Daniela Ogińska z d. Trębska (ur. 1928, Warszawa) podczas okupacji była uczennicą tajnych kompletów w gimnazjum im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, które przekształcono w I Miejską Szkołę Zawodową Żeńską. Tu wstąpiła do harcerstwa, brała udział w Powstaniu Warszawskim jako sanitariuszka 7. Pułku Piechoty Legionów „Garłuch”. Po wojnie kontynuowała działalność w harcerstwie. Maturę zdała w liceum im. Staszica, studiowała farmację. Mieszka w Warszawie.
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1928 r. w Warszawie.
[00:00:20] Bombardowania 1 września 1939. Boh. należała do Szarych Szeregów i Armii Krajowej – zaprzysiężenie przez komendantkę Ilonę Pankiewicz. Zbiórka 1 sierpnia 1944 – wymarsz z plutonową Marią Fandri na obrzeża lotniska Okęcie. Eugeniusz Ogiński, późniejszy mąż, również walczył w okolicach Okęcia. Z powodu silnego ostrzału sanitariuszki nie mogły dotrzeć do rannych – rozkaz wycofania się.
[00:02:50] Boh. należy do harcerstwa – spotkania z młodzieżą szkolną. Warunki życia podczas okupacji – handel starymi ubraniami, ich przerabianie.
[00:04:40] Po ukończeniu szkoły powszechnej boh. uczyła się w gimnazjum im. Hoffmanowej, które podczas okupacji było szkołą zawodową, gdzie uczono m.in. gotowania, dziergania, gorseciarstwa.
[00:07:20] Trudności w dostaniu się do konspiracji – cechy przyjmowanych osób. Rola woźnej w szkole. Nauczycielem muzyki był prof. Lachman, założyciel Towarzystwa Śpiewaczego Harfa. Boh., uczennica pierwszej klasy, idąc po kredę usłyszała dziewczyny śpiewające „Warszawiankę” – pytanie o harcerstwo – zgoda ojca na wstąpienie do organizacji. Przysięga w lipcu 1944 złożona na ręce druhny Jadwigi Lindner.
[00:11:52] Po odwołaniu z Okęcia boh. pomagała osobom zatrzymanym w obozie przejściowym w Ursusie – wyprowadzanie rannych i kierowanie ich do doktora Włoczewskiego i jego żony, którzy prowadzili szpital. W 1942 r. boh. założyła zastęp harcerski, który istniał do 1945 r. i potem przekształcił się w drużynę działającą do 1949 r. Organizacja pomocy dla rannych uratowanych przed wywózką na roboty – pomoc folksdojcza, który dostarczał dokumenty o zameldowaniu w Ursusie.
[00:14:25] Boh. razem z koleżanką Urszulą Wróblewską przenosiły broń z Warszawy do Ursusa – kwestia zaufania. Zadania po upadku powstania – gromadzenie żywności, którą wrzucano do pociągów wywożących ludzi z obozów. [+]
[00:18:47] Głód podczas okupacji – szmugiel jedzenia do Warszawy. Omijanie kontyngentów.
[00:21:50] 1 sierpnia 1944 wczesnym rankiem boh. wyszła z Ursusa do Warszawy po materiały opatrunkowe z alianckich zrzutów – odebranie ich w Śródmieściu. Materiały złożono w domu państwa Wróblewskich w Ursusie – zbiórka przed wyruszeniem na pozycje. Wymarsz na Okęcie – zachowanie Niemców. Sytuacja po dotarciu na lotnisko – silny ostrzał niemiecki. W ataku zginął przyjaciel męża, Dawid Reisman ps. „Karlik”, Żyd ukrywający się w Warszawie – spotkanie po latach z jego bratem. Eugeniusz Ogiński i Ryszard Wierzbicki rozdawali broń powstańcom i wtedy mąż boh. ostatni raz widział Dawida Reismana. Powstańcy, którzy przeżyli atak na lotnisko, trafili potem w szeregi pułku „Baszta”. Mąż wszedł do kanału w Parku Dreszera i wyszedł przy ul. Wilczej. Przy wyjściu z kanału zginął stryj boh., który opiekował się nią po śmierci ojca w 1943 r. [+]
[00:32:55] Ojciec został zabity w lipcu 1943 r. przez komunistyczną bandę. Matka została z czwórką dzieci – rabunki i szantaż ze strony bandytów, którzy domagali się pieniędzy. Zostawienie listu na cmentarzu w Gołąbkach. [+]
[00:35:47] Rodzice mieli duże gospodarstwo i pomagali druhowi Edmundowi Pokrzywie. Po śmierci ojca zaopiekował się boh., która założyła zastęp harcerski w Ursusie. Druh Pokrzywa i stryj Leon Trębki działali w Radzie Głównej Opiekuńczej – zadania organizacji, pomoc osobom wysiedlonym z terenów Rzeszy. Po upadku powstania harcerki szukały mieszkań dla ludzi wyrzuconych z Warszawy.
