Zbigniew Pęzioł (ur. 1945, Lipa k. Kraśnika) w 1964 roku ukończył technikum ekonomiczne w Rozwadowie, a w 1967 – warszawską Szkołę Oficerów Pożarnictwa (późniejsza Wyższa Oficerska Szkoła Pożarnicza, obecnie Szkoła Główna Służby Pożarniczej). Od 1967 pełnił służbę na stanowisku oficera ds. operacyjno-szkoleniowych w miejskiej Straży Pożarnej w Bielsku-Białej. W czerwcu 1971 brał udział w akcji gaszenia pożaru rafinerii w Czechowicach-Dziedzicach, gdzie wskutek wyrzutu płonącej ropy zginęło 37 osób. W 1975 awansował na stopień kapitana i został zastępcą komendanta miejskiej Straży Pożarnej. W 1979 został przeniesiony do komendy wojewódzkiej, a potem z powrotem do jednostki miejskiej, gdzie objął stanowisko komendanta rejonowego Straży Pożarnej oraz komendanta straży zawodowej. W 1998 roku przeszedł w stan spoczynku. Obecnie w stopniu pułkownika pożarnictwa w stanie spoczynku. Żonaty, dwie córki. Mieszka w Bielsku-Białej.
[00:00:10] Spotkanie Wojewody Śląskiego, gen. Jerzego Ziętka, z uczestnikami pożaru w rafinerii – wręczanie odznaczeń. Wyjazd na wycieczkę do Związku Radzieckiego, mimo obietnic nie doszło do spotkania z radzieckimi strażakami. Przejazd pociągu – orkiestry grające na dworcach.
[00:04:20] Boh. prowadził wykłady w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Pożarniczego oraz w szkole zawodowej Befamy.
[00:05:55] Budowa Fabryki Samochodów Małolitrażowych – powstanie zakładowej straży pożarnej. Zmiany w mieście po napływie nowych pracowników fabryki, dla których budowano osiedle Złote Łany. Zarobki w straży pożarnej – kierowca boh. zarabiał więcej od niego. Wielu strażaków odeszło do budowanej fabryki. Możliwość odbywania zasadniczej służby wojskowej w straży – kształcenie poborowych. Kariera Grzegorza Szlósarczyka, który zatrudniony jako poborowy odszedł na emeryturę w stopniu podpułkownika. Rozwój straży pożarnej w mieście.
[00:16:45] W straży nigdy nie było „politruka”, w stanie wojennym pojawił się zastępca ds. politycznych, major LWP Zbigniew Cieśla – jego metody pracy i powiązania z SB. Reakcja boh. na wiadomość, który z pracowników donosi na niego.
[00:21:24] Samowystarczalność jednostki, która miała kino, bibliotekę, stołówkę i własną hodowlę trzody. Integracyjna rola Wigilii w straży, uczestnictwo w ślubach pracowników, podtrzymywanie kontaktów towarzyskich.
[wywiad – świadek odpowiada na pytania]
[00:30:20] Przedstawienie matki: Marianny Pęzioł, ojciec po wojnie zatrudnił się na kolei w Lipie – jego droga zawodowa.
[00:33:24] Z transportu do Oświęcimia razem z ojcem uciekło kilku mężczyzn z okolicy. Ojciec po wojnie starał się o przyjęcie do ZBOWiD – odnalezienie dokumentów w Niemczech. Problemy po wyzwoleniu.
[00:36:50] Uroczystości w obozie na Majdanku w latach 50. – ojciec nie wszedł do baraku, w którym był więziony. Jego opowieść o zagłodzeniu radzieckich żołnierzy.
[00:38:35] Jeszcze w latach 50 w Lasach Janowskich byli partyzanci, m.in. Antoni Paleń „Jastrząb”.
[00:40:50] Boh. nie chciał iść do wojska. W okolicy Lipy był poligon wojskowy, w domu boh. jeden pokój wynajmował oficer LWP, dzięki temu do domu doprowadzono elektryczność. Występ Hanki Bielickiej w jednostce wojskowej w Lipie. Po wypadku przy sieczkarni palcem boh. zajmowała się wojskowa lekarka. Zła sława jednostki w Orzyszu, gdzie służba wojskowa trwała trzy lata – wybór szkoły pożarniczej.
[00:45:44] Śmierć Stalina – budynek szkoły stał niedaleko koło torów kolejowych – sygnał z pociągu stojącego na stacji i płacz nauczycielek. Mąż ciotki pracował w hucie w Stalowej Woli, został aresztowany i wywieziony do ZSRR, gdzie pracował w lesie – jego powrót do domu w latach 50. podczas Wigilii. [+]
[00:50:38] Przyjazd na egzamin do Szkoły Oficerów Pożarnictwa, która w latach 60. była szkołą policealną. Potem placówkę przekształcono w Wyższą Oficerską Szkołę Pożarniczą i boh. w latach 70. ukończył zaocznie studia. Zmiana nazwy na „Szkoła Główna Służby Pożarniczej” po strajku w WOSP w 1981 r. Przebieg egzaminów wstępnych – sprawdziany kondycji fizycznej. Reakcja rodziców, gdy boh. dostał się do szkoły. Przypadek kolegi, którego zabrano z niej do wojska, ponieważ rodzice podpisali kartę powołania.
[00:57:24] Wykształcenie brata i siostry boh.
