Józef Kwidziński (ur. 1925, Kamienica Królewska) – żołnierz 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. W 1943 roku jego ojciec podpisał volkslistę, w wyniku czego Józef Kwidziński został powołany przymusowo do Wehrmachtu. Służył na froncie zachodnim. Latem 1944 roku zdezerterował z Wehrmachtu, po czym wstąpił w szeregi 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Po krótkim przeszkoleniu wziął udział w wyzwoleniu Bredy. Następnie został odkomenderowany do Szkocji, gdzie ukończył różne kursy wojskowe. W 1947 roku powrócił do Polski.
00:00:06 Autoprezentacja boh. urodzonego w 1925 r. w Kamienicy Królewskiej.
00:00:15 Boh. ukończył siedmioklasową szkołę powszechną w Kamienicy Królewskiej. Podczas okupacji niemieckiej ojciec jechał z boh. do Sierakowic, by podpisać volkslistę, ale w tym czasie Niemcy napadły na Związek Radziecki – spotkanie z mężczyzną czytającym Biblię, który powiedział, że Niemcy przegrają wojnę.
00:01:37 Po ukończeniu 18 lat boh. został zmobilizowany do Wermachtu – wyjazd do Konstancji nad szwajcarską granicę, potem do Belgii i Holandii, gdzie boh. zdezerterował i przeszedł do Dywizji Pancernej gen. Maczka, która była już w okolicach Bredy.
00:06:13 Przejazd przez Bredę – powitanie przez mieszkańców miasta. Wyjazd do Szkocji, gdzie odbywało się przeszkolenie żołnierzy, którzy mieli być wzmocnieniem dywizji. Po zakończeniu wojny boh. został zdemobilizowany i wrócił do Polski w maju 1946 r. Gen. Anders nie zgodził się na wykorzystanie polskich żołnierzy w wojnie z Japonią.
00:09:40 Powitanie w Polsce, boh. pracował na kolei i na gospodarstwie. Powody zapisania się do PZPR – traktowanie byłych żołnierzy PSZ przez władze, zajście z ubekami. Rozmowy Piłsudskiego z Hitlerem.
[koniec samodzielnej narracji, początek wywiadu - świadek odpowiada na pytania]
00:12:27 Rodzice Anna i Jan prowadzili przed wojną gospodarstwo rolne. Stosunki polityczne polsko-rosyjskie w czasie wojny.
00:13:31 Sytuacja na Kaszubach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Przyczyny gospodarcze nastrojów proniemieckich na Kaszubach. Opinia o nastawieniu Armii Czerwonej wobec powstania warszawskiego.
00:16:38 Agitacja księży, by stawić opór komunie, która pozamyka kościoły. Przygotowania w Szkocji do wyjazdu na front zostały przerwane, bo wojna się skończyła. Dywagacje na tematy Biblii i współczesnego traktowania kombatantów. Rozważania na temat II wojny na Kaszubach.
00:19:51 Boh. przyszedł z warty do bunkra i usłyszał piosenkę po polsku – rozmowa z niemieckim żołnierzem (tu dłuższa wypowiedź po niemiecku). Dywagacje na temat polityki.
00:21:12 Traktowanie Kaszubów w Wehrmachcie.
00:22:25 Bieda lat powojennych – ojciec miał dużo nieurodzajnej ziemi, czerwonoarmiści zabrali z gospodarstwa krowy i konia. Powojenne dostawy obowiązkowe. Boh. prowadził gospodarstwo hodowlane – stopniowa poprawa warunków materialnych. Opinia na temat powrotu do Polski. Stosunek Kaszubów do komuny i religii. Dywagacje na tematy religijne.
00:24:15 Boh. był po wojnie przez rok w Szkocji, tam spotykał gen. Maczka – niewielki żołd dla żołnierzy. Boh. spotykał się ze Szkotką, ale podjął decyzję o powrocie do Polski. Stosunek Szkotów do Polaków – wypłynięcie z Dundee, pożegnanie przez Szkotów. Po powrocie do kraju boh. poszedł na zabawę w angielskim mundurze i spotkał radzieckich żołnierzy.
00:29:14 Czterej koledzy z drużyny boh. zostali zabici. Powojenna bieda – duże dostawy obowiązkowe z nieurodzajnej ziemi, przeszukiwanie gospodarstw przez „trójki”.
00:30:01 W drużynie boh. byli Kaszubi, jeden został ranny. Boh. był pod alianckim ostrzałem, uzbrojenie w Wehrmachcie. Sposoby atakowania czołgów. Refleksje na temat postępu techniki.
00:33:00 Boh. pamięta kolegów z Wehrmachtu. Po powrocie do Polski boh. miał nieprzyjemne spotkanie z ubekami i zapisał się do PZPR, teraz popiera PiS. Stosunek do boh. jako żołnierza gen. Maczka.
00:36:43 Większość Niemców z okolicy wyjechała za Odrę. Czerwonoarmiści okradali Kaszubów. Bieda lat powojennych, zarobki na kolei. Boh. był radnym – podwyżki dla wdów po kombatantach. Niegospodarność jednego z wójtów.
00:41:21 Uzbrojenie żołnierzy gen. Maczka, różnice pomiędzy uzbrojeniem niemieckim i angielskim. Wycofanie się Niemców z Bredy. Boh. pojechał do Szkocji na szkolenie – odbyte kursy. Ćwiczenia w zestrzeliwaniu samolotów. Przebieg kursu samochodowego – jazdy z instruktorem, egzamin. Rodzaje pocisków na wyposażeniu wojska – specyfika obsługi działa. [+]
00:46:16 Opinia na temat Wałęsy, Solidarności i PZPR. Zyski spółdzielni produkcyjnej, w której pracował boh.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..