Stanisław Składanowski (ur. 1950, Książnik) – od 1964 roku mieszkaniec Gdańska, w latach 1968–1984 zatrudniony w Gdańskiej Stoczni Remontowej. Fotografuje od 1975 roku – dokumentował fotograficznie m.in. strajk w sierpniu 1980 w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, „karnawał Solidarności” oraz niezależne demonstracje w Gdańsku i Gdyni w pierwszych miesiącach stanu wojennego. Od maja do lipca 1982 był internowany w ośrodku odosobnienia w Strzebielinku. W latach 1984–1989 pracował w Energobloku Wybrzeże. Współpracował z Referatem Promocji Urzędu Miasta Gdańska w zakresie fotografii miasta. Uczestnik i laureat wielu wystaw i konkursów w kraju i za granicą, członek honorowy Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego, prezes Okręgu Gdańskiego Związku Polskich Artystów Fotografików. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008) oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2015).
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1950 r. w Książniku.
[00:00:23] Po ukończeniu podstawówki boh. wyjechał do Gdańska, gdzie uczył się w szkole zawodowej i odbywał praktyki w Stoczni Gdańskiej. Po skończeniu szkoły pracował jako monter rurociągów okrętowych, potem przeniósł się do Gdańskiej Stoczni Remontowej.
[00:02:19] Boh. chciał służyć w Marynarce Wojennej w Ustce i dostał skierowanie do szkoły podoficerskiej – wyjazd do rodziców. Przyjazd milicjanta, który zabrał kartę powołania i kazał mu wrócić do pracy – powody zamknięcia boh. drogi do Marynarki. Pół roku później boh. został skierowany do jednostki w Braniewie i trafił do kompanii saperów – szkolenie w bazie nurków.
[00:08:20] Boh. poszedł do wojska wiosną 1970 r. W grudniu żołnierze nie wiedzieli, co się dzieje na Wybrzeżu. Alarm bojowy w pułku – wyjazd z jednostki. W lesie za Braniewem rozpakowano skrzynki z ostrą amunicją i rozdano ją żołnierzom. Informacja, że w Gdańsku wylądował wrogi desant. Wjazd SKOT-ów do miasta, swąd spalenizny. Kompania została skierowana do obstawy studia TV – odwiedziny u kuzyna. Przyjazdy partyjnych bonzów na nagrania do telewizji – przemówienie Kociołka. Fotografia karabinu maszynowego jako dowód, że strzelano do stoczniowców. [+]
[00:16:55] Spotkanie z milicjantem, który opowiadał o zdarzeniach, w których brał udział. Zdanie boh. i jego kolegów na temat użycia broni. Powody wycofania wojska.
[00:21:42] Okoliczności wypadku na poligonie w Drawsku Pomorskim, w którym boh. stracił prawą dłoń – pomoc kolegów i lekarza z karetki. Reakcja ludzi w szpitalu w Szczecinku na jego widok. Po operacji boh. myślał, że ma dłoń – reakcje fantomowe. Podczas wypadku został lekko zraniony jeden z kolegów.
[00:35:45] Do końca służby wojskowej boh. przebywał w szpitalach w Szczecinku i Braniewie. Po wyjściu do cywila wrócił do pracy w Stoczni Remontowej i trafił do wydziału „Matysiaków”. Pracował w narzędziowni, potem w obsłudze mostu pontonowego. Jeden z kolegów zauważył dopiero po roku, że boh. nie ma dłoni. [00:42:13] Boh. miał protezę – jej funkcjonowanie i pożegnanie z nią.
[00:45:23] Boh. rysował i malował, po wypadku zainteresował się fotografią. Zdolności plastyczne przydały mu się w wojsku. Za odszkodowanie kupił aparat Practica. W latach 1984-89 boh. pracował w Energobloku Wybrzeże jako fotograf. Potem założył z kolegami firmę poligraficzną.
[00:49:40] Boh. pracując w Energobloku jeździł do Żarnowca i fotografował budowę elektrowni. Starania o przyjęcie do ZPAF – wyjazd na egzamin ze zdjęciami z Sierpnia 1980 oraz z Żarnowca. Od 2006 r. jest prezesem Okręgu Gdańskiego ZPAF.
[00:55:10] Aspiracje zawodowe i realizacja marzeń – albumy wydawane przez wydawnictwo Bosz, podstęp szefa wydawnictwa Bogdana Szymanika. Podczas strajku w stoczni boh. zrobił ponad 1200 zdjęć – wystawa o Sierpniu na terenie stoczni i album, digitalizacja „sierpniowego” archiwum.
