Czesław Pierzchała (ur. 1940, Nowy Sącz) w dzieciństwie stracił ojca, który pomagał Żydom w getcie i został wysłany do obozu w Auschwitz. W latach 50. rozpoczął karierę sportową – najpierw jako bokser, w następnie piłkarz. Należał do najbardziej znanych piłkarzy „Sandecji” Nowy Sącz, gdzie uzyskał przydomek „Pele”, grał też m.in. w Górniku Jaworzno. W 1971 roku zakończył karierę zawodniczą, a rozpoczął działalność trenerską, jednocześnie pracując na kolei. Był współzałożycielem Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Rodzin Oświęcimskich, z którym organizował liczne uroczystości upamiętniające więźniów. Mieszka W Nowym Sączu.
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1940 r. w Nowym Sączu.
[00:00:22] Matka pochodziła z wielodzietnej rodziny. Dziadek, Piotr Zieliński, miał przed wojną w Nowym Sączu dobrze prosperujący zakład szewski. Ojciec pochodził z Krakowa, po ślubie rodzina zamieszkała w Nowym Sączu.
[00:02:42] Ojciec prowadził piekarnię przy ul. Romanowskiego 1. Podczas okupacji po drugiej stronie ulicy było getto, ojciec przerzucał chleb przez ogrodzenie i został zadenuncjowany przez folksdojcza – aresztowanie ojca, pożegnanie z dziećmi. Matka szukała ojca na gestapo, ale Niemiec zepchnął ją ze schodów. Ojciec był w areszcie w Nowym Sączu, w Tarnowie, potem wywieziono go do Auschwitz.
[00:07:44] Sytuacja rodziny po aresztowaniu ojca. Boh. poszedł do szkoły w 1947 r. i był bardzo dobrym uczniem. Zainteresowanie sportem – pod okiem trenera Dobosza zaczął trenować boks. Po rozmowie z dyrektorem szkoły zamienił boks na piłkę nożną. Boh. zgłosił się ze swoją drużyną na turniej dzikich drużyn zorganizowany przez klub Sandecja. Po wojnie rodzina mieszkała przy ul. Wałowej.
[00:11:08] Podczas okupacji rodzina mieszkała niedaleko zamku, podczas nalotów matka schodziła z dziećmi do piwnicy. Podczas wybuchu na zamku w mieszkaniu wyleciały wszystkie szyby – przeprowadzka na ul. Wałową.
[00:13:08] Podczas turnieju dzikich drużyn boh. strzelił kilka bramek i doszedł ze swoją drużyną do finału – zaproszenie do gry w drużynie trampkarzy Sandecji.
[00:13:55] Po wojnie matka pracowała w Powiatowym Związku Gminnych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” (PZGS), wcześniej w kuchni obozu dla kobiet w Biegonicach – ciężka choroba matki. Sąsiedzi z Wałowej pomagali rodzinie, potem brat pracujący w piekarni pomagał sąsiadom. Rodzina była tak biedna, że boh. boso chodził do szkoły. Kolega Andrzej Semsz, prześladowany przez rówieśników poprosił o ochronę w zamian za kanapki.
[00:19:40] Siostra opiekowała się chorą matką. Kibicem Sandecji był Żyd Nusyn, właściciel przedsiębiorstwa taksówkowego, który pomagał boh. Nusyn zapewniał transport zawodników na mecze.
[00:22:05] Boh. ukończył zawodową szkołę kolejową, podczas nauki pracował w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego. Po ukończeniu szkoły w 1956 r. dostał nakaz pracy w zakładach zbrojeniowych w Łabędach – wysokie zarobki. Siostra została krawcową – opieka nad matką.
[00:24:55] W 1958 r. wrócił do Nowego Sącza, podjął naukę w technikum i grał w Sandecji. Przerwy w pracy na treningi. W 1960 r. dyrektor kopalni im. Komuny Paryskiej w Jaworznie ściągnął boh. do kopalni i Górnika Jaworzno – z ZUS zniknęły dokumenty z czasu pracy boh. w zbrojeniówce i kopalni. Walka sądowa o godną emeryturę. Po „odrobieniu” wojska w kopalni boh. wrócił do gry w Sandecji i pracował na stanowiskach kierowniczych.
[00:33:50] Boh. załatwił pracę siostrze w nowosądeckiej Spółdzielni „Pokój”, a ciężko chorej matce mieszkanie. Stan matki, której w krakowskim szpitalu porobiły się odleżyny – przyjęcie do szpitala w Nowym Sączu.
[00:38:46] Rozwój Sandecji w 1960 r. – w zespole trenera Nowaka byli m.in. Hływa, Królikowski, Śledź, Pawlik, Żabecki, Małek. Tłumy na trybunach podczas meczy. Sytuacja w klubie współcześnie. Wpływ Sandecji na życie boh.
