Zenona Wieloch z d. Badurak (ur. 1939, Kowala) opowiada o codzienności okupacji niemieckiej z perspektywy dziecka oraz o zbrodniach, dokonywanych przez żołnierzy niemieckich na ziemi świętokrzyskiej.
00:00:10 Ur. 25 lutego 1939 r.w Zakrzowie k. Pińczowa, jedna z 6 dzieci. Obowiązkowe kontyngenty dla Niemców w czasie wojny. W 1944 r. Niemcy zebrali wszystkich chłopów, którzy nie oddali kontyngentów (w tym ojca boh.), zamknęli ich. Syn sołtysa, Turczyn, należał do partyzantki, umożliwił niektórym ucieczkę. Niemcy chcieli wywieźć chłopów do więzienia w Pińsku. Ojcu udało się uciec z furmanki. Chłopów zmuszono do podpisania zobowiązania do dostarczenia kontyngentów. Ojciec nie spał w domu, tylko w stodole – przeziębił się i w maju zmarł. [+]
00:05:55 W 1944 r. Niemcy stacjonowali we wsi, kuchnia polowa na podwórku, w domu boh. przyjmował lekarz, w innych domach byli krawcowie, szewcy, magazyn ubrań i kocy. W chlewie boh. stały dwa niemieckie konie i bryczka. Stacjonowali do 17 stycznia [1945], do wyzwolenia. Mówiono: „Pod Stopnicą biją” – dochodziły odgłosy walki. Dożywianie mieszkańców z niemieckiej kuchni wojskowej.
00: 09:27. Ścięte przez Niemców drzewa w całej wsi. 17 stycznia chłopiec wystrzelił 3 białe rakiety, wjazd radzieckich czołgów do Zakrzowa, zaskoczeni Niemcy uciekali w pośpiechu, bez walki. Wypędzanie ludzi ze wsi przed frontem. Mama nie chciała uciec [+].
00:13:50 Szewc Franek. Boh. nie miała butów – ucieczka do wsi Kowale w ciszy, po zamarzniętej wodzie. Dom ciotki pełen ludzi. Spalenie Zakrzowa. Walki o niemiecki magazyn broni w Michałowie, atak partyzantów przebranych za Niemców. Ucieczka Niemców, uciekanie ludzi do kolejnych wsi. Powrót do Zakrzowa, okopy na polach, zaminowane łąki, kłęby kolczastego drutu. Spalone gospodarstwa Zakrzowa, spalony radziecki czołg w środku wsi. Pochowanie poległych Rosjan. Splądrowany dom, głód, pomoc rodziny z Pińczowa. [+]
00:22:48 Zabranie partyzantów ze wsi: syna sołtysa, sąsiada Żaka i brata mamy, przesłuchanie w Busku, wywiezienie do lasu wełeckiego, zabici strzałem w tył głowy. Poszukiwanie mężów przez kobiety w dole w lesie, przewożenie zwłok pod stertą gnoju. Wuj ocalał, opowiadał o torturach. Po kilku latach stracił rozum. [++]
00:25:35 Ofiary rozbrajania min na łąkach – ranni i zabici. Po wojnie boh. zaczęła edukację, nauczyciel bił dzieci kijami. W Pińczowie dasza edukacja, boh. skończyła 7 klas, została w domu. Wyszła późno za mąż za starszego mężczyznę, wyjechała z Zakrzowa, dobre małżeństwo. [+]
00:30:10 Nowe życie przy mężu. Syn z poprzedniego związku. Umieranie rówieśników i rodzeństwa. Córka jest żoną sołtysa. Dobre relacje w rodzinie.
00:33:02 W czasie I wojny światowej spalony Zakrzów, zostało 7 domów, mieszkańcy wysiedleni pod Busko. Odbudowa domów z gliny. Zakrzów – miejsce, do którego boh. nie chce wracać.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..