ks. Mieczysław Rusiecki (ur. 1932, Zrecze Duże) – kaznodzieja, rekolekcjonista, profesor Uniwersytetu im. Jana Kochanowskiego w Kielcach, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach. W Zreczu Dużym i Chmielniku uczęszczał do szkoły podstawowej, a następnie w Kielcach do liceum św. Stanisława Kostki. W 1953 roku zdał maturę w kieleckim Seminarium Duchownym. W 1963 podjął studia na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, jednocześnie zdając maturę państwową. Po studiach wrócił do Kielc i był wizytatorem lekcji religii. W latach 1975-2001 wykładał historię katechezy na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1981 roku został wykładowcą w kieleckim Seminarium Duchownym. Przez wiele lat pełnił funkcję opiekuna seminaryjnego kościoła św. Trójcy. Przez 33 lata prowadził rekolekcje dla nauczycieli w Częstochowie, był także wykładowcą w Akademii Świętokrzyskiej oraz na Uniwersytecie Trzeciego Wieku.
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1932 r. w Zreczu Dużym.
[00:00:30] W 1909 r. ojciec wyjechał do Stanów Zjednoczonych – okoliczności sprowadzenia z Polski przyszłej żony. Rodzice pobrali się po dwóch latach znajomości. Początkowo matka pracowała w fabryce, potem była gospodynią grupy Polaków, którym gotowała i prała. W USA urodziło się dwóch braci i siostra boh. W 1922 r. wrócono do Polski i ojciec kupił gospodarstwo w Zreczu Dużym. Boh. miał siedmioro rodzeństwa. Do kościoła w Chmielniku chodzono boso. W pierwszy piątek miesiąca dzieci szły do kościoła z matką – religia w życiu rodziny. Wspomnienie wypadku, który groził boh. śmiercią. Boh. jako dziecko zajmował się końmi – więź ze zwierzętami.
[00:08:26] W 1939 r. boh. miał iść do pierwszej klasy. Budynek szkoły zajęli żandarmi niemieccy. Boh. przysłuchiwał się starszym braciom, gdy odrabiali lekcje i przed pójściem do szkoły znał alfabet, więc przyjęto go do drugiej klasy. Przez cztery lata chodził do szkoły w Zreczu. Nauczyciel Sadowski był znajomym ojca, który jadąc w niedziele do kościoła zabierał go na wóz wraz z rodziną. Dyscyplina w domu i szkole. Od VI do VIII klasy boh. chodził do szkoły w Chmielniku, latem i zimą dojeżdżał tam rowerem. Do IX klasy poszedł w Kielcach.
[00:11:22] W czasie okupacji boh. był uczniem szkoły w Zreczu, pewnego dnia nauczycielka kazała oddać podręczniki – związek boh. z książkami. Rodzice wracając z USA przywieźli m.in. kuferek książek. Boh. ukrył książkę i nie oddał jej nauczycielce, wracając ze szkoły spotkał żandarmów z psem, ale nie zatrzymali go – ukrywanie książek przez braci. Brat Stefan należał do Armii Krajowej. Przez wieś chodziły patrole żandarmerii i polskiej policji. Boh. idąc do szkoły widział zwłoki partyzantów leżące przy drodze. Widział też ludzi prowadzonych do lasu na egzekucję. [+]
[00:15:36] Brat Władysław we wrześniu 1939 walczył na Helu, tam został wzięty do niewoli i w Niemczech pracował w masarni. W 1941 r., gdy Niemcy ruszyli na Związek Radziecki, wyznaczono ojca, żeby dał podwodę. Ojciec pojechał z wojskiem, ale dogonił go Stefan i Niemcy zgodzili się na zamianę. Brat był z armią niemiecką w ZSRR, ale dostał urlop i gdy przyjechał do domu ukrywał się, by nie wracać na wschód. W domu kwaterowali Niemcy, a brat miał kryjówkę nad oborą – dostarczanie żywności. Brat wyszedł z kryjówki po odejściu Niemców [+]. Poczucie wspólnoty podczas okupacji. Atmosfera w czasie ucieczki Niemców i po wyzwoleniu.