[00:39:30] Aliancka pomoc dla powstania w sierpniu 1944 – zrzut zasobników z samolotów, które przyleciały z Włoch – zestrzeliwanie spadochronów przez Niemców. Ze znalezionych spadochronów szyto bluzki. Wiele zasobników trafiło w ręce Ukraińców w służbie niemieckiej, którzy stacjonowali wokół Warszawy. Wejście Armii Czerwonej – wygląd żołnierek, które ciągnęły karabiny maszynowe na wózkach. Ostrzał stolicy z „Grubej Berty”, znajdującej się na terenie fabryki w Ursusie. Okoliczności poznania żołnierza wcielonego do polskiego wojska koło Warszawy – podarowanie orzełka, którego ojciec przywiózł z wojny 1920 r. Działalność komunistycznej bandy. [+]
[00:47:28] Upadek powstania – wywózki mieszkańców stolicy. Postępowanie Niemców wobec rannych. Pochodzenie pseudonimu boh.
[00:52:10] Napad bandytów na dom, śmierć ojca. Porównanie postępowania podczas powstania Niemców oraz Rosjan i Ukraińców z formacji kolaboracyjnych.
[00:54:28] Prof. Lachman, nauczyciel śpiewu, utworzył w szkole chór, który śpiewał w kościele Zbawiciela. Nauka tanga. Boh. widziała ludzi wiezionych na egzekucję 28 stycznia 1944.
[00:56:40] Okupacyjne piosenki. Przechodzenie żydowskich dzieci przez otwory rynsztoków w murze getta – matka widziała zastrzelenie dziecka przez Niemca. Działalność oddziału RONA – pijaństwo żołnierzy. Przetrzymywanie ludzi w obozie na Zieleniaku – gwałcenie kobiet. Porównanie zachowania Niemców i Ukraińców. Losy żołnierzy z formacji kolaboracyjnych na terenie zajętym przez aliantów. Zachowanie czerwonoarmistów – kradzieże zegarków i rowerów.
[01:04:28] Radzieccy oficerowie kwaterowali w domu boh. i okradli lekarza, który też tam mieszkał – efekt złożonej skargi. [+]
[01:05:30] W 1948 r. zaczęły się aresztowania wśród działaczy harcerskich, dawnych powstańców. Jedna z koleżanek została aresztowana po zabójstwie prowadzącego audycję „Fala 49” [Stefan Martyka].
[01:08:38] Opinia na temat Powstania Warszawskiego – jego celowości. Atmosfera w mieście po wykonaniu wyroku na Kutscherze.
[01:11:28] Ludzka solidarność w okresie okupacji. Po wyzwoleniu boh. brała udział w kursie dla drużynowych harcerstwa – wyjazd do Radziejowic w lipcu 1945. Reakcja na widok trawy rosnącej na gruzach. Przy ulicy Świętojańskiej mieszkała starsza kobieta, która karmiła gołębie. Wysiedlanie ludności z Warszawy pod koniec powstania – rabowanie i podpalanie przez Niemców opuszczonych domów. Współczesne odzyskiwanie zrabowanych dóbr kultury.
[01:20:05] Boh., z domu Trębska, rozmawiała z wnuczką twórcy harcerstwa Aleksandra Małkowskiego, który urodził się w Trębkach, majątku jej pradziadków.
[01:21:50] Losy członków rodziny Trębskich, wywodzącej się z majątku Trębki koło Gostynina. Trzej synowie: Hilary, Ludwik i Jan zamieszkali w Warszawie. Dziadek Hilary kupił ziemię w Ursusie i tu mieszkała rodzina boh.
[01:24:35] Przedstawienie ojca: Antoniego. Rodowód Trębskich, losy dziadka Hilarego. Przedstawienie rodzeństwa: brata i dwóch sióstr. Antoni Trębski prowadził gospodarstwo rolne, był sołtysem i znał język niemiecki. W domu było radio, zarekwirowane w 1939 r. Poziom życia przed wojną.
[01:27:50] Matka, Marianna Trębska, nauczyła córkę szycia na maszynie. Rodzice chcieli, by dzieci się kształciły. We wrześniu 1939 r. Niemcy nie zbombardowali fabryki w Ursusie – wyjazd rodziny do Pęcic. Widok pierwszych Niemców. Wyłapywanie wojskowych koni, które rozpuścili polscy ułani – trudności z wykorzystywaniem kawaleryjskich koni do pracy w polu.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..