Klementyna Miąsek (ur. 1927, Żarnówka) – jej rodzice mieli przed wojną dobrze prosperujące gospodarstwo w Żarnówce. Do 1939 r. Klementyna Miąsek ukończyła 5 klas szkoły powszechnej. We wrześniu 1939 podczas walk we wsi wszystkie budynki oprócz domu spłonęły w pożarze, podczas okupacji powoli je odbudowywano. Klementyna Miąsek po wojnie dokończyła edukację na poziomie szkoły powszechnej, nauczyła się krawiectwa i poświęciła mu całe życie zawodowe. Mieszka w Żarnówce.
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1927 r. w Żarnówce.
[00:00:40] Rodzice mieli przed wojną dobrze prosperujące gospodarstwo i pasiekę. W 1939 r. budynki i zebrane plony spłonęły podczas walk we wsi. Niemcy zabrali konie, ale dwa z nich wróciły osiodłane. Sytuacja rodziny podczas okupacji. Po drugiej stronie ulicy było getto. Wielu mieszkańców wsi zmarło na tyfus.
[00:04:42] Boh. chodziła do szkoły w Grębkowie i do wybuchu wojny ukończyła 5 klas. Podczas okupacji w budynku szkoły był szpital. Boh. nauczyła się szyć i była krawcową – uzyskanie świadectwa ukończenia siedmiu klas.
[00:06:44] Przerwa techniczna, wyciemnienie.
[00:07:58] Bombardowanie 1 września – pożar budynków gospodarczych. Ojciec z dziećmi uciekł do lasu, gdzie Niemcy zatrzymywali uciekinierów oddzielając mężczyzn – uratowanie ojca przed wywiezieniem. Dom ocalał z pożaru, ale zwierzęta trafiły do sąsiadów. Po roku odbudowano stodołę. Niemcy uciekając przed Rosjanami zabrali konie – dwie osiodłane kobyły wróciły. [+]
[00:12:17] Okupacja w Żarnówce. Zajęcie wsi przez czerwonoarmistów – zachowanie oficerów – porównanie z żołnierzami niemieckimi. [+]
[00:14:18] Przerwa techniczna, wyciemnienie.
[00:14:51] Wrażenia po operacji zaćmy, gdy boh. po latach zobaczyła kolory.
[00:16:37] We wrześniu 1939 na strychu polscy żołnierze przebierali się w cywilne ubrania. Podczas walk w okolicy zginęło wielu żołnierzy – pogrzeb na miejscowym cmentarzu, niektóre zidentyfikowane ciała zabrały rodziny poległych. [+]
[00:18:27] Stan grobu współcześnie. Ekshumacje w 1940 r.
[00:20:12] Żołnierze przebierali się na strychu po walce w Żarnówce, ci, którzy uciekli do lasu zostali zatrzymani przez Niemców. [+]
[00:22:17] Ciężka zima po spaleniu gospodarstwa, gdy zniszczono zbiory – pomoc sąsiadów.
[00:24:02] We wrześniu 1939 na podwórku u siostry Węgrzy mieli kuchnię polową. Szwagier wrócił z wojny, ale podczas okupacji zmarł na tyfus. Podczas okupacji Niemcy kwaterowali we wsi, getta pilnowali Polacy.
[00:27:32] Żydzi byli we wsi rok, potem wywieziono ich do Treblinki. Przed wojną we wsi było kilka żydowskich rodzin: kowal, szewc, handlarz. Wywieziono ich na początku okupacji. Do utworzonego we wsi getta przywieziono Żydów z innych miejscowości.
[00:30:20] Przerwa techniczna, wyciemnienie.
[00:30:46] Żydzi żarnowieccy: Froim, Jukel, imiona kobiet. Boh. jako dziecko widziała żydowski ślub. Podczas okupacji młodzież łapano i wywożono na roboty do Prus.
