Antoni Brzeziński (ur. 1954, Szortandy, Kazachstan) urodził się w rodzinie Polaków, deportowanych w 1936 roku z obwodu chmielnickiego na Ukrainie do Kazachstanu. W 1971 roku ukończył dziesięcioklasową szkołę w Szortandach, a potem pracował jako fotoreporter w miejscowej gazecie „Znamia Oktiabria”. W 1973 roku został powołany do wojska, szkołę podoficerską ukończył w Charkowie, a potem służył w stacji radarowej w Maniewiczach. Po wyjściu z wojska ukończył klasę fotoreportażu w szkole poligraficznej w Ufie i wrócił do zawodu fotoreportera. W 1981 roku zaczął prowadzić kursy fotografii dla młodzieży w Ośrodku Młodych Techników, a potem do 1991 roku był dyrektorem placówki. W latach 90. studiował zaocznie pedagogikę w Celinogradzie. Po rozpadzie Związku Radzieckiego, gdy ośrodek zamknięto, był przez 12 lat dyrektorem drukarni. W 2004 roku repatriował się do Polski i zamieszkał w Krotoszynie, tu pracował w drukarni, w Urzędzie Miasta oraz w firmie „Jotkel” produkującej metalowe wyposażenie warsztatów. Obecnie mieszka w Poznaniu.
mehr...
weniger
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1954 r. w Szortandach w Kazachstanie. [00:00:15] Rodzice boh. zostali w 1936 r. deportowani z Ukrainy do Szortandów w Kazachstanie. Rodzice przyjechali do Kazachstanu jako dzieci, ojciec miał osiem, a matka sześć lat. Ojciec miał ośmioro rodzeństwa – trudne warunki życia po przesiedleniu. Zesłańcy mieszkali w zbudowanych przez siebie ziemiankach.
[00:01:50] Rodzice pobrali się w 1953 r. i rozpoczęli budowę domu – trudności ze zdobywaniem materiałów. Budowę zakończono rok po narodzinach boh. – jego „przeszkadzanie” w budowie i „pomoc” nienarodzonego brata. Rodzice 20 lat przeżyli pod komendanturą – codzienny obowiązek meldowania się, brak możliwości wyjazdu. Na początku w Szortandach były tylko ziemianki. Rodzice zbudowali dom na końcu wsi, zimą w czasie buranów często na podłodze spali kierowcy z firmy transportowej.
[00:05:40] Zabawy dzieciaków. W 1961 r. boh. poszedł do pierwszej klasy, naukę w szkole dziesięciolatce ukończył w 1971 r. W Szortandach mieszkali ludzie różnych narodowości, m.in. Ukraińcy, Czeczeni, Gruzini, Rosjanie – wzajemne relacje. W klasie byli Polacy, Niemcy i Kazachowie. Po 1956 r. Polacy zaczęli budować domy. Dziadek i stryj wyjechali na Ukrainę, ale ich dom był zniszczony, więc wrócili do Kazachstanu. Niektóre rodziny w Szortandach mieszkały w barakach.
[00:09:10] Po ukończeniu szkoły boh. podjął pracę w redakcji gazety „Znamia Oktiabria” jako fotoreporter. W 1973 r. poszedł do wojska i służył na Ukrainie. Przez pół roku odbywał w Charkowie szkolenie dla operatorów telekomunikacji. Potem przez półtora roku boh. był w służbie granicznej w Maniewiczach, gdzie była stacja radarowa.
[00:10:35] Kolega z X klasy Leonid Herzog, Niemiec, przyniósł do szkoły aparat fotograficzny i boh. zainteresował się fotografią. Kolega sam wywoływał filmy i robił odbitki. Boh. kupił aparat „Smiena 8”. W gazecie nie było fotoreportera i znajomy redaktor zaproponował mu pracę. Pierwszy fotoreportaż dotyczył żniw i przodujących kombajnistów. Boh. pracował w gazecie przez 10 lat – częste wyjazdy w teren, do kołchozów i fabryk. Gazeta wychodziła trzy razy w tygodniu – przydział zadań przez redaktora naczelnego. Początkowo boh. miał ciemnię w domu. [+]
[00:15:03] Gdy boh. rozpoczynał pracę w 1971 r. nie było jeszcze Instytutu im. Barajewa, ale był barak, w którym mieściły się laboratoria. Jednym z pracowników był założyciel instytutu Władimir Kuźmin. W instytucie zajmowano się ulepszaniem ziaren zbóż – nowe odmiany pszenicy, owsa jęczmienia i ziemniaków. Powstanie Instytutu Badań Naukowych Rolnictwa Zbożowego im. Aleksandra Barajewa, który przez wiele lat był szefem placówki. Boh. robił fotoreportaże o pracownikach instytutu i ich pracy.
[00:17:40] Boh. robił fotoreportaże w szkołach, przedszkolach i fabrykach. Po wyjściu z wojska pojechał do Ufy w Baszkirii, gdzie była szkoła poligraficzna i uczył się w klasie fotoreportażu. Uczniowie pochodzili m.in. z Afryki.
[00:19:05] W wojsku boh. służył w obronie przeciwlotniczej, jako operator radaru obserwował samoloty wlatujące z zachodu w przestrzeń powietrzną Ukraińskiej SRR. Przydział do jednostki po ukończeniu szkoły podoficerskiej w Charkowie – boh. zaczynając służbę w Maniewiczach był młodszym sierżantem, kończył ją jako starszy sierżant.
