płk Eugeniusz Ankutowicz (ur. 1925, Komarno) – oficer Wojska Polskiego, prezes Związku Inwalidów Wojennych RP w Stargardzie. Jego ojciec był podoficerem Wojska Polskiego i uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej, matka pracowała jako akuszerka. W 1940 roku został deportowany wraz z matką do Nowosybirska. Z uwagi na młody wiek nie został przyjęty do Armii Andersa. Po dotarciu do tworzonej się w Sielcach nad Oką Armii Berlinga w czerwcu 1943 roku został przyjęty do 1. Pułku Czołgów. Ukończył przeszkolenie wojskowe i kurs podoficerski. W randze kaprala walczył w bitwie pod Lenino jako ładowniczy czołgu T-34. Następnie trafił do 1. Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte. Walczył o Lublin, przyczółek warecko-magnuszewski oraz Warszawę. Po kontuzji, której doznał podczas walk o przedmieścia Warszawy, trafił do Oficerskiej Szkoły Czołgów. Po jej ukończeniu w lutym 1945 roku w stopniu podporucznika został przydzielony do 16. Samodzielnej Brygady Pancernej. Jako dowódca czołgu brał udział w walkach o Rotenburg i Drezno. Ranny, stracił trzy swoje czołgi. Odznaczony Krzyżem Walecznych. Po wojnie pełnił służbę w jednostkach pancernych Ludowego Wojska Polskiego. W 1975 roku przeszedł na emeryturę, od 1993 roku jest prezesem oddziału Związku Inwalidów Wojennych RP w Stargardzie.
mehr...
weniger
[00:00:07] Nastroje w Komarnie po śmierci Marszałka, zachowanie biskupa kieleckiego. Boh. był ministrantem w kościele, w którym proboszczem był były kapelan wojskowy. Rozważania na temat pochowania Piłsudskiego w Krakowie.
[00:06:02] Boh. miał sąsiadów Ukraińców. Postrzeganie Żydów, rozważania na temat judaizmu. Lekcje religii dla katolików prowadził ksiądz, dla Ukraińców pop, a Żydów uczył rabin. Żydzi zajmowali się handlem i udzielali pożyczek chłopom, spłaty przyjmowano także w towarze. Antyżydowskie działania narodowców.
[00:14:45] Relacje między Polakami a Ukraińcami. Wspomnienie Wincentego Witosa. Boh. śpiewał podczas mszy w chórze kościelnym, był także ministrantem.
[00:17:48] 1 września 1939 r. Niemcy zbombardowali Lwów i stację kolejową w Komarnie. Zachowanie NKWD w czasie wywózki, młodszy brat chciał zabrać maszynę do szycia, ale mu nie pozwolono. Enkawudziści zastrzelili psa i szukali broni pod budą. Nad ranem rodzinę zawieziono do sąsiedniej wsi, tam załadowano na ciężarówkę i pojechano na stację w Samborze. Zachowanie ludzi w wagonie, w czasie podróży nie dawano jedzenia ani wody. Na stacji koło Lwowa uciekli dwaj mężczyźni, jednego prawdopodobnie zastrzelono. Boh. bał się, ale starał się to ukryć, by nie martwić matki. Wcześniej, zimą 1940 r., deportowano krewnych, rodzinę Fałatów. [+]
[00:24:20] Ojciec brał udział w wyprawie kijowskiej i w 1939 r. był poszukiwany przez NKWD. Ojcu udało się uciec do Generalnej Guberni, zamieszkał w Wólce Pełkińskiej koło Jarosławia i pracował w gospodarstwie krewnego, księdza. We wrześniu 1945 r. boh. dostał urlop, pojechał do Warszawy po pozwolenie na wyjazd do ZSRR po matkę, która była na południu Ukrainy – kontakt listowny. Matka została repatriowana w czerwcu 1946 r. Boh. odnalazł ojca po wojnie i zabrał go do Szczecina.
[00:33:20] Spotkanie z matką. Rodzina zamieszkała w Słupsku, matka niedługo potem zmarła. Brat pracował w Stoczni Szczecińskiej.