[00:20:45] Sytuacja po wojnie – komunistyczny aparat represji. Opór wobec systemu. W 1949 r. boh. rozpoczął naukę w liceum św. Stanisława Kostki w Kielcach – upaństwowienie katolickiej placówki. Ze szkoły zabrano dyrektora, a jego stanowisko objął wiejski nauczyciel, komunista. Jeden z kolegów miał w klapie odznakę ministranta i dyrektor chciał ją wyrwać – reakcja młodzieży. Szesnastu uczniów IX klasy poszło do Seminarium Duchownego, gdzie prof. Adam Szafrański założył Wydział Humanistyczny – tam boh. zdał maturę. Wysoki poziom nauczania zapewniali przedwojenni nauczyciele.
[00:25:40] W 1953 r. boh. skończył Wydział Humanistyczny i został w seminarium. Aresztowano biskupa Czesława Kaczmarka i innych księży – atmosfera w seminarium. Sylwetka ks. Wojciecha Piwowarczyka, który był wzorem dla kleryków.
[00:29:40] Boh. przez rok był wikariuszem w Piekoszowie i prowadził katechezy w okolicznych wsiach. Potem przez pięć lat był wikarym w katedrze kieleckiej. Był też prefektem w liceum im. Śniadeckich. Wyjeżdżał na wakacje z młodzieżą i przy okazji ewangelizował. Wspomnienie mszy odprawianej w czwartki przez ks. Zygmunta Pilcha, w czasie której boh. wygłaszał homilię. Ks. Pilch poprosił biskupa Kaczmarka, by wysłano boh. na studia homiletyczne – po śmierci biskupa w 1963 r. w kurii zdecydowano, że boh. będzie także studiował katechetykę. Boh. nie miał państwowej matury i przez pierwszy rok studiów na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie był wolnym słuchaczem.
[00:34:46] Boh. pokazał jednemu z wykładowców wyniki egzaminu maturalnego w seminarium i ten przepisał ocenę z matury. Wysiłek włożony w naukę. Boh. miał nadzieję, że władze uznają maturę z seminarium. Pani Rubinowicz, przechrzczona Żydówka, pomagała studentom. Boh. poszedł z nią do Ministerstwa, a tam kazano mu świadectwo maturalne powiesić w łazience. Boh. zdawał 18 egzaminów na uczelni oraz 22 egzaminy z materiału X i XI klasy.
[00:38:00] Po studiach boh. wrócił do Kielc i został wizytatorem lekcji religii – wyjazdy w teren. Tematyka pracy magisterskiej. W 1981 r. boh. został wykładowcą w seminarium. Przez 23 lata boh. był opiekunem kościoła św. Trójcy przy Seminarium Duchownym w Kielcach.
[00:42:52] W 1975 r. biskup Jaroszewicz wyraził zgodę na wykłady boh. z historii katechezy na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Boh. przez 25 lat jeździł do Lublina. Opinia na temat KUL. Pewnego dnia zimą w latach 80. boh., przygotowując się do wyjazdu, usłyszał kategoryczny głos mówiący „Nie jedź!”. Powiedział biskupowi Janowie Gurdzie, że wolałby nie jechać do Lublina – złe prognozy pogody. Korzystając z wolnego dnia pojechał do warsztatu samochodowego, gdzie okazało się, że auto ma zepsute hamulce. Wielu księży miało z tego powodu wypadki. Potem okazało się, że przewody w aucie boh. były celowo uszkodzone. [+]
[00:51:35] Rozważania na temat doznanego wstrząsu i jego skutków dla życia duchowego, pogłębienia wiary. Kwestia: Bóg a zło – wartości oczyszczające.
[00:55:45] W czasie rekolekcji wielkopostnych w kieleckiej katedrze do boh. siedzącego w konfesjonale podszedł mężczyzna, który przyznał się do uszkodzenia przewodów hamulcowych – udzielenie rozgrzeszenia. [+]
[00:57:42] Boh. był zaangażowany w rekolekcje maturzystów, nauczycieli, studentów. Chodził za nim funkcjonariusz SB, który namawiał go na współpracę – propozycja boh., by razem pójść do biskupa Jaroszewicza. Milicjanci mieszkali w budynku przy ul. Czerwonego Krzyża 11, esbecki opiekun boh. został tam zastrzelony podczas libacji alkoholowej. Po nim pojawił się inny „opiekun”. Boh. wygłaszając homilie w kościele św. Trójcy widział mężczyznę, który je nagrywał, a potem uciekał. Boh. był na liście „niewygodnych” księży.