[00:33:35] Getto we wsi było w 1942 r., Żydów umieszczono w budynku szkoły. Starsi mówili, że to ludzie z Kałuszyna. Wieczorami Żydzi przychodzili do domów po chleb. Ogniskiem wszawicy i tyfusu we wsi był budynek, w którym trzymano Żydów. Wszy roznosili strażnicy, którzy ich pilnowali – szpital w Grębkowie. [+]
[00:38:12] Rodzina Boruców, mieszkająca na kolonii, ukrywała Żydów z Kałuszyna, którzy wcześniej przyszli do matki boh. i oferowali kożuchy za ukrycie. Ukrywani Żydzi przeżyli wojnę i wyjechali do USA. We wsi nie wiedziano, że Borucowie pomagają Żydom. [+]
[00:43:32] Po wojnie Żydzi dali znać z Ameryki i kuzynka pojechała do nich w odwiedziny. Żydów z Żarnówki wywieziono i ślad po nich zaginął.
[00:46:02] Podczas okupacji we wsi były łapanki, brat schował się w piwnicy przed wywiezieniem na roboty – zabranie dwóch sąsiadów.
[00:48:19] Porównanie żołnierzy niemieckich, węgierskich i rosyjskich. Rosjanie zgwałcili kobietę w Żarnówce.
[00:50:00] Z Niemcami współpracowali granatowi policjanci. Przed wojną szwagier prowadził sklep spożywczy, podczas okupacji boh. pomagała siostrze – rewizja w sklepie. Omijanie zakazu handlu tytoniem. [+]
[00:53:40] Gdy Niemcy się wycofywali, rodzina schowała się w polu. W domu kwaterowało trzech radzieckich oficerów. Przygotowywanie terenu pod lotnisko polowe.
[00:58:23] Boh. słyszała, że przy drodze znaleziono zwłoki Żyda. Przed wojną w okolicy mieszkali Niemcy, którzy potem wyjechali do Niemiec. Boh. była na wycieczce w Berlinie i Dreźnie. Przez kilka miesięcy w Belgii szyła dla hrabiny, odwiedziła Paryż.
[01:02:50] Boh. nie pamięta zakończenia wojny – wiadomości nadawane przez kołchoźniki. Sytuacja na wsi po wojnie, współczesne rolnictwo, wymieranie wsi. Wspomnienie wsi przed wojną – wielodzietne rodziny.
[01:06:52] Niemcy zabili w Żarnówce Tadeusza Pazdykę, partyzanta. Po wojnie pomagano rodzinie mieszkającej w Warszawie.
[01:10:55] Sytuacja na wsi po wyzwoleniu. Dywagacje na temat śmierci Hitlera i Stalina.
[01:13:08] Drugi szwagier był na Syberii, trafił tam na skutek donosu. Oskarżono go o przynależność do partyzantki, aresztowano i wywieziono na Syberię. Po powrocie opowiadał o warunkach bytowych. Razem ze szwagrem wywieziono kilku innych mężczyzn.
[01:18:23] Kuzyn Boruc trafił w 1939 r. do niemieckiej niewoli i rodzina wysyłała mu paczki – suszenie chleba i ciasta.
[01:21:05] Wycofujący się Niemcy zabili kuzynkę z Grębkowa Stefanię Machałowską i jej męża, którego w 1939 Niemcy wysiedlili z Poznania.
[01:24:50] Rozważania na temat pamięci.
[01:26:45] Starszy brat znał partyzantów. Gospodarstwo przed wojną – dziadek pilnował dzieci. Brat dziadka był w Ameryce. Dziadek wychodził pracować w polu w krawacie, sam był wykształcony, dzieci nie posłał do szkoły, tylko zatrudnił nauczyciela. Ojciec nie służył w wojsku, ale służył stryj Kazimierz Miąsek.
[01:30:58] Atmosfera przed wojną, propaganda. W Wielkanoc podczas okupacji rodzinie ukradziono świniaka, którego zabito nad rzeką. Kradzieży dokonali miejscowi „partyzanci”. W 1939 broń znajdowano na polach. Mundury zostawione przez polskich żołnierzy wyrzucono.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..