Stanisława Bornecka z d. Robak (ur. 1930, Stryjówka) wychowała się jako jedynaczka w dużym gospodarstwie rolnym we wsi Stryjówka na Podolu. Jej rodzina została deportowana 10 lutego 1940 do sowchozu w Oziorkach w obłasti swierdłowskiej. W 1945 zostali przerzuceni do Żmyranki na Ukrainie. Stamtąd udało im się przedostać do rodzinnej wsi, gdzie zastali swoje gospodarstwo w rękach ukraińskich. Repatriowani jesienią 1946 do Polski, objęli gospodarstwo poniemieckie w Sławie Śląskiej. Pani Stanisława ukończyła gimnazjum i liceum przemysłu odzieżowego we Wrocławiu. Po wyjściu za mąż w 1954 roku przeniosła się wraz z mężem do Zielonej Góry. Pracowała w zakładach krawieckich. Mieszka w Nowej Soli.
STRESZCZENIE NA MATERIALNE NIE ZMONTOWANYM! P1010482 [00:00:17] Bohaterka opowiada o wsi [Stryjówka], gdzie przed wojną w zgodzie mieszkali Polacy, Ukraińcy i Żydzi.
[00:02:10] Wybuch wojny. Całą rodzinę deportowano na Syberię. Na sanie zapakowali cały dorobek, zawieźli do wagonów i tam trzeba było czekać trzy doby.
[00:04:30] Dojechali do Swierdłowska, tam musieli się przesiąść do innych wagonów i dojechali do Taboryńska, a później na saniach jechali przez dwa tygodnie do sowchozu Oziorki. Ojciec bohaterki robił obuwie, dziadek łapcie, matka pracowała przy ścince drzewa, babcia w polu.
[00:08:04] Tam mieszkali do 1945 roku. Armia Andersa. Bohaterka skończyła szkołę, dziadkowie zmarli. Liczne zgony z głodu.
[00:10:35] Cukierki. Zapomoga. Życie w sowchozie.
[00:12:55] W 1945 wszystkich wsadzono na barkę i przywieźli do wsi Żmierinka pod Winnicą. Zostali przemyceni do swojej rodzinnej wsi, ale gospodarstwo już było zajęte przez Ukraińców. Zaproponowano im albo przyjąć obywatelstwo Związku Radzieckiego, albo wyjechać na Zachód. Wyjechali do Sławy Śląskiej.
[00:16:19] Tam bohaterka skończyła szkołę, wyszła za mąż i wyjechała do Zielonej Góry.
P1010483 [00:00:18] Życie w Stryjówce. Szkoła, rodzinne gospodarstwo: 15 hektarów, 2 krowy. Ksiądz Szczerbiński.
[00:04:45] Dziadek urodził się w Kanadzie, ożenił się w Polsce i chciał wrócić do Kanady z babcią i całą rodziną bohaterki, ale nie zdążył, bo wybuchła wojna.
[00:06:40] Relacje polsko-ukraińskie. Z rodziny nikt nie ucierpiał od UPA.
[00:08:25] Życie na Syberii. Ubrania, które rodzice wymienili na krowę.
[00:10:58] Śmierć dziadków. Szkarlatyna.
[00:13:00] Wilki. Praca przy ścince drzew. Kartki na chleb. Premie w postaci kiszonej kapusty.
[00:17:41] Rodziny, które mieszkały w sowchozie. Koleżanka – córka komendanta Rimce.
[00:20:38] W rodzinie się modlili rano i wieczorem, obchodzili wszystkie święta kościelne. Nie było represji z tego powodu. Nie było żadnych wiadomości, nie było radia.
[00:22:05] Informacja o tworzeniu się armii Andersa. O wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej nie mieli żadnych informacji. Polaków nie brali do wojsk sowieckich.
[00:25:15] Ogłoszenie końca wojny, można wracać do domu. Trudny powrót do Polski. Dylematy.
[00:27:15] Przed wojną ojciec wybudował nowy dom, w którym zamieszkali Ukraińcy.
[00:32:15] Nocna straż cywilów. Napady UPA.
[00:33:30] Zabrane rzeczy do deportacji. Ojciec zostawił cały swój warsztat. Skrzypce, które zrobił ojciec. Na Syberii robił buty, potrafił zbudować piec.
[00:38:05] Koleżanka Niemka. Praca w Niemczech.
P1010484 [00:00:25] Zabawki, lalki ze szmatek. Kora z brzozy, używano jej zamiast papieru. Sok z brzozy.
[00:04:20] Wybuch wojny.
[00:06:23] Gospodarstwo. Robieniu tkanin ze lnu.
[00:08:15] Deportacja. Nikt nie sądził, że ich przesiedlają na długie lata.
[00:09:53] Wszy. Kurza ślepota.
[00:12:20] Transport do Polski w bydlęcych wagonach. Przybycie na tereny poniemieckie i szukanie miejsca do zamieszkania.
[00:15:05] Świadectwo ze szkoły na Syberii. Szkoła w Polsce.
[00:16:50] Pierwsze wrażenia po przyjedzie do Polski. Zapomoga.
[00:19:45] Gospodarstwo w Polsce.
[00:21:19] Wyniszczony Wrocław, życie w internacie. Niemiłe doświadczenia.
[00:26:17] Ojciec bohaterki był „złotą rączką”. Zmarł w dość wczesnym wieku. Grał na skrzypcach. Pracował w fabryce i tkał piękne tkaniny, szył dla pani Stanisławy zjawiskowe buty.
[00:32:00] Kanada. KsiążkI meldunkowe po wojnie.
[00:34:15] Bohaterka otrzymała zaproszenie do Zachodniego Berlina. Wyjazd do Danii do koleżanki. Problemy po powrocie.
[00:39:18] Wyjazdy pociągami do krajów obozu socjalistycznego.
[00:43:20] Wyjazd z mężem do Stryjówki.
[00:46:50] Wolny czas w internacie.
[00:48:43] Poznanie męża.
[00:51:24] Mąż bohaterki był w obozie jenieckim. Teść był w wojsku austriackim podczas I wojny światowej, przez to męża wyrzucili z wojska. Mąż trafił do obozu.
[00:55:51] Szabrownicy.
[00:59:25] Zamieszki w Zielonej Górze w 1960 roku.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..