Halina Jędrzejewska z d. Dudzik ps. „Sławka” (ur. 1926, Warszawa) we wrześniu 1939 roku trafiła wraz z rodziną do Monasterzysk na Podolu. Po powrocie do Warszawy ukończyła gimnazjum im. Słowackiego, maturę zdała na tajnych kompletach w 1944 roku. Należała do konspiracyjnej organizacji Konfederacja Narodu, a następnie do Armii Krajowej. Podczas Powstania Warszawskiego służyła jako sanitariuszka w batalionie „Miotła” w Zgrupowaniu Radosław. Brała udział w walkach na Woli, Starówce i Czerniakowie, za co została dwukrotnie odznaczona Krzyżem Walecznych. Po kapitulacji powstania znalazła się w obozach jenieckich w Sandbostel i Oberlangen. Po zakończeniu wojny przebywała w Anglii, gdzie służyła w Pomocniczej Lotniczej Służbie Kobiet, do Polski wróciła w 1946 roku. W 1947 roku wyszła za poznanego podczas powstania Tadeusza Jędrzejewskiego. W roku 1952 Halina Jędrzejewska roku ukończyła medycynę, do emerytury w 1987 roku pracowała w klinice ortopedycznej. Specjalizację II stopnia w zakresie chirurgii urazowej i ortopedii uzyskała w 1958, w 1966 obroniła doktorat. W latach 1987–2000 pracowała w niepełnym wymiarze godzin w spółdzielni lekarskiej. Od roku 1956 działa w środowisku kombatantów. Była członkinią Prezydium Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD oraz Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich. Mieszka w Warszawie.
mehr...
weniger
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1926 r. w Warszawie.
[00:00:40] Ojciec pracował w Ministerstwie Komunikacji, a matka w szkole. W chwili wybuchu wojny boh. była uczennicą gimnazjum im. Słowackiego, należała do harcerstwa.
[00:04:40] Siostra podczas okupacji była w Szarych Szeregach – jej przydział podczas Powstania Warszawskiego. W sąsiednim domu przy ul. Wawelskiej 60 był szpitalik powstańczy – znajomość układu budynku, zejść do piwnicy i kanałów – zorganizowanie się grupy sąsiadów podczas powstania, ucieczka mieszkańców kanałami 11 sierpnia 1944 r. Izolacja budynku podczas powstania, trudne decyzje. Losy mieszkańców, którzy nie uciekli.
[00:15:00] Po upadku powstania boh. była w obozie z kilkoma koleżankami, które miały podczas powstania przydział do jej kamienicy na Ochocie. Po kapitulacji powstania dowódca dał podkomendnym wybór – mogli wyjść z ludnością cywilną lub z powstańcami. Informacje przyniesione przez łącznika, który był na Ochocie.
[00:18:44] Na kilka dni przed wybuchem powstania boh. przebywała razem z kilkoma koleżankami sanitariuszkami w mieszkaniu przy ul. Żurawiej. Wybuch powstania przesunięto i dziewczyny wróciły do domów. Atmosfera pod koniec walk – nadzieje na pomoc aliantów i zwycięstwo. 1 sierpnia boh. pojechała do Śródmieścia, a potem wracała do domu – pożegnanie z rodzicami, ubranie boh. Droga tramwajem do wyznaczonego puntu – widok chłopaka z biało-czerwoną opaską na ramieniu. Nastrój na początku powstania. [+]
[00:34:35] Pierwsze ofiary – śmierć koleżanki. Przydział do kompanii. Boh. została wysłana z meldunkiem do „Radosława”, dowódcy Zgrupowania – wykonanie zadania. [+]
[00:42:25] Przez całe powstanie boh. była w oddziale por. Michała Panasika „Szczęsnego”. Pod koniec walk dowódca został ciężko ranny w twarz, koledzy odnieśli go do szpitala i wymogli na lekarzach zajęcie się „Szczęsnym”, który przeżył powstanie. Po latach boh. spotkała dowódcę i nie poznała go. [+]
[00:49:16] Incydent podczas zdobywania Monopolu Tytoniowego – powody śmiechu powstańców. Odpoczynek po zdobyciu budynku – reakcja boh. na widok dziewczyny w ciepłym płaszczu. [+]
[00:56:30] Zadania sanitariuszek podczas powstania, refleksje na temat waleczności powstańców. Odpoczynek na terenie zakładów garbarskich Pfeiffera – okoliczności poznania przyszłego męża. Przejście oddziału na ul. Stawki – spotkanie z członkami oddziału partyzanckiego, wśród których boh. rozpoznała znajomego, który odwiedzał dziewczynę z Grodna, mieszkającą w mieszkaniu boh. [+]
[01:08:00] Sytuacja powstańców na ul. Stawki – siła ognia niemieckiego. Boh. dostała od dowódcy niewielki pistolet – okoliczności skorzystania z broni – zaniesienie do szpitala ciężko rannego kolegi ps. „Mściwój” [Tadeusz Arak], jego śmierć.
[01:17:15] Po wojnie członkowie oddziału szukali się.
[01:18:40] Podczas walki na Stawkach boh. dotarła do dwóch ciężko rannych kolegów – decyzja jednego z nich. Podczas drogi do szpitala rani zostali koledzy niosący nosze – okoliczności użycia broni. Sytuacja w powstańczym szpitalu – śmierć „Mściwoja”. [+]
[01:27:10] Drugiego z ciężko rannych kolegów boh. spotkała po wojnie, gdy wróciła do kraju – jego stan zdrowia, zagrożenie amputacją obu nóg. Boh. po ukończeniu studiów pracowała w klinice ortopedycznej. Szef kliniki prof. Gruca zgodził się przyjąć kolegę – omówienie przypadku i leczenie. [+]
[01:34:50] Interwencja boh., gdy dowiedziała się, że koledze Ludwikowi Śmigielskiemu grozi amputacja nóg – uszanowanie jego decyzji. Akcja na terenie szpitala Jana Bożego.
[01:43:27] Boh. wraz z kilkoma kolegami brała udział w obronie otoczonego przez Niemców budynku szpitala Jana Bożego – śmierć kolegi. Po jakimś czasie zabrakło amunicji i granatów i poszedł po nie „Tchórz” [Zbigniew Chwaszczewski] – powrót kolegi i odebranie przez boh. znalezionej broni. Podczas odwrotu z budynku zginął jeden z kolegów. [+]
[01:55:00] Podczas przejścia oddziału do Śródmieścia kolega znalazł beczkę z winem – degustacja alkoholu. Nieudana próba połączenia się na Placu Bankowym z grupą idącą ze Śródmieścia – przejście kanałami.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..