Józef Smoliński jr (ur. 1940, Warszawa) przyszedł na świat w rodzinie lekarza i społecznika Józefa Teodora Smolińskiego. Matka Sabina Sawicka-Smolińska była aktorką teatralną, występującą na scenach m.in. Warszawy, Lwowa i Poznania. W 1939 r. ojciec, szef kolumny sanitarnej, został internowany na Węgrzech. W 1942 r. Józef Smoliński jr przyjechał wraz z matką na Węgry. Po śmierci żony podczas walk o wyzwolenie Budapesztu Józef Teodor Smoliński wrócił z synem do Polski i zamieszkał w Poznaniu. Józef Smoliński jr, wzorem ojca, studiował medycynę, którą ukończył w 1964 r.
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1940 r.
[00:00:33] Edukacja boh., którego ojciec Józef Teodor Smoliński był znanym poznańskim lekarzem. Sylwetka ojca, jego działalność w zaborze pruskim, studia we Lwowie, Wrocławiu, Berlinie. Ojciec był lekarzem podczas powstania wielkopolskiego, brał udział w wojnie 1920 r. Podczas II wojny światowej został internowany na Węgrzech – uleczenie żony oficera Zoltána Baló, który potem pomagał Polakom. [+]
[00:06:15] W 1940 r. boh. był z mamą w Warszawie – załatwienie przerzutu na Węgry. Boh. wychowywał się z węgierskimi rówieśnikami. Mama zginęła podczas walk o Budapeszt pod koniec wojny, niedługo potem zmarła młodsza siostra boh. – ojciec i syn pierwszym transportem wrócili do Polski. Warunki w podróży. [+]
[00:10:20] Po przyjeździe do Poznania boh. zamieszkał u ciotki Podlaszewskiej, ojciec zatrzymał się u kolegi-lekarza Piotra Kozaryna.
[00:11:17] Boh. wzorem ojca studiował medycynę – efekty ojcowskiej „protekcji”, ukończenie studiów w 1964 r. W sierpniu tego roku ojciec zmarł na raka trzustki – boh. asystował podczas operacji ojca.
[00:14:15] Metody wychowawcze stosowane przez ojca. [+]
[wywiad – świadek odpowiada na pytania]
[00:16:26] Ojciec leczył podczas powstania wielkopolskiego.
[00:17:40] W 1956 r. boh. poszedł na Targi z Michałem Gerwelem – spotkanie z robotnikami z Zakładów Cegielskiego i wspólny przemarsz na ul. Dąbrowskiego, gdzie robotnicy zrzucili zagłuszarkę. Odgłosy strzelaniny. [+]
[00:19:45] W czasie zaboru pruskiego ojciec działał w Towarzystwie Tomasza Zana.
[00:20:46] Ojciec pracował w szpitalu Przemienienia Pańskiego i w Domu Zdrowia. Był lekarzem zaufania PZU – popularność ojca wśród tramwajarzy i dorożkarzy.
[00:24:42] Po wojnie ojciec był wice-przewodniczącym Towarzystwa Polsko-Węgierskiego. Postać Zoltána Baló. Mama została pochowana w zbiorowej mogile, siostra Janeczka w parku.
[00:26:20] Ojciec przyjmował też pacjentów w domu – przyjazdy ludzi z odległych miejscowości. Boh. chodził z ojcem na wizyty domowe i pomagał w domowym laboratorium.
[00:29:35] Mama była aktorką teatralną, pochodziła z Warszawy. Po ślubie rodzice mieszkali w Poznaniu. Płaszcz od krawca Trafasa.
[00:34:45] Ojciec został internowany na Węgrzech w 1939 r., boh. i mama przyjechali do niego w 1942. Ojciec był lekarzem w obozie internowania, leczył także Węgrów, m.in. żonę pułkownika Baló – kontakty obu panów po wojnie.
[00:39:40] Po wojnie ojciec wrócił do Poznania – wyjścia z ojcem do opery i filharmonii.
[00:41:45] Po przyjeździe do Poznania boh. mieszkał u ciotki Steni Podlaszewskiej. Boh. spędzał wakacje z żoną doktora Kozaryna Haliną i ich synem Jędrkiem.
[00:43:13] Początek I wojny św. – regulamin armii niemieckiej a broda ojca.
[00:45:40] W 1956 r. boh. nie interesował się sytuacją polityczną w kraju – zaskoczenie z powodu robotniczych wystąpień.
[00:48:16] Ojciec znał niemiecki, ale boh. nie chciał się od niego uczyć, nie nauczył się także węgierskiego.
[00:48:56] Boh. pochodząc z rodziny inteligenckiej chciał wstąpić do ZMP, ale w tym czasie organizację rozwiązano.
[00:50:02] Ojciec kupił boh. skuter „Osa” – naprawy w warsztacie, którego właściciel uciekł w czasie wojny z zesłania.
[00:53:48] Życie towarzyskie w powojennym Poznaniu – ojciec (ze względu na długą brodę) często wcielał się w postać św. Mikołaja. Boh. towarzyszył mu, gdy chodził leczyć zakonnice: szarytki i karmelitanki. Radio Poznań posiada w archiwum nagrania ojca. Niedzielne spotkania z dziennikarzem Stanisławem Strugarkiem. Boh chodził z ojcem do opery i teatrów. Pamięć o ojcu w Poznaniu.
[01:00:15] Boh. jeździł na Węgry z żoną i poszukiwał śladów swoich i ojca – trudności językowe, zachwyt węgierskimi wędlinami. Był też na Węgrzech z ojcem.
[01:02:55] We wrześniu 1939 ojciec był dowódcą kolumny sanitarnej w Rembertowie – wyjazd przez Zaleszczyki na Węgry. Ojciec został internowany i trafił do obozu przejściowego w Budapeszcie, gdzie pracował w szpitalu – pomoc żonie pułkownika Baló, który w 1942 r. pomógł zorganizować przyjazd z Warszawy matki i boh. Sabina Sawicka pojechała jako żona węgierskiego oficera. Po wojnie ojciec pierwszym transportem wyjechał z synem do Polski. [+]
[01:06:46] Boh. nie pamięta mamy, która zmarła, gdy nie miał jeszcze pięciu lat. Wspomnienie pułkownika Baló. Po wojnie ojciec korespondował z nim po niemiecku.
[01:09:04] Boh. miał w gimnazjum kolegów, którzy także byli synami lekarzy – wagary z Jankiem Gładyszem – reakcja wychowawcy Mieczysława Podgórskiego. Rowerowa wyprawa do Ludwikowa, gdzie w pałacu w czasie wojny stacjonowało SS – ustawienie ławek przed budynkiem.
[01:13:18] Po zmianie członków Rady Ministrów kazano się dzieciom uczyć nazwisk nowych ministrów.
[01:14:28] Reakcja na powstanie węgierskie – opowieści kolegi-lekarza, który brał udział w wydarzeniach. Ojciec po wojnie działał w Towarzystwie Polsko-Węgierskim.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..