Anna Fastnacht-Stupnicka (ur. 1948, Wrocław) – jej ojciec Adam Fastnacht był historykiem, badaczem dziejów ziemi sanockiej i kustoszem Ossolineum. Podczas studiów na Uniwersytecie Wrocławskim brała udział w strajku studentów w 1968 r. Po ukończeniu polonistyki podjęła pracę w dziale wydawnictw Wojewódzkiego Ośrodka Postępu Rolniczego w Brzegu, gdzie w 1980 założyła NSZZ „Solidarność” i została przewodniczącą Komisji Zakładowej. Jest autorką książek, m.in. „Zostali we Lwowie” – o Polakach, którzy po wojnie nie zdecydowali się na repatriację. Mieszka we Wrocławiu.
[00:00:06] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1948 r. we Wrocławiu.
[00:00:35] Rodzice pochodzili z Sanoka, ojciec po ukończeniu studiów we Lwowie w 1935 r. zbierał materiały do pracy doktorskiej, którą obronił po wojnie.
[00:01:50] Ojciec (Adam Fastnacht) spędził okupację w Sanoku – powody wyjazdu ze Lwowa. Ojciec należał do Armii Krajowej, składał przysięgę przed Aleksandrem Rybickim, który przed wojną organizował Muzeum Ziemi Sanockiej – pozyskiwanie zbiorów. Sylwetka Aleksandra Rybickiego, kuriera i organizatora tras przerzutowych na Węgry. W 1947 r. został aresztowany i trafił do łagru, z którego został zwolniony w 1955 r. Po powrocie do Polski odwiedził rodzinę Fastnachtów i opowiadał o przeżyciach z czasów okupacji. Aleksander Rybicki był twórcą skansenu w Sanoku, kolekcjonerem sztuki huculskiej.
[00:08:00] Ojciec ukrywał się od 1942 r., wrócił do domu w sierpniu 1944. Kilka miesięcy wcześniej gestapo zamordowało jego brata Mariana, działacza organizacji „Miecz i Pług”.
[00:12:26] Rodzice zamieszkali we Wrocławiu, gdzie ojciec podjął pracę w Ossolineum. Rodzice mieszkali przez rok w domu w Oporowie z Niemkami, ślady bytności sowieckich żołnierzy. Polscy osadnicy o niemieckich nazwiskach. [+]
[00:17:08] Tęsknota ojca za Lwowem, którego po wojnie nie odwiedził, choć została tam jego rodzina. Zabawy dzieci w wojnę. Boh. znała wojnę z opowieści, ale śnili się jej gestapowcy. Odgruzowywanie Wrocławia – scena z bitymi przez woźnicę końmi, które nie mogły uciągnąć wozu pełnego cegieł. Zniszczenia w Oporowie – zabawy dzieci w ruinach.
[00:21:40] W 1968 r. boh. była na drugim roku studiów, razem z bratem, również studentem, brała udział w wiecach i strajku okupacyjnym na uczelni. Boh. działała w Solidarności od początku jej powstania.
[00:24:35] Po studiach boh. wyjechała z mężem do Brzegu i pracowała w Wojewódzkim Ośrodku Postępu Rolniczego – we wrześniu 1980 zainicjowała założenie Solidarności i była przewodniczącą Komisji Zakładowej. W czasie stanu wojennego została wezwana do dyrektora – żądanie wydania dokumentów i pieczątek, które boh. ukryła.
[00:28:35] Boh. była redaktorką podziemnego pisma „Prostownik” – pisanie na maszynie stojącej w szafie. [+]
[00:29:36] W Brzegu stacjonowały wojska radzieckie, poczucie zagrożenia, ale też wola walki. Boh., pracująca w dziale wydawnictw WOPR została wezwana na milicję, gdzie przyznała się, że przygotowuje ulotki i biuletyny do druku. Szefem kard w zakładzie był pan Kostrzewa, były pracownik UB, który chciał się zapisać do Solidarności.
[00:35:55] Boh. przyjeżdżała podczas stanu wojennego do Wrocławia na manifestacje. Rozpraszanie demonstrantów przez armatki wodne. Boh. spotkała kolegę ze studiów, który pracował w milicji.
[00:39:13] Strajk studencki w 1968 r. – boh. miała kolegów Żydów, znała Bralka Zeichnera, który został aresztowany, potem wyjechał do Izraela. Postawy wykładowców uczelni, tylko jeden docent na polonistyce należał do partii. Dwaj żydowscy koledzy zostali aresztowani i skazani na rok więzienia. Ostatnia rozmowa telefoniczna z Bralkiem Zeichnerem.
[00:43:53] Pochodzenie rodziny – pod koniec XVIII w. przodkowie boh. przyjechali z południowych Niemiec w okolice Dobromila i osiedli w kolonii Falkenberg – powolna polonizacja. Pradziadek Jan Fastnacht ożenił się z Polką, Zofią z domu Stupnicką, która wychowała dzieci w duchu polskiego patriotyzmu. Dziadek i jego brat byli działaczami Sokoła. Ojciec ukrywając się podczas okupacji przyjął nazwisko babki.
[00:48:10] Podczas wojny Fastnachtowie walczyli z Niemcami na różnych frontach. Mieczysław Fastnacht został ranny podczas kampanii wrześniowej, Leon walczył pod Tobrukiem i Monte Cassino.
[00:50:20] Ojciec i jego brat Marian byli w 1939 r we Lwowie, osoby pochodzenia niemieckiego mogły wyjechać do Generalnej Guberni, ale ojciec i stryj odmówili i przedostali się do Sanoka przez zieloną granicę. Korespondencyjna znajomość ojca z panem Millerem, który w 1939 r. namawiał Fastnachtów do podpisania volkslisty.
[00:53:32] Kuzyn Edward Fastnacht, z zawodu notariusz, został po wojnie we Lwowie „na straży polskiej kultury” i w latach 50. zginął potrącony przez samochód – rodzina w Polsce dowiedziała się o wypadku po kilku miesiącach. Jedna z jego córek, ciocia Nana, została we Lwowie i kontynuowała dzieło ojca, współpracowała z księdzem Rafałem Kiernickim prowadząc lekcje ministrantury i polskiej historii. Ciocia Nana została złapana na przemycie dewocjonaliów i miała zakaz przyjeżdżania do Polski.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..