[00:58:19] Unitarka przez pierwsze trzy miesiące w szkole pożarniczej. W 1964 r. widać było ślady wojny w mieście – ruiny przy ul. Okopowej i Żelaznej. Wyjście do operetki – wizyta w barze w Śródmieściu. Boh. miał swoje ulubione miejsca w Warszawie – ceny w kawiarni, profity z nie palenia papierosów. Wrażenia z wyjścia do opery. Możliwość korzystania z basenu AWF, sparingi z drużyną piłkarską Marymontu.
[01:08:06] Przyjazdy do Warszawy podczas budowy Dworca Centralnego. W latach 60. podczas koncertu Rolling Stones boh. był w obstawie imprezy w Sali Kongresowej. Strażaków wykorzystywano podczas imprez sportowych – mecz lekkoatletyczny Polska-USA.
[01:10:55] Szkoła brała udział w defiladzie 1000-lecia w 1966 r. – ćwiczenia przed uroczystością i uczestnictwo w paradzie. [+]
[01:12:43] Niepokoje społeczne w maju 1967 – uczniów zakwaterowano w namiotach na terenie Huty Warszawa.
[01:14:45] Atmosfera w szkole, gdzie byli uczniowie z całej Polski, często ze wsi. Warunki bytowe. Pamięć o Powstaniu Warszawskim. Uczniowie pracowali przy rozbudowie szkoły przy ul. Słowackiego oraz budowie bazy treningowej w Kampinosie. Podczas pierwszego roku nauki boh. mieszkał w Osiedlu Przyjaźń na Jelonkach – zaopatrzenie w alkohol podczas unitarki, konsekwencje wyrzucania butelek za płot. Koncert Czerwonych Gitar.
[01:25:22] Boh. pisał pracę dyplomową o produkcji węży pożarniczych na przykładzie Bielskich Zakładów Lin i Pasów.
[01:28:58] Nastawienie uczniów do nauki. Zdarzali się chłopcy powtarzający klasę, ale ze szkoły nie rezygnowano – pewność zatrudnienia po ukończeniu nauki, braki oficerów pożarnictwa na prowincji. Do lat 50. pożarniczy kurs oficerski prowadzono w Bielsku-Białej.
[01:32:26] Braki sprzętowe w pożarnictwie, szczególnie widoczne podczas akcji ratunkowych po wypadkach komunikacyjnych – finansowa pomoc zakładów pracy, przeznaczona na zakup sprzętu. Problemy z zakupami za granicą. Konieczność przeszkolenia do obsługi sprzętu ratownictwa drogowego [+]
[01:39:25] Autorzy zdjęć wykonanych w początkowej fazie pożaru w rafinerii. Napięcie i adrenalina podczas akcji gaśniczej. Zdjęcie Tadeusza Patana przedstawiające zwłoki na murze, za którym rośnie trawa. [+]
[01:43:30] Sytuacja podczas wybuchu, zasięg strefy rażenia – oznakowanie zwłok. Świadomość skali zniszczeń i ilości ofiar. Wywożenie rannych. Lista ofiar. Gapie wokół płonącego zakładu, dezinformacja – żona przypuszczała, że boh. zginął. Nie zginął nikt z jego podkomendnych – rola szczęścia, ale też wyszkolenia, ćwiczeń na terenie rafinerii. Problemy podczas identyfikacji zwłok. [+]
[01:53:26] Ucieczka na chwilę przed wybuchem, boh. nie widział śmierci kolegów, ale widział żołnierza w szoku. Boh. uciekał w stronę bramy, z drugiej strony uciekano w stronę płotu – zachowanie ludzi pod wpływem adrenaliny. Podczas wybuchu w Fabryce Samochodów Małolitrażowych zginęły dwie osoby, ale kilkadziesiąt zostało rannych podczas ucieczki. [+]
[01:57:38] Ofiary wśród strażaków – informowanie rodzin. Na początku akcją dowodził mjr Tadeusz Baniak, komendant zakładowej straży pożarnej. Potem komendant powiatowy kpt. Zabłocki. Utworzenie sztabu operacyjnego – dowodzenie przejął komendant wojewódzki z Katowic płk. Komorowski. Zarzuty wobec niego po akcji. [+]
[02:03:00] Po pożarze opracowano analizę podjętych działań. Wykorzystanie sprzętu podczas akcji. Udział Ochotniczej Straży Pożarnej. Na odcinku boh. nie brakowało środków gaśniczych, ale było zbyt mało profesjonalnego sprzętu gaśniczego. [+]
[02:09:00] Reakcja żony boh. po pożarze. Niebezpieczeństwa zawodu strażaka. Żona nie namawiała boh. do zmiany profesji.
[02:12:07] Boh. nie spotkał się nigdy więcej z pożarem tej miary, choć brał udział w gaszeniu dużych pożarów, także w zakładach przemysłowych.
[02:13:05] Pożar i wybuch w Fabryce Samochodów Małolitrażowych – boh. miał stanowisko na dachu hali – wypadnięcie szyb na skutek eksplozji. Pożar ocieplenia dachu. Pożar lasu w okolicy Kuźni Raciborskiej. Poczucie bezsilności podczas akcji w Wilczym Jarze, po wypadku dwóch autobusów z górnikami – wyciąganie z jeziora ciał ofiar. [+]
[02:19:08] Trauma związana z uczestnictwem w tragicznych zdarzeniach – próby niesienia pomocy ofiarom wypadków drogowych. Brak opieki psychologicznej. Pod koniec pracy zawodowej boh. był w sanatorium i tam uczestniczył w zajęciach prowadzonych przez policjantki-psycholożki. Śmierć kobiety w zgniecionej Skodzie.
[02:24:34] Podpalenia lasów, pożary z wypalania traw. Pożar remontowanego Domu Tkacza.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..