Mieczysław Kamiński (ur. 1936, Mokobody k. Siedlec) opowiada o losach miejscowej społeczności żydowskiej pod okupacją niemiecką oraz o przejściu frontu niemiecko-sowieckiego przez jego rodzinne tereny. W jego rodzinnym domu ogrzewali się w zimie Żydzi, jednak rodzina bała się udzielić im długotrwałej pomocy.
00:00:01 Autoprezentacja boh. urodzonego w 1936 r. w Kolonii Mokobody. Prezentacja rodziców: Zofii i Stefana Kamińskich oraz dwóch sióstr.
00:00:52 Początek niemieckiej okupacji w Mokobodach. Przed wojną Żydzi trudnili się handlem i rzemiosłem, jeden był właścicielem olejarni. Abram był handlarzem, Komar właścicielem barana. Łapanki na roboty do Niemiec – wszyscy wrócili po wojnie do domów.
00:04:32 Francuzi [jeńcy z obozu w Suchożebrach] tłukli kamienie na drodze – zachowanie niemieckich strażników.
00:05:37 W Woli Suchożebrskiej był obóz dla sowieckich jeńców wojennych, getto było w Węgrowie.
00:06:14 Sołtys dostał rozkaz, by odwieźć Żydów do Węgrowa, ale nie zrobił tego i Żydzi zimą wchodzili do domów, by się ogrzać. Z grupy ukrywających się Żydów przeżył Mosiek, syn Abrama. [+]
00:07:44 Obóz w Woli Suchożebrskiej – skazanie jeńców sowieckich na śmierć głodową. Okoliczni chłopi wywozili ciała na cmentarz w lesie w Osinach. Ucieczka grupy jeńców sowieckich, dwóch (Wasyl i Iwan) przeżyło wojnę ukrywając się w okolicy i pomagając chłopom. [+]
00:10:11 Na Kolonii stacjonowali Niemcy z radiostacją. Przed nadejściem frontu rodzina została przesiedlona do pobliskiej wsi Zemły. Po trzech dniach wróciła do domu – z powodu zajęcia gospodarstwa przez radzieckich żołnierzy przeniesiono się do rodziny w Mokobodach. Końskie zewłoki na ulicach. Wasyl i Iwan zostali wcieleni do armii. [+]
00:13:47 Odgłosy bombardowania Mokobodów – Niemcy uciekli ze szkoły na cmentarz, potem wyjeżdżali zamaskowanymi samochodami. Straty wśród mieszkańców wsi. Walki Niemców z Rosjanami w Kolonii Mokobody.
00:16:32 Mosiek, syn Abrama, przyjaźnił się z synem sąsiada, razem hodowali króliki. Ukrywający się w okolicy Żydzi przychodzili do domu po jedzenie, Żyd-krawiec szył ubrania i za swoje usługi dostawał żywność. [+]
00:18:22 Dziadkowie Kamińscy i stryj oraz rodzina boh. mieszkali w tym samym domu. Niektórzy ukrywali Żydów w zamian za korzyści majątkowe.
00:20:12 Jeńcy, którzy uciekli z obozu przebywali w okolicy 2-3 lata, inny jeniec został zabity przez partyzantów. Działalność granatowych policjantów. W okolicy nie było zbyt wielu żydowskich rodzin.
00:22:37 Cmentarz jeńców radzieckich w Suchożebrach, po wojnie Rosjanie ekshumowali pojedyncze zwłoki. Ucieczka grupy jeńców z obozu.
00:23:47 Siostra Mośka ukrywała się w oborze i zimą zamarzła.
00:25:26 Po wojnie Mosiek przyszedł do domu, ale boh. nie wie, o czym rozmawiał z rodzicami. Sołtys miał odwieźć Żydów z Mokobodów do Węgrowa, ale zostawił ich w Kolonii Mokobody, niedaleko domu rodziny boh. – Żydzi przyszli, by się ogrzać. Postawa mieszkańców wsi. Przypadek kobiety, która nie mogła zostawić dziecka.
00:30:38 W okolicy działała partyzantka – wysadzanie niemieckich pociągów. Po przejściu frontu Rosjanie wyłapywali partyzantów, których gromadzili w szkole – metody śledcze.
00:32:43 Relacje z Żydami przed wojną. W okolicy nikt nie ukrywał Żydów z obawy przed represjami. Zniszczenie żydowskiego cmentarza.
00:35:13 Partyzanci często nocami przychodzili do domu, ojciec ich woził. Niemcy nie przeprowadzali rewizji w gospodarstwie, ale sąsiadowi zabrali kartofle.
00:37:16 Na Syberię wywieziono Romana Dębskiego ze Skupi oraz Romana Górskiego z Zaliwia – obydwaj wrócili do domów.
00:39:04 Wiele osób z okolicy wywieziono na roboty do Niemiec. Siostra teścia, Lucyna, pracowała jako pokojówka u bezdzietnego małżeństwa, poznała parobka sąsiadów, Józefa Krawczyńskiego i wyszła za niego.
00:41:41 Boh. nie zapisał się do partii – życie w PRL-u.
00:43:04 Po wojnie nauczyciele mówili dzieciom o obozie w Oświęcimiu i Treblince. W szkole nie mówiono o Katyniu. Po wojnie nie można było śpiewać piosenki „Czerwone maki na Monte Cassino”.
00:46:40 Boh. prowadził gospodarstwo rolne, potem był murarzem. Działalność Solidarności w Siedlcach. Wprowadzenie stanu wojennego – kilku chłopaków z okolicy trafiło do ZOMO.
00:49:02 Zbiegowie z obozu jenieckiego ukrywali się u kliku gospodarzy, nocowali w stodołach. Po wyzwoleniu Rosjanie wcielili ich do wojska.
00:51:30 Życie religijne podczas okupacji. Zachowanie księdza w czasach PRL. Boh. ukończył szkołę podstawową w Mokobodach, lubi czytać grube książki. Rozmowy z wnukami o biedzie, której boh. doświadczył. Podczas okupacji rodzina miała jedną krowę, kury – gotowane potrawy.
00:55:58 Uroczystości państwowe podczas PRL-u, ściganie rolników przez milicję w dniu obchodów święta 22 Lipca.
00:57:12 Przesłanie do wnuków. W okolicy ukrywało się czterech zbiegów z obozu jenieckiego, dwaj przeżyli do wyzwolenia.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..