraińskich małżeństw. Zmiana nastawienia do Polaków. [+]
[00:24:25] Propozycja przerzutu części rodziny do Warszawy – boh. z matką zostały w Monasterzyskach, a ojciec z dwiema córkami wyjechał. Brak wiadomości od rodziny – decyzja matki o ucieczce. Pomoc w załatwieniu fałszywych dokumentów i biletów na pociąg – wyjazd do Przemyśla. Trudności z przejściem przez granicę. Reakcja sowieckiego żołnierza na widok budzika. Matka miała przy sobie woreczek z biżuterią – okoliczności, w których dała ją radzieckim żołnierzom. [+]
[00:40:18] Boh. została przerzucona przez płot i dzięki temu matka weszła do niemieckiego przedstawicielstwa. Rodzina wielokrotnie doświadczyła pomocy ze strony obcych ludzi. 1 maja [1940] matka i boh. przyjechały do Warszawy i poszły do domu – spotkanie z rodziną. [+]
[00:48:52] Sytuacja po powrocie do Warszawy – głód. Najstarsza siostra pracowała w opiece społecznej, ale niewiele zarabiała. Boh. chodziła do szkoły im. Słowackiego – przeniesienie szkoły na ul. Wilczą, potem na Smolną – organizacja tajnego nauczania, matura w konspiracji.
[00:59:52] W konspiracji działały siostry, a potem także boh., ale w domu o tym nie rozmawiano – postawa rodziców. Dwa razy matka nie chciała wypuścić boh. z domu. Przysięga boh. po wstąpieniu do organizacji. Kobieta, która odebrała przysięgę, była potem w oddziale partyzanckim i zginęła w walce z Niemcami.
[01:10:00] Boh. należała do Konfederacji Narodu, potem do Armii Krajowej. W Konfederacji działała także starsza siostra Wanda. Zadania boh. jako łączniczki – znajdowanie lokali na spotkania, przenoszenie broni. Boh. pojechała do Przemyśla po rannego partyzanta, ale jego stan zdrowia nie pozwalał na podróż.
[01:20:35] Zagrożenie podczas okupacji – spotkanie z niemieckim patrolem. Okoliczności pojawienia się nocą kolegi z konspiracji. Jeden pokój zajmowała lokatorka, która grała na fortepianie. Gdy się przeprowadziła do innego mieszkania w kamienicy, szukało jej tam gestapo, ale kobieta zdołała uciec i po wojnie mieszkała we Wrocławiu.
[01:32:32] Boh. wiozła broń na ul. Kredytową, ostrzeżona przed łapanką weszła do jakiegoś domu, gdzie pomogła jej obca kobieta. [+]
[01:38:20] System ostrzegania w razie wsypy – wypatrywanie kolegi, Wojciecha Kętrzyńskiego, w którego mieszkaniu był „kocioł”. Rodzice wiedzieli, że córki działają w konspiracji, ale nie znali szczegółów. Boh. nie pamięta nazwiska kobiety, która odebrała od niej przysięgę.
[01:44:50] Podczas jednego z zebrań Konfederacji miał się odbyć apel poległych – w czerwcu 1943 r. podczas działań partyzanckich zginęło wielu członków organizacji. Spotkanie prowadził Wojciech Kętrzyński, boh. zapomniała zabrać z domu listę poległych.
[01:47:35] Zadania w ruchu oporu – odwiezienie do szpitala jednego z kolegów, poety [Andrzeja Trzebińskiego], poszukiwanego przez Niemców. Boh. wiedziała, że ma ze Starego Miasta odebrać człowieka na wózku – nie poznała kolegi, który był w przebraniu. Poszukiwanych przez gestapo często umieszczano na oddziałach zakaźnych.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..