[00:45:15] Popularność klubu i piłkarzy w czasach PRL. Pseudonim boh. „Pele” jest związany z wyczynami na boisku. Wynik biegu na 400 m, miłość boh. do piłki nożnej – boh. grał w piłkę i jednocześnie pracował.
[00:50:02] Po zakończeniu kariery piłkarskiej boh. był trenerem drużyny wojewódzkiej – zwolnienia z pracy na obozy treningowe i mecze. Drużyna zajęła drugie miejsce w Pucharze Michałowicza.
[00:51:15] Sekcje sportowe w Sandecji. Piłka nożna w czasach młodości boh. i obecnie – opinia na temat pieniędzy i piłki.
[00:53:30] Zachowanie dyrektora zakładu wobec boh. Rywalizacja między klubami w grupie, kontuzje podczas meczy. Szacunek kibiców. Piłka i pieniądze współcześnie i w czasach, gdy boh. był czołowym zawodnikiem Sandecji. Boh. prowadził klub w Grybowie, potem wprowadził Start Nowy Sącz z B klasy do III ligi.
[00:57:30] Impreza na zakończenie sezonu w 1960 r., niedługo potem zmarł Zbigniew Opoka, jeden z czołowych zawodników Sandecji, wcześniej piłkarz Cracovii – powody opuszczenia krakowskiego klubu. Czterej piłkarze, w tym Opoka i boh., mieli jednakowe ubrania i zadawali szyku w Nowym Sączu. Radość płynąca z gry, większość drużyny stanowili zawodnicy z okolic Nowego Sącza. Przyjaźń z Opoką.
[01:03:43] Nusyn Lustig był zagorzałym kibicem i sponsorem Sandecji, miał dwa stoliki zarezerwowane w Imperialu i tu zbierali się kibice. Rodzina Hływów przyjechała do Sącza z Ukrainy w początkach lat 50. Wyrzucenie Żydów z Nowego Sącza w latach 60., uczucie Ruty Reibscheid i bramkarza Michała Królikowskiego. Nusyn kupił drużynie francuskie blezery po wygranym meczu i wspomagał piłkarzy. Losy Nusyna – rewizja w mieszkaniu, aresztowanie, choroba i wyjazd do Izraela. [+]
[01:10:06] Michał Królikowski mieszkał razem z trenerem Nowakiem. Miłość Królikowskiego i Ruty Reibscheid. Nastawienie boh. do gry w piłkę – żal, że mecz się kończy.
[01:16:10] Nusyn ściągnął Zbigniewa Opokę, który zaczynał sportową karierę w nowosądeckim Świcie, z Krakowa do Sandecji. Rywalizacja nowosądeckich klubów. Zbigniew Opoka zmarł po zakończeniu sezonu w 1960 r.
[01:18:48] Wyjazdy Żydów w latach 60. – refleksje boh. Żydzi w Nowym Sączu przed wojną i po wojnie – represje komunistycznej władzy wobec Nusyna. Praca w PRL-u, wspomnienie matki.
[01:24:55] Stara Sandecja – oglądanie meczów przez kibiców bez biletów. Pozycja boh. w drużynie – wpuszczanie młodych zawodników. Praca trenera – awanse drużyny z Grybowa i Startu Nowy Sącz.
[01:30:21] Droga zawodowa – boh. grał w drużynie trampkarzy Sandecji, potem pracował w Łabędach i nie grał w piłkę. Na początku lat 60. grał w Górniku, w 1963 wrócił do Sandecji.
[01:35:04] W ostatnim meczu boh. zagrała stara i nowa Sandecja – wygrali starsi zawodnicy.
[01:36:18] Działalność społeczna – boh. dowiedział się, że powstało Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich. Na pierwszym zebraniu boh. został wybrany do zarządu, prezesem został Jerzy Bielecki, znany z ucieczki z Auschwitz z Cylą Cybulską. Akcje edukacyjne stowarzyszenia. Uroczystości w dniu 14 czerwca na pamiątkę pierwszego transportu więźniów z Tarnowa do Auschwitz. Pierwsi więźniowie budowali obóz. Ojciec boh. został zamordowany w obozie w 1942 r.
[01:41:17] Udana ucieczka Jerzego Bieleckiego i Cyli Cybulskiej z obozu w Auschwitz. Okoliczności odnalezienia się po kilkudziesięciu latach. Wspomnienie ojca i jego pracy w piekarni.
[01:47:06] Wspomnienie uroczystości w Auschwitz. Kontakty z historykiem Adamem Cyrą.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..