[01:05:12] Dokumentowanie sierpniowego strajku – współpraca z Europejskim Centrum Solidarności.
[01:07:20] Budowa Pomnika Poległych Stoczniowców. Boh. dokumentował życie społeczne do 1989 r. Po Sierpniu 1980 sprzedawał odbitki swoich zdjęć. Fotografował wizyty papieskie. Ikoniczne zdjęcia zrobione przez boh. – dar dla Wałęsy.
[01:12:35] Zdjęcia podczas wizyt papieża Jana Pawła II – stan negatywu wielokrotnie reprodukowanego ujęcia. Fotografie w zbiorach ECS.
[01:15:53] Boh. robił zdjęcia w czasie stanu wojennego. 13 grudnia 1981 fotografował funkcjonariuszy ZOMO na ulicy. Gdy wracał do domu, został zatrzymany i zabrano mu filmy. Boh. poszedł do pracy na nocną zmianę – wiadomość o wprowadzeniu stanu wojennego. Fotografowanie niezależnej manifestacji – zagrożenie ze strony manifestantów, atak ZOMO – boh. został zraniony w nogę. [+]
[01:21:48] Początek strajku w stoczni – nastawienie robotników do boh., który ich fotografował – jego tłumaczenia. W stoczni pojawiali się zagraniczni fotoreporterzy, którzy przyjechali na festiwal w Sopocie – publikacje w zachodnich mediach. [+]
[01:25:05] Boh. jako dziecko pasjonował się historią bitew morskich i marzył o wizycie na pokładzie pancernika. Podczas pobytu u brata w USA boh. zwiedził okręt-muzeum.
[01:31:45] Życie osobiste boh., który obecnie uczy w szkole fotografii. Druga żona specjalizowała się w klasycznych technikach fotografii – wystawa na Zamku w Malborku. Boh. przygotowuje album o malborskim Zamku – prace w jury konkursu. Dokumentacja Zamku i obiektów muzealnych.
[01:44:57] Dla wydawnictwa Bosz fotografował latarnie morskie polskiego Wybrzeża – wystawa plenerowa w Oliwie i Rostocku.
[01:49:44] Wystawa „Magiczny Gdańsk” powstała przy współpracy z Urzędem Miasta – prezentacja za granicą.
[koniec samodzielnej narracji, początek wywiadu – świadek odpowiada na pytania]
[01:54:01] Rodzice: Kazimiera i Julian, przejechali do Książnika na Ziemiach Odzyskanych z Mazowsza. Boh. miał siedmiu braci – praca w gospodarstwie. Charakter ojca i matki, metody wychowawcze.
[02:03:15] Reakcja rodziców, gdy boh. szedł do wojska. Szpital powiadomił rodziców o wypadku – ich przyjazd i spotkanie z rannym synem. [+]
[02:07:50] Wstyd z powodu utraty dłoni. Rozważania na temat więzi rodziców i dzieci.
[02:09:23] Boh. woził dzieci na wakacje do dziadków, sam swoich dziadków nie poznał. W Książniku młodzi ludzie umierali na gruźlicę.
[02:11:56] Reakcja po utracie dłoni. Boh. będąc w wojsku miał dziewczynę – próba wrobienia go w ojcostwo.
[02:19:35] Po wyjściu z wojska boh. wrócił do pracy. Po kilku latach w Gdańsku zamieszkali dwaj bracia. Trudności mieszkaniowe w pierwszych latach pobytu w Gdańsku. Boh. pracował dorywczo w porcie i browarze. Powody, dla których rodzice wrócili z Książnika na Mazowsze.
[02:25:00] Rodzice mieli w Książniku kilkunastohektarowe gospodarstwo, w Olszewie koło Kosowa Lackiego mieli mniej ziemi.
[02:27:50] Bracia wyjeżdżali do szkół, jeden został na gospodarstwie. Wrażenia po przyjeździe do Gdańska – ruiny miasta. Przywiązanie do Gdańska.
[02:31:00] Współpracując z wydawnictwem Bosz boh. fotografował muzea i zabytki do albumu „1000 muzeów w Polsce”.
[02:33:33] Teściowa starszego brata miała obywatelstwo amerykańskie i wyjechała do USA, potem ściągnęła córkę i zięcia, który na drugi dzień po przyjeździe poszedł do pracy – jego życie zawodowe. Dwaj starsi bracia również wyjechali do USA.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..