[01:01:10] Wspomnienie wykładowców KUL: ks. Mieczysława Majewskiego i ks. Kulpaczyńskiego. Rola uczelni w kształtowaniu młodych ludzi. Boh. nie miał styczności z wykładającym na KUL Karolem Wojtyłą – zamach na papieża.
[01:04:10] Przedstawienie rodziców: Marianny i Jacentego – więzi rodzinne. Ojciec był dominujący i surowy, wymierzał kary nieadekwatne do winy – postrzeganie roli kobiety. Charakter matki i jej rola w rodzinie.
[01:08:45] Analiza imienia boh. Rozważania o sprawiedliwości dziejowej – biblijna historia Józefa wrzuconego przez braci do studni. Biskup Jaroszewicz jadąc do Warszawy spotkał ks. Romana Zelka, proboszcza kieleckiej katedry i powiedział mu, że podpisał nominację boh. na wykładowcę katechetyki – trzynastoletnie oczekiwanie. Przekucie energii na posługę kapłańską.
[01:13:18] Boh. niepokorny – analiza. Wspomnienie roli i charakteru matki – oddanie swojego obiadu głodnemu żebrakowi, który przyszedł do domu w czasie żniw. Boh. napisał artykuł o przebaczeniu. Rozważania na temat emerytów.
[01:16:52] Reakcja matki na wiadomość, że boh. wybrał seminarium duchowne. Młodsza siostra została zakonnicą w bezhabitowym Zgromadzeniu w Nowym Mieście nad Pilicą. Matka broniła dzieci przed ojcem, jej miłosierdzie i współczucie – rola modlitwy. Matka jako silny wzorzec osobowy. Boh. przyjeżdżał do domu w sutannie i w niej pracował przy żniwach. Raz za zgodą rektora przyjechał w garniturze – reakcja matki. Boh. nawet zimą jeździł rowerem do szkoły w Chmielniku – uwaga, jaką poświęcała mu matka.
[01:22:36] Ojciec nie akceptował pójścia boh. do seminarium – zmiana postawy pod koniec życia.
[01:24:20] W Zreczu Dużym była szkoła pięcioklasowa, w Chmielniku ośmioklasowa. W 1939 szkołę w Zreczu zajęła żandarmeria. Dopiero po jakimś czasie wznowiono nauczanie. W czasie przejścia frontu nie było lekcji. Po 1945 r. boh. dojeżdżał przez trzy lata do Chmielnika.
[01:27:56] Boh. wykładał na KUL-u do 2001 r. Do 2011 był wykładowcą w Akademii Świętokrzyskiej, wykładał także na Uniwersytecie Trzeciego Wieku. Przez 33 lata prowadził ogólnopolskie rekolekcje dla nauczycieli w Częstochowie. Podziały w społeczeństwie w czasach PRL. Wspomnienie spotkań opłatkowych. Boh. wykładał wiele przedmiotów, w tym filozofię, rozwiązywanie konfliktów w rodzinie – czasochłonne przygotowywanie się do zajęć. Trudności mówienia do dużej grupy osób bez mikrofonu. Boh. miał ponad stu magistrantów, trzech doktorantów.
[01:33:12] Pisanie rozprawy habilitacyjnej – pozyskiwanie i badanie źródeł. Spotkanie z ks. prof. Bolesławem Kumorem – zmiana tematu z XVIII w. na katechezy po Soborze Trydenckim. Po obrona habilitacji na KUL-u boh. otrzymał trzy propozycje pracy: z Olsztyna, Lublina i kieleckiej Akademii Świętokrzyskiej. Publikacja potrzebna do uzyskania tytułu profesora zwyczajnego – ustawa ministerstwa w sprawie wieku profesorów, tytuł profesora nadzwyczajnego. Różnica między profesorem zwyczajnym a nadzwyczajnym.
[01:40:15] Najważniejsze zdarzenie z życia – przestroga, by nie jechać do Lublina, Najtrudniejszy był rok 1963, pierwszy rok studiów w Warszawie, gdy boh. musiał zdać państwowy egzamin maturalny. Nakład pracy włożony w naukę – kariera naukowa.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.