Tamara Wysocka z d. Tretiakowa (ur. 1953, Harbin) – jej dziadkowie w czasie rewolucji październikowej uciekli z Rosji do Harbina. W 1953 roku, po śmierci Stalina, rodzice przyjechali do ZSRR i zamieszkali w Kargacie koło Nowosybirska. W roku 1955 przenieśli się do Kokczetawu w Kazachstanie. Tamara Wysocka ukończyła X klasę w szkole nr 4 i podjęła pracę w pogotowiu ratunkowym. W latach 1975-1977 uczyła się pielęgniarstwa na kursie zorganizowanym w miejscowym szpitalu, po jego ukończeniu pracowała przez dwa lata na oddziale pulmonologicznym i pięć lat na oddziale kardiologicznym. W 1976 roku wyszła za mąż za Polaka Antoniego Wysockiego, którego rodzinę deportowano w 1936 roku z Żytomierszczyzny. W 1980 roku rodzina zamieszkała w dzielnicy Kokczetawu, Borowskoj. W 1985 roku Tamara Wysocka podjęła pracę jako pielęgniarka w przychodni chirurgicznej. Od roku 1990 razem z mężem, członkiem chóru „Stepowe Kwiaty”, aktywnie uczestniczyła w życiu kazachskiej Polonii. W czerwcu 1996 roku Tamara Wysocka przyjechała wraz z mężem oraz dwójką dzieci do Polski. Rodzina zamieszkała w Nadleśnictwie Durowo, Tamara Wysocka pracowała jako szwaczka. Obecnie jest emerytką i mieszka w Durowie.
more...
less
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1953 r. w Mandżurii w Chinach.
[00:00:17] Przedstawienie rodziców: Anny i Eugeniusza Tretiakowów – obydwoje urodzili się w Harbinie. Dziadkowie ze strony ojca w czasie rewolucji październikowej sprzedali majątek i uciekli do Chin. Dziadek ze strony matki był myśliwym i także uciekł do Chin. Powody ucieczek przed bolszewikami – gwałty i okrucieństwa.
[00:01:55] Ojciec jako młody człowiek budował kolej, potem był pomocnikiem maszynisty parowozu, matka pracowała w sklepie i przy przebieraniu owoców. Rodzice wzięli ślub w 1953 r. W Harbinie mieszkało wielu Rosjan, rodzice znali trochę język chiński, ale w Harbinie mówiono po rosyjsku. Po śmierci Stalina Rosjanom pozwolono wrócić do ZSRR, w 1953 r. rodzice przyjechali do ZSRR i zamieszkali w Kargacie koło Nowosybirska, tu ojciec uczył dzieci, a matka pracowała w stołówce jako kucharka. W 1955 r. rodzice przenieśli się do Kokczetawu w Kazachstanie, gdzie mieszkał brat matki – wyjazdy członków rodziny z Chin do Ameryki i Australii.
[00:06:00] Rodzice kupili w Kokczetawie działkę i budowali dom – pomoc członków rodziny. Boh. poszła do szkoły w wieku ośmiu lat, by zacząć naukę razem z młodszą o rok siostrą. W niedzielę ojciec zabierał okoliczne dzieciaki na wyprawy w góry. Ojciec był pierwszym w mieście mechanikiem samochodowym i zajmował się naprawą samochodów marki Wołga i Moskwicz. Matka była nocnym stróżem w bazie remontowej. Porównanie Kokczetawu z czasów młodości boh. i roku 2017 – wzajemna życzliwość.
[00:10:17] Boh. ukończyła dziesięć klas, potem przez dwa lata uczyła się pielęgniarstwa na kursie w szpitalu, wcześniej pracowała w pogotowiu. Nie było tam lekarzy, tylko felczerzy i pielęgniarki – organizacja wyjazdów do chorych. Przebieg kursu w szpitalu – zaczynało go 30 osób, ale nie wszyscy ukończyli. Po zdanym egzaminie boh. pracowała przez dwa lata w szpitalu na oddziale pulmonologicznym – brak leków. Na nocnych dyżurach były dwie pielęgniarki na 70 pacjentów. Znoszenie zwłok zmarłych pacjentów po wąskich szpitalnych schodach [+]. Potem pracowała na kardiologii, tu nie było nocnych dyżurów, a mąż nie chciał, by boh. pracowała w nocy.
