Romuald Kamiński (ur. 1955, Janówka k/Augustowa) ukończył Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne w Warszawie. Święcenia kapłańskie przyjął 7 czerwca 1981 roku z rąk bp. Jerzego Modzelewskiego. Jest magistrem teologii w zakresie patrologii. W latach 1981-1983 pracował w parafii Matki Bożej Królowej Polski w Otwocku, skąd powołano go do posługi administratora Domu Arcybiskupów Warszawskich i referenta w Sekretariacie Prymasa Polski. Te funkcje, wraz z posługą kapelana Prymasa Polski Kardynała Józefa Glempa, pełnił do 1992 roku. Jego dziadek ze strony ojca, Jan Kamiński, został zabity przez Niemców 22 czerwca 1942 roku w Janówce, a dziadek ze strony matki, Józef Ulikowski, został zatrzymany w Obławie Augustowskiej w lipcu 1945 roku przez sowietów i nigdy nie wrócił.
[00:00:08] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1955 r. w Janówce k. Augustowa.
[00:00:25] Rodzice byli rolnikami, ślub wzięli w 1954 r., matka pochodziła z sąsiedniej Topiłówki. Dziadek Jan Kamiński zginął 22 czerwca 1941 r., dziadek ze strony matki Józef Ulikowski zginął w czasie Obławy Augustowskiej w lipcu 1945. Rozważania na temat dzieciństwa bez dziadków. Przedstawienie rodziców: Teresy i Hieronima Kamińskich.
[00:05:30] Dziadek Józef Ulikowski był organistą w kościele parafialnym w Janówce i miał niewielkie gospodarstwo rolne. Nie należał do ruchu oporu. Zimą 1944-45 front zatrzymał się, mieszkańców wsi położonych blisko linii frontu wysiedlono. Rodzina Ulikowskich znalazła się w Gutach koło Grajewa. Gdy wrócono do Topiłówki wiosną 1945, okazało się, że większość gospodarstw zniszczono w czasie działań wojennych, żołnierze rozbierali drewniane domy i budowali schrony – trudna sytuacja materialna rodziny. Rosjanie i ubecy zakazywali wchodzenia do lasu. Dziadek pracował w polu i stamtąd zabrano go w czasie obławy. Matka wracając ze szkoły mijała wóz, na którym był jej ojciec i żołnierze – zapewnienia ojca, że wróci. [+]
[00:11:37] Po latach matka mówiła, że wiele razy pisano do Polskiego Czerwonego Krzyża mając nadzieję, że dziadka wywieziono na Syberię – pamięć o deportacjach po zajęciu Augustowszczyzny przez sowietów w 1939 r. i powrotach niektórych osób. Powody, dla których przez wiele lat nie rozmawiano o obławie – zmiana sytuacji, zainteresowanie tematem. W latach 2005-2017 boh. jako biskup diecezji ełckiej brał udział w uroczystościach upamiętniających Obławę Augustowską.
[00:16:15] Opis wozu konnego, na którym matka widziała po raz ostatni swojego ojca. Na wozie jechali także żołnierze. Po latach boh. jako biskup odwiedzał podległe sobie parafie w powiatach sejneńskim, suwalskim i augustowskim, i widział zdjęcia funkcjonariuszy NKWD oraz Polaków w służbie władzy ludowej. Na jednym ze zdjęć rozpoznano Milewskiego, który w latach 60. był ministrem. Boh. późno dowiedział się o przeszłości Jana Szostaka. W latach 1969-72 dojeżdżał do szkoły średniej w Augustowie i codziennie mijał prowadzone przez niego muzeum. W tym czasie postać Szostaka nie budziła kontrowersji – wykorzystywanie swojej pozycji społecznej w czasach PRL. Wnuk Szostaka jest księdzem.
[00:22:12] Matka, urodzona w 1933 r,. miała 12 lat, gdy ostatni raz widziała ojca. W tym czasie dzieci pracowały w rolnictwie – porównanie dojrzałości dzieci lat wojennych i powojennych z dziećmi współczesnymi.
[00:24:26] Inni mieszkańcy Janówki i Topiłówki także zostali zatrzymani w obławie, ale boh. nie pamięta nazwisk. Moment uświadomienia sobie związku rodziny z Obławą Augustowską. Postawa boh. jako biskupa – świadomość konsekwencji obławy dla mieszkańców Augustowszczyzny. Rozważania na temat ofiar obławy, powagi tematu oraz znaczenia jednostki wobec Boga.
[00:31:38] Parafia Janówka leżała przy granicy ZSRR z Prusami Wschodnimi, w 1939 r. na plebanii zamieszkali radzieccy pogranicznicy. O świcie 22 czerwca 1941 wojska niemieckie przekroczyły granicę – sytuacja jednostek Armii Czerwonej. W walce w okolicy Janówki zginęło wielu Niemców, do których strzelały osoby w cywilnych ubraniach. Niemcy myśleli, że atakuje ich miejscowa ludność i zabili ponad 50 osób, w tym dziadka Kamińskiego. Potem okazało się, że Niemców zaatakowali radzieccy pogranicznicy, którzy nie mieli służby, a zaskoczeni napaścią nie zdążyli się przebrać w mundury. Niemcy pozwolili na rozkopanie zbiorowej mogiły i zabranie zwłok przez rodziny ofiar. [+]
[00:36:30] Okoliczności śmierci dziadka Kamińskiego boh. poznał wcześnie, władze upamiętniły zdarzenie niewielkim pomnikiem. Boh. jako biskup zainicjował akcję wymiany i przeniesienia pomnika w inne miejsce – udział w uroczystościach rocznicowych.
[00:40:35] Atak zaskoczył Niemców, którzy przekroczyli granicę z ZSRR pewni swojej siły i bez ubezpieczenia. W oddziałach niemieckich z pewnością byli żołnierze znający język polski.
[00:44:00] Boh. w latach 1983-92 pracował w sekretariacie prymasa Józefa Glempa i tam spotykał braci Strzemboszów. Boh. nie rozmawiał z Tomaszem Strzemboszem o jego badaniach na Augustowszczyźnie. Nie zna także historii Stanisława Orłowskiego „Pioruna”.
[00:48:00] Boh. został wyświęcony w 1981 r. – pilnowanie uczestników uroczystości kościelnych przez zomowców. Gdy boh. przyszedł do seminarium, ks. Popiełuszko był już od trzech lat księdzem. Boh. po wyświęceniu trafił do parafii w Otwocku i tam zastał go stan wojenny. Po rozpoczęciu pracy w sekretariacie prymasa widział napięcia w relacjach kościół – władza. Pracując dla prymasa poznał księdza Jerzego – troska prymasa Glempa o niego, spotkanie prymasa z księdzem Popiełuszko w 1984 r.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.