Wanda Idzik z d. Kinasiewicz (ur. 1925, Złoczów, zm. 2020) – córka lekarza weterynarii majora WP Juliana Kinasiewicza, aresztowanego i zamordowanego przez sowietów, siostra Zdzisława Kinasiewicza ps. „Tor”, komendanta obwodu Brody AK i członka WiN. W kwietniu 1940 roku została wraz z matką deportowana do Kazachstanu. Po amnestii wyjechała do formującej się Armii Andersa i została ewakuowana ze Związku Radzieckiego. Po wojnie pracowała w Radio Wolna Europa w Monachium, a następnie w BBC w Londynie. W 2019 roku została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w pracy badawczej nad historią Polski i popularyzowanie wiedzy o Polsce. Zmarła w roku 2020 roku, pochowana wraz z bratem w Piwodzie na Podkarpaciu.
[00:00:07] Boh. urodziła się w Złoczowie. Ojciec był majorem, lekarzem weterynarii, a matka przed ślubem nauczycielką.
[00:00:40] Życie przed wojną – spotkania brydżowe. W Złoczowie boh. ukończyła szkołę powszechną i zaczęła naukę w gimnazjum. W czerwcu 1939 r. wyjechano na wakacje do Zaleszczyk – spektakle warszawskiego teatru „Qui Pro Quo” i występy orkiestry akademickiej. Nastroje przed wybuchem wojny.
[00:04:50] Sytuacja po wybuchu wojny. Polscy żołnierze z rozbitych jednostek gromadzili się koło pobliskiego budynku Sokoła i matka gotowała dla nich zupę. Sąsiadem był polski Żyd, adwokat, który przed wojną siedział w więzieniu za komunizm – ostrzeżenie przed deportacją. Modlitwy w domu sędziego Kaweckiego. W domu zamieszkał weterynarz Rosjanin. Ojciec pracował w rzeźni miejskiej i rodzina nie głodowała.
[00:10:45] Pan Kawecki i ojciec zostali aresztowani, a sąsiad, Żyd, ostrzegł matkę i boh. przed deportacją – przygotowana droga ucieczki i powód, dla którego z niej nie skorzystano. Moment wywózki – zapakowanie do towarowych wagonów, panujące tam warunki. Podczas postoju pociągu boh. zobaczyła kuzynkę z Zaleszczyk wysiadająca z pociągu osobowego. Kuzynka przysyłała potem rodzinie paczki wyprzedając meble. [+]
[00:20:00] Deportacja w kwietniu 1940 r. – dwutygodniowa droga na wschód. Wspomnienie kuzynki, która przyjechała z Zaleszczyk. Stan zdrowia matki podczas wywózki. W pociągu było wielu znajomych ze Złoczowa, w tym nauczycielka z gimnazjum i żony oficerów.
[00:26:00] Po dotarciu na miejsce zesłania boh. spotkała koleżankę i jej matkę oraz trzech synów znajomego lekarza Golicza. Chłopcy mieli duży bagaż, w tym lekarstwa z gabinetu ojca oraz prymus. Bagaże zesłańców – jedna z kobiet miała ze sobą tylko święty obraz, zaś nauczycielka pani Berowa pudło z kapeluszami.
[00:34:52] Zesłańców rozwieziono do okolicznych posiołków. Matka nawiązała kontakt z braćmi Goliczami – zabranie lekarstw i przyrządów lekarskich przez Leszka, który interesował się medycyną. Początkowo mieszkano z panią Wróblową i jej córką, później z kilkoma innymi osobami ze Złoczowa.
[00:40:20] Chleb jako zapłata za dzień pracy – zesłańcy nie byli do niej zmuszani i wolno im było raz w miesiącu otrzymać paczkę. Bracia Goliczowie pracowali w polu, a boh. przy sadzeniu lasu i kopaniu kartofli. Matka nie chodziła do pracy, tylko zajmowała się gotowaniem posiłków. Wspomnienie wyjazdu z kołchoźnikami do pracy w polu. Zaopatrzenie w miejscowym sklepie. [+]
[00:49:20] Zawartość paczek – Rosjanki kupowały koszule nocne i nosiły je jak sukienki. Warunki życia na zesłaniu. Zbieranie odchodów zwierząt, z których wyrabiano kiziaki – technologia produkcji. Śmierć żony burmistrza Złoczowa.
[00:57:50] Zbieranie poziomek w lesie – wspomnienie ciasta robionego przez matkę. Prace wykonywane przez boh. i braci Goliczów. Leszek Golicz miał medyczne książki ojca i uchodził za lekarza. W paczkach od rodzin była odzież i żywność. Epidemia tyfusu.
[01:01:45] Matka i bracia Goliczowie kupili lepiankę od zesłańców, którzy wyjeżdżali z posiołka – zapłata za dom, jego wyposażenie. Odpluskwianie lepianki. Goliczowie, którzy zarabiali stawiając piece chlebowe, zrobili nowy piec. [+]
[01:11:40] W sąsiednim aule mieszkali państwo Przeździeccy z czwórką dzieci – spotkania brydżowe. Wyposażenie lepianki, spędzanie wolnego czasu – snucie opowieści. Okoliczności pożaru chaty – powrót do starego miejsca zamieszkania.
[01:22:35] Przeprowadzka do kupionej ziemianki. Boh. i dwaj starsi Golicze zostali wyznaczeni do budowy linii kolejowej wiodącej przez Akmolińsk – zamiana boh. na najmłodszego Romka Golicza. Krótka praca boh. przy sadzeniu lasu, kopanie kartofli u kołchoźników.
[01:28:44] Po amnestii postanowiono jechać do polskiego wojska – wyjechano do Kustanaju, gdzie koczowano na stacji kolejowej. Zakup biletów. Spotkany znajomy lekarz weterynarii, pan Gałecki, odradził wyjazd do Buzułuku, gdzie panowała epidemia tyfusu. Matka odsprzedała swoje bilety, a bracia Goliczowie wyjechali. [+]
[01:33:38] Do państwa Przeździeckich przyjechał najstarszy syn Zbyszek, którego zwolniono z łagru – wspólna podróż na południe. Wiesiek Przeździecki wstąpił do polskiego wojska podczas przesiadki w Oranienburgu [Orenburg, w latach 40. Czkałow]. Zbigniew Przeździecki był zastępcą majora, kierownika transportu.
[01:43:08] Po przyjeździe do Taszkientu boh. wyszła z dwiema koleżankami kupić jedzenie, a w tym czasie pociąg odjechał – podróż w poszukiwaniu swojego transportu. Spotkanie z bliskimi. Stan zdrowia po zjedzeniu pomidorów. Polacy zostali rozwiezieni po kołchozach, w których uprawiano bawełnę.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..