Cecylia Kowal z d. Zbieżek (ur. 1940, Borów) urodziła się w rodzinie rolniczej. Jako dziecko przeżyła pacyfikację Borowa dokonaną przez Niemców 2 lutego 1944 roku, w której zamordowany został m.in. jej dziadek i ciotka. W 1955 roku ukończyła szkołę podstawową w Borowie. W październiku 1959 roku wyszła za mąż za Szczepana Kowala z Borowa. Jeszcze w tym samym roku urodziła się im córka Anna, w 1962 roku córka Elżbieta, w 1965 roku syn Andrzej, a w 1979 roku najmłodszy syn Łukasz. Po wyjściu za mąż zajmowała się wychowywaniem dzieci, gospodarstwem domowym, hodowlą zwierząt i uprawą roli. W 1995 roku przeszła na emeryturę rolniczą. W 2009 roku została odznaczony wraz z mężem przyznawanym przez Prezydenta RP Medalem za Długoletnie Pożycie Małżeńskie. Mają dwadzieścioro wnuków i dziesięcioro prawnuków. Syn Łukasz wraz z dziećmi nieżyjącego syna Andrzeja założyli działającą prężnie do dnia dzisiejszego Grupę Rekonstrukcji Historycznej Kawaleria Kowalów z Borowa w Barwach 24 Pułku Ułanów z Kraśnika.
more...
less
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1940 r. w Borowie.
[00:00:28] 2 lutego [1944] matka po powrocie z kościoła zabrała dwójkę dzieci z domu i ukryła się na bagnach – wspomnienie ostrzału i przejścia Niemców. Ojciec poszedł do rodzinnego domu i wyniósł z niego matkę. Niemcy zabili dziadka, siostrę ojca i innych mieszkańców wsi. [+]
[00:03:28] Deklamacja poematu o pacyfikacji Borowa i okolicznych wsi 2 lutego 1944 r. rymowany opis wydarzeń, śmierć księdza Stanisława Skulimowskiego. Rola księdza Władysława Stańczaka i doktora Wojciecha Lipowskiego, który pomagał ofiarom. Poemat porusza też przejście frontu w 1944 r. i początki nauki po wyzwoleniu, które zorganizowali nauczyciele: Anna i Michał Pierzchałowie. Mogiła ofiar na miejscowym cmentarzu.
[00:12:18] Przedstawienie rodziców: Marianny i Stanisława Zbieżków. Życie rodziny po pacyfikacji – matka niczego nie wyniosła z domu, ponieważ ratowała siebie i dzieci. Ojciec był kościelnym i grabarzem.
[00:15:45] Wieś po pacyfikacji – ojciec zabrał boh. do studni, przy której leżały nadpalone zwłoki, tam po warkoczach poznał swoją siostrę. [+]
[00:16:40] Przebieg pacyfikacji – mordowanie mieszkańców wsi. Ucieczka matki z dziećmi, nad ranem rodzina poszła do Janiszowa – wysiedlenie do wsi Baraki. Kradzieże dokonywane przez czerwonoarmistów.
[00:20:00] Życie z Borowie po wyzwoleniu, boh. chodziła do szkoły w męskich butach. W szkole uczyli przedwojenni nauczyciele. Odbudowywanie domów przez mieszkańców. Matka za maszynę do szycia dostała cielaka, rodzina miała niewielkie gospodarstwo.
[00:24:35] Życie po wojnie – boh. pomagała rodzicom. Chciała wyjechać do ciotki do Bystrzycy Kłodzkiej i uczyć się – reakcja rodziców. Boh. całe życie pracowała w rolnictwie – trudy życia na wsi.
[00:28:35] Święta Bożego Narodzenia w nowym domu – dania wigilijne. Jedzenie po wojnie – tran i placki kartoflane. Po wojnie proboszczem był ksiądz Stańczak.
[00:31:24] Przyszły mąż także pochodził z Borowa – budowa domu i wychowanie dzieci. Ciężka praca w rolnictwie, rodzina miała plantację pomidorów i tytoniu. Tytoń uprawiało wielu mieszkańców Borowa.
[00:34:16] Dziadek Michał Zbieżek przed wojną zajmował się budownictwem, dziadkowie zginęli podczas pacyfikacji.
[00:36:15] Jedzenie po wojnie. Boh. wzięła ślub w 1958 r. i wychowała czworo dzieci. Stosunki sąsiedzkie, ciężka praca. Transakcje w sklepie – cukier dla dzieci za jajka. Obecnie boh. ma dwadzieścioro wnuków i dziesięcioro prawnuków.
[00:41:44] Zabawy w dzieciństwie – piłka uszyta ze szmatek. W domu prano na tarze, a rzeczy płukano w rzece. Dzieci pomagały rodzicom w gospodarstwie, w którym hodowano drób, krowy i świnie. Gospodarze pomagali sobie w pracach polowych.
[00:45:08] W czasie okupacji zginęli wujowie i wujenka pochodząca z Warszawy oraz dwójka jej dzieci. Po pacyfikacji rannym mieszkańcom pomagał lekarz z Zawichostu, Wojciech Lipowski, który uratował wiele osób. Sąsiadka została postrzelona w rękę, a jej dwóch synów Niemcy zabili. Choroby, wszawica i głód.
[00:48:08] Razem z czerwonoarmistami był chłopiec, który chodził w mundurku. Rozebranie przez żołnierzy stodółki, którą ojciec postawił. Walka z Niemcami, którzy znajdowali się po drugiej stronie Wisły.
[00:49:49] Przed pacyfikacją wsi matka przybiegła z kościoła, zabrała dzieci i uciekła z nimi na bagna. Minuta ciszy po śmierci Stalina. Życie za komuny.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.