[00:16:52] Boh. poznała przyszłego męża w szpitalu, gdy odwiedzał leżącą tam matkę – ślub w lutym 1976. Pogoda w czasie ślubu – przepowiednia na przyszłość. Pracując na oddziale kardiologicznym boh. podawała chorym leki i robiła zastrzyki. Po urodzeniu drugiego dziecka przez trzy lata była w domu i potem nie było dla niej pracy na kardiologii. W 1985 r. podjęła pracę w przychodni chirurgicznej, tam zmieniała opatrunki – technika zszywania ran. W tym czasie boh. mieszkała w Borowskoj (dzielnica Kokczetawu), a przychodnia znajdowała się w sąsiednim budynku [+].
[00:20:50] Mąż był artystą malarzem, dwa lata studiował w Moskwie, ale rzucił studia. Boh. nie odczuła rozpadu ZSRR, ponieważ nie straciła pracy. Mąż i syn przez kilka lat byli bezrobotni i boh. utrzymywała rodzinę. Rodzice dobrze wspominali życie w Chinach.
[00:23:30] Boh. poznała Antoninę Kasonicz, przełożoną pielęgniarek na oddziale kardiologii, która zaproponowała jej wstąpienie do Związku Polaków. Okoliczności, w jakich boh. i jej mąż zaczęli uczyć się języka polskiego. Mąż śpiewał w chórze „Stepowe kwiaty” – wyjazdy na koncerty do Polski. W 1995 r. boh. przyjechała do Polski razem z chórem.
[00:25:50] Decyzja o repatriacji rodziny – zaproszenie z Nadleśnictwa Durowo. W listopadzie 1995 boh. przyjechała z mężem do Durowa, by obejrzeć proponowane mieszkanie. Po powrocie do Kazachstanu złożono dokumenty na wyjazd – repatriacja w czerwcu 1996. W tym czasie nie było ustawy o repatriacji i boh. oraz mąż byli cudzoziemcami – wieloletnie załatwianie formalności. Po wejściu ustawy w życie znajomi wyjechali z Polski do Kazachstanu, a gdy przyjechali z powrotem, już byli repatriantami. Mąż i córka dostali wcześniej polskie obywatelstwo. [+]
[00:28:50] Po przyjeździe do Polski boh. pracowała jako szwaczka, potem przeszła na rentę. Mąż i syn pracowali w lesie, dom w Durowie po jakimś czasie wykupiono. Syn podjął pracę w zakładzie wyrobu rur z Czarnkowie.
[00:30:50] Rodzice męża zostali w 1936 r. deportowani z okolic Żytomierza do Niżnego Tagiłu, potem przenieśli się do Kokczetawu. Wyjeżdżając do Polski chciano zabrać matkę męża, ale ta nie chciała wyjeżdżać z Kazachstanu. W czasie kryzysu gospodarczego w Kazachstanie dwunastoletnia córka spała z rodzicami, ponieważ nie było ogrzewania.
[00:32:30] Mieszkając w lesie w Durowie boh. miała 5 km do przystanku autobusowego – dojazdy do pracy z mężem, który pracował w Obornikach. Boh. nie tęskniła za Kazachstanem, ale jej mąż tak. Teściowa mówiła po polsko-rosyjsko-ukraińsku, w domu męża nie podtrzymywano polskich tradycji. Córka jako dziesięciolatka zaczęła się uczyć polskiego. Wyjazd do Polski z chórem w 1995 r. – pierwsze wrażenia.
[00:37:15] Po dziesięciu latach boh. poleciała z mężem do Kazachstanu rządowym samolotem. Wyjazd w 2017 r. Dom wybudowany w Kazachstanie przez rodziców sprzedano w czasie wymiany rubli na tenge, za pieniądze, które przypadły boh. kupiono walizkę na wyjazd męża do Polski. Historia matki i jej znajomego Ukraińca – opinia na temat Ukraińców.
[00:40:52] W Kazachstanie mieszka siostra boh. Losy członków rodziny – wyjazd synowej i wnuków do Niemiec. Boh. chciałaby pojechać do Chin. Członkowie rodziny wyjechali z Chin do Ameryki i Australii, dopóki żyła matka utrzymywano kontakt pisząc po rosyjsku. Następne pokolenie już nie znało rosyjskiego.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.