Ryszard Vincenc (ur. 1968, Lwów, zm. 2020) w latach 1974-1982, uczył się w polskojęzycznej ośmioklasowej Średniej Szkole Ogólnokształcącej Nr 10 we Lwowie. Naukę kontynuował w Szkole Ogólnokształcącej nr 24 i zdał maturę w 1984 roku. Studiował filologię polską i historię w Państwowym Instytucie Pedagogicznym w Wilnie. Po drugim roku studiów został skierowany do zasadniczej służby wojskowej w Armii Radzieckiej, którą odbył w formacjach obrony przeciwlotniczej w Kursku. Po zakończeniu służby powrócił na studia humanistyczne. We wrześniu 1990 roku rozpoczął pracę jako nauczyciel języka polskiego i historii w Szkole Średniej nr 10 we Lwowie, równocześnie studiując w Wilnie w trybie zaocznym. Studia ukończył w roku 1993. W latach 2000-2005 studiował na Wydziale Historycznym Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Iwana Franki, uzyskując dyplom historyka i wykładowcy historii. Od początku lat 90. XX w. Ryszard Vincenc działał w Harcerstwie Polskim na Ukrainie jako drużynowy w Drużynie Harcerskiej „TROP” oraz Lwowskiej Młodzieżowej Drużynie Harcerskiej im. Andrzeja Małkowskiego. Angażował się w życie polskiej społeczności Lwowa, był członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej, współpracował z innymi organizacjami polskimi m.in. z Towarzystwem Opieki nad Grobami Wojskowymi. W latach 2014-2015, wraz z Erykiem Mateckim, reaktywował działalność polskiego ruchu strzeleckiego na Ukrainie, zakładając Związek Strzelecki „Strzelec” Józefa Piłsudskiego we Lwowie. Przysięgę strzelecką złożył 17 czerwca 2015 roku podczas uroczystości odsłonięcia pomnika 100-lecia bitwy pod Rokitną. Pełnił funkcję zastępcy dowódcy 23. Samodzielnej Jednostki Strzeleckiej im. kapitana Bolesława Zajączkowskiego, awansując do stopnia starszego chorążego Związku Strzeleckiego. W 2016 r. został dyrektorem szkoły nr 10 im. Św. Marii Magdaleny. Ryszard Vincenc zmarł 28 lutego 2020 roku.
mehr...
weniger
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1968 r., dyrektora Szkoły Średniej nr 10 im. św. Marii Magdaleny we Lwowie. [00:00:20] Ojciec był Polakiem, matka pochodziła z mieszanego polsko-ukraińskiego małżeństwa. Dziadek Józef Vincenc, porucznik WP, zginął w 1927 r. w czasie ćwiczeń wojskowych. Boh. wychowywała babcia Stefania Vincenc, wakacje spędzał u dziadków ze strony matki, którzy mieszkali w obwodzie winnickim.
[00:02:08] Obchodzenie w domu świąt religijnych – spotkania rodzinne. Boh. był uczniem szkoły, w której obecnie jest dyrektorem. W domu Adamskich robiono Mikołajki dla polskich dzieci. Działalność harcerstwa w latach 70.
[00:05:45] Utrudnianie wiernym dostępu do kościoła – w święta religijne dzieci musiały iść do szkoły, chodzono wtedy na wycieczki, zwiedzano muzea. Nauczyciele dyżurowali w okolicach katedry i spisywali uczniów, którzy szli do kościoła. [+]
[00:07:20] Uważano, że w polskich szkołach jest niski poziom nauczania – trudności na studiach, gdzie wykładowym językiem był rosyjski lub ukraiński. Zachęcanie, by dzieci z polskich rodzin uczyły się w polskiej szkole. W latach 70. władze uznały, że polskiej mniejszości wystarczy szkoła nr 24 im. Marii Konopnickiej, która mieściła się w dużym budynku przy ul. Majakowskiego i chciały zamknąć szkołę nr 10. Delegacja rodziców pojechała w tej sprawie do Moskwy – pomoc Iwana Kożeduba, Bohatera Związku Radzieckiego. Jedna z matek wpadła na pomysł, by w szkole powstało muzeum Feliksa Dzierżyńskiego, co uchroniło placówkę przed kolejną próbą zamknięcia [+]. Powstanie szkoły średniej po rozpadzie ZSRR.
[00:14:15] W czasach Związku Radzieckiego boh. nie czuł się dyskryminowany jako Polak. Trudności z wyjazdami do Polski – sytuacja w czasach Solidarności i stanu wojennego. Dziadek mieszkający w Gliwicach należał do Solidarności. Boh., uczeń klasy maturalnej, był w grupie uczniów wezwanych do Komsomołu, gdzie pytano go, czy w szkole nie powstała Solidarność.
[00:18:26] Funkcjonowanie szkoły współcześnie. Problemem ukraińskiej Polonii są wyjazdy do Polski – wyjeżdżają także nauczyciele, których trudno zastąpić, także z powodu niskich zarobków nauczycieli w polskiej szkole.
[00:22:40] Po wojnie babcia i ojciec mieszkali przy ul. Kordeckiego – podczas rewizji w mieszkaniu jeden z enkawudzistów przyglądał się portretowi Piłsudskiego i orzekł, że to Stalin, co uratowało rodzinę przed wywózką. Następnego dnia babcia ukryła wszystkie pamiątki związane z polskością, które potem zaginęły. Korespondencja z rodziną Vincenców, mieszkającą za granicą, została spalona, a kontakty zerwano. [+]
[00:24:52] Prawdopodobnie krewnym boh. był Stanisław Vincenz, pisarz.
[00:26:37] Babcia zniszczyła wszystkie dokumenty związane z polskim pochodzeniem. Ojciec, Lesław Vincenc, urodzony w 1926 r. czasem opowiadał coś o okupacji niemieckiej. Po wyzwoleniu ojciec siedział w więzieniu za przynależność do AK, dlatego rodzina wyjechała ze Lwowa a babcia czekała na wypuszczenie syna. Kolega ojca, Zdzisław Nalepa, był kilka razy wywożony na roboty do Niemiec, z których uciekał. Babcia wspominała, że ukrywała syna przed wywózką na roboty.
[00:30:12] Dziadek ze strony matki, Karp Bekało, walczył na wojnie i stracił nogę koło Bukaresztu. 9 maja dziadek dostawał medal, ale nie opowiadał wnukowi o wojennej przeszłości. Babcia Bekałowa pochodziła z rodziny Granowskich, babcia Vincencowa z rodziny Bejów, których nigdy nie wspominała. Ciotkę Bejową chrzcił arcybiskup metropolita Lwowa Josyf Slipyj – jego sylwetka.
[00:33:46] Boh. jako dyrektor polskiej szkoły nie zetknął się z sytuacją, w której sprawa rzezi na Wołyniu rzutowałaby na stosunki polsko-ukraińskie. Rodzina Vincenców nie była represjonowana przez władze komunistyczne, ponieważ babcia pozbyła się wszystkich pamiątek.
[00:35:25] Boh. był w harcerstwie, ale nie chce o tym opowiadać. Starania o szkołę, której jest dyrektorem – pozyskiwanie funduszy od polskich instytucji i fundacji, zakup sprzętu sportowego. Sytuacja lwowiaków po przemianach ustrojowych w Polsce, pomoc z kraju. Refleksje na temat wyjazdów obywateli Ukrainy do Polski.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..