Helena Ostachowska z d. Selina (ur. 1930, Jelcza), synowa Józefa Ostachowskiego, działacza ludowego i wicemarszałka Sejmu Ustawodawczego (1919-1922). Opowiada o działalności politycznej swojego teścia, a także o realiach okupacji niemieckiej na ziemi kieleckiej. Wspomina również ojca i dziadka, którzy angażowali się w działalność niepodległościową jeszcze podczas zaborów.
[00:00:01] Bohaterka urodziła się w 1930 r. i miała udane dzieciństwo, mimo iż rodzice i inne rodziny na wsi przeżywały kryzys lat 30. W 1951 r. wyszła za mąż za Wojciecha Ostachowskiego, syna Józefa.
[00:01:05] Teść [Józef Ostachowski] był aktywny zawodowo i ożenił się dopiero w wieku 36 lat z 19-latką. Był ludowcem i działał politycznie. Pochodził z Sułoszowej k. Ojcowa, jako poseł dbał o dobro lokalnej ludności, która była w Sułoszowej bardzo liczna.
[00:02:35] Józef Ostachowski [r. 1883] skupiał się na działalności oświatowo-kulturalno-produkcyjnej. Założył tkalnię, współtworzył szkołę rolniczą w sąsiednim Trzyciążu. Pomagał ludziom. Jako 16-letni chłopak przenosił tajną prasę z zaboru pruskiego do Galicji.
[00:03:30] Jego ojciec Paweł oraz dziadek byli legionistami. Ojciec teścia za to, że jego synowie poszli do Legionów, został zamknięty w stodole, w której zamarzł. [++]
[00:04:20] Teść był szlachetnym człowiekiem pracy. Gdy wychodził rano wypuścić krowy, wracał z bukietem kwiatów dla boh. Po kąpieli w miednicy wyprodukowanej w Olkuszu w Fabryce Naczyń Emaliowanych, śpiewał godzinki do NMP „zacznijcie wargi nasze….”.
[00:05:30] Teść został posłem podczas wyborów w lutym 1919 r. Uwielbiał Piłsudskiego, był prezesem Stronnictwa Ludowego.
[00:07:00] Teść był wicemarszałkiem pierwszego sejmu w okresie rządów Wincentego Witosa i współpracował z nim. Mieli inne zdanie w kwestii wywłaszczenia wielkich posiadaczy, dla których teść chciał odszkodowań.
[00:08:00] Teść działał b. aktywnie i robił to bezinteresownie. Był to czas kryzysu, zaoszczędzonymi markami ludzie wyklejali sobie ściany, wymieniono markę na złotówkę. Trudne warunki życia.
[00:10:00] Ojciec boh. miał trójkę dzieci, wszyscy ukończyli studia wyższe. Najstarszy syn ukończył szkołę rolniczą, drugi był w gimnazjum w Olkuszu, boh. w wieku 5 lat umiała czytać, pisać i rachować, poszła do szkoły mając 6 lat.
[00:11:20] Teściowa zajmowała się gospodarstwem, gdy on działał. Narzekała na ogrom pracy, której musiała sprostać sama.
[00:13:55] Analfabetyzm na wsi. Gdy ojciec boh. chciał wziąć pożyczkę w Kasie Stefczyka, boh. musiała nauczyć matkę podpisywać się, aby jako współmałżonka umieściła swój podpis na wniosku.
[00:14:35] Po wybuchu II wojny światowej teść zaangażował się w Ruch Obrony Chłopów [ROCH] i działalność podziemną. Jako działacz międzywojenny był inwigilowany przez Niemców. Jego 15-letni syn wstąpił do ruchu oporu.
[00:17:00] Bataliony Chłopskie działały na wsi, AK skupiało inteligencję.
[00:18:00] Gospodarstwo teścia często nachodzono, jego syn [mąż boh.] musiał się ukrywać, teścia przesłuchiwano. Należeli do grupy BCh „Mohorta”, która zjednoczyła się potem ze 106. pułkiem piechoty AK.
