Musiewicz Wiktor

Świadkowie Epoki

IP/DF/SE/1191

27 czerwca 2020, Środa Wielkopolska

1:24

Wiktor Musiewicz (ur. 1948, Pietrowka) pochodzi z rodziny przesiedlonej w 1936 roku z chmielnickiej obłasti na Ukrainie do Północnego Kazachstanu. Ukończył szkołę w Pietrowce, w 1965 roku zaczął pracować jako traktorzysta. W latach 1967-69 służył w Armii Radzieckiej, był mechanikiem w jednostce czołgów w mieście Puszkin (dawniej Carskie Sioło) koło Leningradu. Po powrocie z wojska wrócił do pracy traktorzysty, był też mechanikiem w bazie sowchozu. W 2019 roku przyjechał wraz z rodziną do Polski, mieszka w Środzie Wielkopolskiej.

[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1948 r. w Pietrowce, w Kazachstanie.
[00:01:07] Życie po rewolucji. W 1936 r. rodzina została wysiedlona do Kazachstanu – podróż wagonem towarowym trwała miesiąc. Zabrano krowę i to pomogło przeżyć. Zwłoki zmarłych w czasie podróży wynoszono z wagonów w czasie postojów. [+]
[00:03:40] Początki w Kazachstanie – rodzina została przesiedlona z chmielnickiej obłasti do punktu 22 w Kazachstanie. Technika budowy ziemianek. Dziadek szył buty, ojciec był kowalem, matka prowadziła dom.
[00:09:03] W Pietrowce mieszkali Polacy, Niemcy i Ingusze. W 1956 r. zlikwidowano komendanturę, w której przesiedleńcy musieli się meldować – pozwolenia na wyjazdy do innych miejscowości. W szkole byli uczniowie różnych narodowości, lekcje odbywały się w języku rosyjskim. Po likwidacji komendantury Ingusze wyjechali. Polacy i Niemcy nie mieli do czego wracać na Ukrainie. Wymiana pieniędzy w 1961 r. [+]
[00:14:40] Boh. jako uczeń miał dwa zeszyty, do rosyjskiego i matematyki. Szkoła była zbudowana z glinianej cegły, w klasach były piece. Trudności z nauką rosyjskiego. Boh. skończył szkołę i w 1965 r. zaczął pracować jako traktorzysta.
[00:16:25] W ziemiance mieszkały dwie rodziny, rozkład pomieszczeń i wyposażenie – miejsca do spania dla dzieci i rodziców. [+]
[00:20:00] Nastroje po śmierci Stalina. Obchodzenie świąt państwowych w szkole. Warunki życia – używanie lamp naftowych
[00:22:35] Zajmowanie domów, które zostawili Ingusze. Wygląd wsi – domy budowano według jednego projektu. Uczniowie pomagali podczas budowy wodociągu – studnie we wsi. Zimą śnieg zasypywał ziemianki tak, że wystawały tylko kominy – przynoszenie wody.
[00:26:24] Przyjazdy kina do wsi – kinooperator pozwalał zobaczyć część filmu za darmo, jeśli wcześniej pilnowało się jego sprzętu. [+]
[00:28:12] Wesela odbywały się w domach albo w stołówce kołchozu. Zmiana kołchozu w sowchoz w 1961 r. – w sowchozach płacono za pracę. Możliwość wyjazdu ze wsi.
[00:31:54] Po skończeniu szkoły boh. ukończył kurs na traktorzystę i zaczął pracować w kołchozie. Rytm pracy dyktowany pogodą – żniwa i zbiory ziemniaków.
[00:33:24] Zagospodarowywanie stepów – przyjazdy robotników, którzy uprawiali nieużytki.
[00:35:32] Na kursie, który odbywał się w kołchozie, uczono obsługi oraz naprawiania traktorów i kombajnów – typy traktorów. Odśnieżanie zimą. Premie, pochwały i medale za dobrą pracę. Normy pracy dla traktorzystów zależały od tego, jakiego traktora używano.
[00:41:45] W 1967 r. boh. został zabrany do wojska i służył w Puszkinie koło Leningradu. W wojsku był mechanikiem i naprawiał czołgi. Po dwóch latach wrócił do domu. Porównanie służby wojskowej i pracy traktorzysty w kołchozie.
[00:45:10] Po powrocie boh. dostawał stare traktory i naprawiał jeśli coś się zepsuło. Specyfika pracy traktorzysty, wiosną i latem boh. jeździł traktorem, jesienią kombajnem. Boh. zrobił kurs mechaniczny i zajmował się naprawami maszyn w kołchozie. Porównanie napraw dokonywanych na miejscu i w bazie remontowej. Order za dobrą pracę. Typy kombajnów, na których boh. pracował.
[00:50:50] Ostatnie lata kołchozu. Wyjazdy Niemców z Kazachstanu – część domów sprzedano. Od wyjeżdżających Polaków już nie miał kto kupować domów. Trudności z wyjazdem do Polski – przyjazd w 2019 r. W Pietrowce zostali Polacy, których sytuację skomplikowała w 2020 r. epidemia.
[00:59:30] Wspomnienie pracy na traktorze Kirowiec.
[01:01:42] Niemcy między sobą mówili po niemiecku, wspólnym językiem dla różnych narodowości był rosyjski. Mieszane małżeństwa. Ze wsi wyjechali wszyscy Niemcy.
[01:03:20] Specyfika pracy w kołchozie – prace polowe i pomoc przy zwierzętach. Sposoby przewożenia jedzenia pracującym w polu kołchoźnikom.
[01:05:20] Obawy i rozterki przed wyjazdem do Polski. Dom i gospodarstwo w Pietrowce udało się sprzedać Kazachom – uzyskana kwota. Kazachowie nie mówili po rosyjsku – trudności w dogadaniu się.
[01:09:02] Problemy językowe po przyjeździe do Polski. Zimą po przeprowadzce boh. chodził w kapciach a nie w walonkach – temperatury w Kazachstanie i w Polsce, inne właściwości śniegu. Drogi w Kazachstanie. Do pracy przy zwierzętach trzeba było chodzić bez względu na temperaturę. Sposoby uruchamiania traktorów zimą – ogrzewanie maszyn palonymi kiziakami.
[01:15:18] W maju zbierano kłosy w polu, gdy przyszedł buran jedna z kobiet zamarzła niedaleko od wsi [+]. Burany zimą – oznaczone dojścia do bazy.
[01:17:40] W 1940 r. zmarła siostra boh. Ojciec był w trudarmii, po powrocie pracował jako stróż – choroba ojca. Łagiernicy i zesłańcy w Kazachstanie – potrzeba siły roboczej w kopalniach węgla i do prac leśnych.
[01:22:30] Liczba pracowników sowchozu, zawłaszczenia majątku ruchomego i porzucenie ziemi po jego upadku.
więcej...
mniej

Panto Dymitr

Latusek Adam

Instytut Pileckiego

Film