[00:21:08] Po powrocie z wojska boh. wrócił do pracy w redakcji i pracował jako fotoreporter do 1981 r. Potem w Ośrodku Młodych Techników uczył młodzież fotografii. W latach 1981-1991 był dyrektorem placówki – początkowe trudności lokalowe. Program zajęć z fotografii. W ośrodku było koło modelarzy, gdzie robiono jednostki pływające, także podwodne, które latem puszczano na rzece. Inna grupa robiła modele samolotów. Udziały w corocznych wystawach modelarskich w Celinogradzie. Potem powstało kółko, gdzie robiono modele sprzętu rolniczego – jeden z modeli traktora starego typu pojechał na wystawę do Moskwy i już tam został. W ośrodku było też koło radioamatorów [+]. Po rozpadzie ZSRR skończyły się fundusze dla ośrodka, który zamknięto. Boh. został dyrektorem drukarni i pracował tam przez 12 lat, do wyjazdu do Polski w 2004 r.
[00:26:50] Z Ukrainy przyjechał polski ksiądz i rozpoczęto budowę kościoła w Szortandach. W budowie pomagali mieszkańcy, w tym boh., jego brat i ojciec.
[00:28:40] Boh. dowiedział się o możliwości wyjazdu do Polski i w 2000 roku złożył odpowiednie dokumenty. Syn Aleksander po ukończeniu dziesięciu klas pojechał na egzamin, który w Kokczetawie przeprowadzali profesorowie z Polski – studia na Politechnice we Wrocławiu. Po studiach mieszkał i pracował w Malborku. Boh. czekał na wyjazd cztery lata, w tym czasie uczył się polskiego. Dziadkowie boh. podtrzymywali polskie tradycje, gdy żyli w domu mówiono po polsku – skutki nauki w radzieckiej szkole.
[00:33:30] Na początki lat 90. boh. studiował zaocznie pedagogikę w Celinogradzie. Okoliczności śmierci brata 1 kwietnia 1991 r. Upadek ZSRR – brak elektryczności przez cztery miesiące. Prąd był tylko w nocy, więc wtedy drukarnia pracowała. Wiele osób w tym czasie wyjeżdżało – wyjazdy do Niemiec, Rosji.
[00:37:50] Syn zamieszkał w Polsce i boh. także chciał się przeprowadzić. W 2004 roku boh. przyjechał do Krotoszyna i mieszkał tam przez cztery lata. Pracował początkowo w drukarni, potem w Urzędzie Miasta zajmował się obiegiem korespondencji. Pracował też w firmie Jotkel robiącej metalowe meble – praca na japońskiej obrabiarce.
[00:40:58] W Szortandach mieszka brat i krewni, którzy nie chcieli przeprowadzić się do Polski – wyjazdy do Kazachstanu. Córka z rodziną przyjechała do Polski w roku 2010. Życie w Szortandach w czasach radzieckich – budownictwo, praca. Wiele osób, w tym Niemców, pracowało w fabryce mebli.
[00:43:35] Program nauczania w szkole w Ufie – zajęcia terenowe, uczniowie mieli pozwolenia na wejścia do zakładów pracy i fotografowanie pracowników. Boh. robił zdjęcia w cyrku i teatrze. Gdy pracował w Ośrodku Młodych Techników, kupiono kamerę wideo – filmowanie uroczystości szkolnych i wzorowych uczniów.
[00:46:50] Boh. robił zdjęcia głównie podczas oficjalnych uroczystości i nie podejmował niewygodnych tematów. Wspomnienie katastrofy kolejowej, w czasie której wagony z ropą spadły z mostu do rzeki – skutki zatrucia wody. Boh. nie robił zdjęć w miejscu katastrofy, ponieważ było to zabronione [+]. Archiwum fotograficzne boh. zostało w domu brata w Kazachstanie.
[00:49:42] Boh. nie znał agronoma Jana Gajewskiego, który czynił starania o naukę języka polskiego w szkołach.
[00:50:38] Boh. fotografował jedynie sukcesy pracowników Instytutu im. Barajewa. Polacy i Niemcy przesiedleni w stepy nieśli ze sobą inną kulturę – budowa domów, sadzenie drzew. Wpływ przesiedleńców na rolnictwo w Kazachstanie.
[00:53:37] Przed wybudowaniem kościoła zbierano się na modlitwy w domach. Gdy boh. był mały, przyjechał ksiądz z Ukrainy – tajny chrzest nocą w domu dziadka. Rodzice brali udział w tajnych nabożeństwach. Msze w kościele w Szortandach. W gazecie nie poruszano tematów religijnych.
[00:56:00] Do Instytutu im. Barajewa przyjeżdżało wiele delegacji – fotografie propagandowe. Na początku lat 60. w Kazachstanie był z wizytą Chruszczow – tłumy w czasie jego przejazdu przez Szortandy. Dyrektorem przodującego kołchozu im. „18 Lat Kazachstanu” był Koreańczyk Kandychan, przyjeżdżało tam wiele delegacji. W okolicznych kołchozach i sowchozach pracowało wielu Koreańczyków. Koreańska kuchnia.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..