Bogusław Homicki (ur. 1941, Warszawa) wspomina powstanie warszawskie i pobyt w obozie przejściowym w Pruszkowie. Po wojnie był wychowankiem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy na warszawskiej Pradze. Opowiada o zasadach wprowadzonych w „Ognisku” przez jego twórcę Kazimierza Lisieckiego „Dziadka”, wspomina swoją wychowawczynię Marię Pilecką.
[00:00:10] Przodkowie boh. mieszkali w Warszawie od 110 lat. Jego dziadkowie na Starym Mieście, ojciec na Powiślu, gdzie w 1941 r. urodził się boh. Obydwa miejsca zostały zburzone podczas wojny i po jej zakończeniu rodzina zamieszkała na Pradze na ul. Strzeleckiej 4.
[00:01:00] „Prywatny” schron boh. podczas nalotów – pod spódnicą matki. Opuszczenie Warszawy podczas powstania warszawskiego, matka niosła młodszego brata Jerzego na rękach. Hale w obozie przejściowym w Pruszkowie.
[00:02:15] W halach spędzili 2-3 miesiące. W styczniu [1945] do hali przyszedł radziecki żołnierz, który krzyknął „Warszawa wolna!”. Ojciec był w powstaniu warszawskim, wpław przez Wisłę przedostał się na Pragę. Potem dostał tam przydział na mieszkanie, w którym zamieszkali.
[00:03:27] Śmierć Stalina w marcu 1953 – boh. miał wtedy 12 lat.
[00:04:15] Na skrzyżowaniu Strzeleckiej i Środkowej 9 stał „drewniaczek”. Boh. dowiedział się, że znajdowało się tam „Ognisko” [Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy prowadzone przez Kazimierza Lisieckiego „Dziadka”], do którego dołączył w marcu 1953. Atmosfera i infrastruktura „Ogniska”. Boh. spędził w nim 6 lat – do 1959 r.
[00:05:30] Pierwszą spotkaną w „Ognisku” osobą był Kazimierz Lisiecki „Dziadek”. Miał surową twarz i boh. bał się go. Miłość do wychowanków „Dziadek” okazywał „po męsku” - obowiązki i rygor panujący w „Ognisku”.
[00:07:15] „Ciocia” [Maria] Pilecka była z zawodu nauczycielką i wdową po „wrogu ludu”. Była szykanowana, nie mogła znaleźć pracy. Zatrudnienie jej przez Lisieckiego wiązało się z odwagą.
[00:08:30] Pozycja Kazimierza Lisieckiego i przydatność placówek opiekuńczych w tamtym okresie. Postać Cioci Pileckiej, jej osoba działała na wychowanków kojąco, dzieliła się z nimi dobrocią i ciepłem, była wyjątkowa.
[00:11:20] Reguły panujące w „Ognisku”. Po latach przebywania w nim, boh. czuł się „nasączony” wartościami takimi jak miłość do ojczyzny, poszanowanie przyrody, uczciwość. Maria Pilecka stosowała te wartości na codzień.
[00:12:40] Dzieci Marii Pileckiej, Zofia i Andrzej, mieszkali w „Ognisku”. Z czasem „Dziadek” dostał do użytku obiekty w Świdrze przy ul. Mickiewicza 21, 23 i 24, gdzie przydzielił Cioci Pileckiej mieszkanie. Przyjaźń boh. z Zofią i Andrzejem.
[00:14:00] 1976, artykuł w „Kurierze Polskim” o rotmistrzu Pileckim. Autor artykułu stracił nazajutrz pracę.
[00:15:25] Postać Witolda Pileckiego i jego niewystarczająca popularność obecnie. Postać Jana Karskiego i jego czyny nagradzane przez Amerykanów. Czyny Pileckiego, za które należą mu się odznaczenia.
[00:17:20] Spotkanie z p. Ostrowską, łączniczkę współaresztowaną w procesie rotmistrza. Działalność Pileckiego w obozie Auschwitz, ucieczka.
[00:19:30] Działalność Pileckiego w powstaniu warszawskim. „Reduta Pileckiego” utrzymana przez 63 dni Powstania.
[00:20:20] Kontakty boh. z Marią Pilecką.
[00:21:48] Ojciec boh. nie mógł dostosować się do warunków ustroju komunistycznego. We wrześniu 1939 dostał się do niewoli sowieckiej – w zamian za kożuch radziecki żołnierz pozwolił mu uciec.
[00:24:00] Ojciec po wojnie zaczął pić. Ludzie walczący z Niemcami mieli przywileje – o polskim żołnierzu zabranym przez wojsko rosyjskie nie wolno było nawet mówić.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.