Franciszek Marian Filipek (ur. 1939, Tokarnia) urodził się już po śmierci swojego ojca. Jego mama Katarzyna Filipek samotnie wychowywała siedmioro dzieci w Tokarni koło Myślenic, mimo tego zdecydowała się przyjąć pod swój dach siódemkę Żydów. W styczniu 1944 na skutek donosu Niemcy ich znaleźli i zamordowali jeszcze tego samego dnia. Po Katarzynę Filipek przyszli miesiąc później, po krótkim procesie skazano ją wraz z Marią Barglik i Heleną Migiel na śmierć i rozstrzelano 6 marca 1944 pod Nowym Targiem. W 1988 r. Katarzynie Filipek przyznano medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
[00:00:01] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1939 r. w Tokarni.
[00:00:50] Przedstawienie rodziców: Katarzyny i Mateusza Filipków. Ojciec zmarł przed urodzeniem się boh. Matka zginęła w 1944 r. za ukrywanie Żydów.
[00:02:18] Matka została aresztowana w lutym 1944 r., w marcu została rozstrzelana. Rodzina miała przed wojną niewielkie gospodarstwo. Przedstawienie rodzeństwa – bieda podczas wojny i po śmierci matki.
[00:06:57] Matka na prośbę sołtysa przyjęła dwie żydowskie rodziny, który ukrywały się na strychu. Na skutek donosu Żydów znaleziono i rozstrzelano, a matka została aresztowana. Jeden z ukrywanych Żydów, Samuel, był przed wojną właścicielem sklepu w Tokarni.
[00:12:36] Zabranie matki z domu – boh. chciała z nią iść. Niemcy zabrali także żonę sołtysa, Katarzynę Bargiel [Maria Barglik]. Obie kobiety rozstrzelano w Nowym Targu. Sołtys także został stracony przez Niemców.
[00:18:58] Wiadomość o miejscu rozstrzelania matki. Helena Migiel siedziała z nią w celi i napisała o tym na kartce, którą przed egzekucją dała spowiednikowi. Rodzina Filipków dowiedziała się dopiero w latach 80. o miejscu egzekucji matki.
[00:24:55] Boh. odwiedzał rodzinę Migiel i od nich dowiedział się o egzekucji. Okoliczności zabrania matki z domu. Dziećmi zajęła się najstarsza, dziewiętnastoletnia siostra.
[00:28:30] Po spaleniu domu boh. zaopiekował się wuj Osielczak, jedna z sióstr poszła na służbę do Myślenic, drugą zabrano na roboty do Niemiec.
[00:30:40] Stosunki z Żydami przed wojną. Matka przyjęła Żydów na prośbę sołtysa, wspomnienie jej ostatnich chwil w domu.
[00:34:00] Okoliczności spalenia domu podczas pacyfikacji wsi Zawadka. Boh. widział żydowskie dzieci ukrywające się w domu, ale nie mógł się z nimi bawić. Chrzestny boh. Józef Morus powiadomił matkę, że przyjedzie Gestapo – jej odpowiedź. Józef Morus opiekował się dziećmi po jej aresztowaniu.
[00:38:15] Boh. nie pamięta wkroczenia Rosjan do Tokarni. Spalenie domu 6 grudnia – ucieczka dzieci.
[00:41:35] Współwięźniarka Helena Migiel przekazała księdzu kartkę z informacją, że będzie stracona z dwiema kobietami z Tokarni. Tęsknota za matką – jej ostatnie słowa.
[00:43:36] Boh. w wieku 17 lat poszedł do pracy. Ucieczka podczas podpalania domu.
[00:45:19] Katarzyna Filipek otrzymała medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Jedna z ukrywanych dziewczynek przeżyła i po wojnie odwiedziła Tokarnię. Oczekiwanie na matkę.
[00:48:28] Do domu przychodzili partyzanci, którym matka dawała jedzenie. Niemcy spalili Zawadkę za pomoc partyzantom. Siostra po wojnie poszukiwała grobu matki, którą aresztowano pod koniec stycznia, a rozstrzelano w marcu. Okoliczności jej zabrania z domu.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..