[00:20:00] Pomoc udzielona przez ojca boh. komuniście Taborowiczowi. Umieszczenie u sąsiada Musiała.
[00:21:55] W 1944 r. w domu boh. stacjonowała grupa Armii Ludowej Gutka [Jan Trzaska ps. „Gutek”]. Zbliżała się armia radziecka, budowa schronu.
[00:22:50] Do teścia przyszli pijani Niemcy i kazali się zawieźć do Ojcowa/Krakowa. Po drodze teść odpiął konie od sań, zostawił pijanych Niemców i odjechał. [+]
[00:24:00] W rodzinie teścia wszyscy walczyli z okupantem, w rodzinie boh. skupiono się na nauce. Boh. trafiła na 7-osobowy komplet zorganizowany przez ks. Bińczyckiego w parafii Tczyca.
[00:25:30] Na tajnych kompletach boh. zrobiła [małą] maturę, a w 1945 r. maturę. Miała łacinę, lekcje francuskiego w Miechowie prowadziła p. Terlecka – jej syn Władek zginął w partyzantce.
[00:26:45] Nękanie za okupacji było niczym w stosunku do nękania po „wyzwoleniu”. Teść i jego syn byli prześladowani. Represjonowano ludzi, którzy działali dla dobra RP i wspólnoty. Mąż boh. studiował rolnictwo, na drugim roku studiów był aresztowany przez UB. Teść sprzedał morgę pola, aby ratować syna – wyrok z 10 lat zmieniono na 5. Po roku przyszła amnestia, na mocy której został zwolniony, mógł dokończyć studia.
[00:30:30] Boh. nie wiedziała o przeszłości więziennej męża. Marzyła o farmacji, zdała egzaminy biol.-chem., ale nie zdała egzaminu o Polsce współczesnej, ponieważ wykazała się wiedzą o Katyniu. Miała ją dzięki opowieściom ojca, który u p. Musiała słuchał tajnego radia.
[00:32:50] Boh. rozpoczęła studia w Wyższej Szkole Ekonomicznej. Miała 17 lat, gdy zdała maturę, była jedną z najmłodszych studentek. Rektorem był p. Sarna.
[00:35:20] Teść w czasach powojennych nie był już posłem, zajął się sprawami powiatu i gminy. Boh. dostała razem z mężem nakaz pracy w Wojewódzkiej Komisji Planowania w Kielcach. System nakazów pracy.
[00:36:35] W 1952 r. boh. urodziła dziecko [syn Ryszard]. Po trzymiesięcznym urlopie macierzyńskim musiała jeździć z pracy rowerem do dziecka, żeby je nakarmić. Przez jakiś czas dzieckiem zajmowała się 82-letnia babcia boh., potem boh. musiała się zwolnić z pracy.
[00:37:30] Boh. z mężem prowadziła hodowlę lisów, dzięki której wybudowali dom i kupili samochód. Mieli 200 lisów. Wizyty u rodziców w Jelczy i teściów w Sułoszowej, pomaganie im w pracach rolnych.
[00:39:30] W 1974 r. powstało mikołajczykowskie stowarzyszenie Ruchu Ludowego i dopiero wtedy boh. wstąpiła do odrodzonego PSL, tzw. PSL „Odrodzenie”. Teść nadal żył problemami wsi. Miał zatarg z ks. Ratajewiczem w Sułoszowej w sprawie pogrzebu W.Witosa.
[00:41:20] Teściowa uczyła ją gotować. W swoim domu boh. nauczyła się mleć ziarno na mąkę w żarnach, ponieważ w okresie okupacji w domu rodziców bywało mnóstwo ludzi.
[00:42:30] Nękanie powojenne męża boh. i teścia. Mąż dostał wyrok za niezdanie broni w 1945 r. Rewizje co dwa tygodnie, teść był przesłuchiwany w Olkuszu przez UB.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..