[00:36:08] Na zesłaniu nie obchodzono świąt. Boh. spotykał starowierów, zesłańców z czasów carskich. Refleksje na temat narodowości mieszkających we Lwowie.
[00:41:40] Boh. zimą pracował w tajdze – pory roku na Syberii, śnieżne zimy i ciepłe lata. Dywagacje na temat wypadków przy pracy. Po amnestii rodzina przeprowadziła się do posiołka nad Czają. Sianokosy na nadrzecznych łąkach robiono w lipcu, siano zwożono zimą.
[00:47:50] Ceny produktów na Syberii, zesłańcy nie dostawali pieniędzy za pracę tylko chleb. Możliwość kupna nafty i pimów.
[00:50:35] 15 lipca 1943 r. w czasie uroczystości w Sielcach nad Oką boh. zgłosił się do ministrantury w czasie mszy, którą odprawiał kapelan, ale nie został przyjęty. Kapelan odczytał rotę przysięgi. Stosunek Stalina do Polaków.
[00:53:40] Berlingowcy a powstanie w Warszawie. Znaczenie walk na przyczółku warecko-magnuszewskim. 1 Brygada Pancerna została sformowana na wzór przedwojennych polskich brygad pancernych, rola piechoty w brygadzie.
[00:58:28] Przyjmowanie pancerniaków przez ludność. Umundurowanie boh. – zmiana mundurów rosyjskich na polskie, ale bez korony u orzełka na guzikach – dorabianie jej przez żołnierzy. Mundur boh. po wojnie – wyjazd po ojca na tereny, gdzie działała partyzantka. Boh. nie spotkał partyzantów. Oficerowie brygady pancernej.
[01:04:06] Po walkach na Białorusi Polacy zostali wycofani na tyły – relacje z miejscową ludnością. W marcu 1944 jednostkę przewieziono na Ukrainę, gdzie powstawała 2. Armia Wojska Polskiego. Przesiedlenia ludności polskiej w latach 30. z Ukrainy do Kazachstanu.
[01:07:45] Boh. trzy razy był lekko ranny. 5 maja, już na terenie Niemiec, trafił do wojskowego szpitala. Sytuacja na froncie w Czechach.
[01:09:05] Zadania boh., gdy nie był w załodze czołgu. Z powodu dużych strat w czasie walk na warszawskiej Pradze boh. został skierowany jako uzupełnienie do 1 batalionu, do kompanii rusznic przeciwpancernych. Specyfika radzieckiej broni przeciwpancernej, możliwość niszczenia niemieckich „Tygrysów”, które z boku miały zbiorniki z benzyną.
[01:16:55] Rola szeregowca w Armii Czerwonej – duże straty wśród żołnierzy. Przekazanie Szczecina Polakom. Skutki wymiany uzbrojenia w czołgach T-34. W Chełmie była szkoła oficerska i boh. tam skierowano, wykładowcami byli Rosjanie. Boh. znał rosyjski i został tłumaczem. Najlepsi słuchacze trafili do radzieckiej 16. Brygady Pancernej i skierowani do Rembertowa w lutym 1945. Boh. jako dowódca plutonu miał trzy czołgi – przydział do 2. Armii Wojska Polskiego.
[01:25:30] Wcielanie Polaków do wojska na wyzwolonych terenach – sytuacja partyzantów, którzy nie chcieli z przyczyn ideologicznych wstąpić do armii. Boh. słyszał o przypadkach dezercji, ale takie sprawy utajniano.
[01:29:20] Po szkoleniu oficerskim boh. brał udział w walkach koło Kostrzyna. Sytuacja Szczecina omawiana w czasie konferencji w Poczdamie. Współpraca Amerykanów i Rosjan w przewidywaniu wspólnych działań w Azji.
[01:34:06] Boh. brał udział w walkach na terenie Czech – sytuacja w Pradze. Położenie własowców, którzy nie chcieli się poddawać Rosjanom.
[01:37:20] Specyfika służby w wojskach pancernych. Boh. został lekko ranny odłamkiem miny w czasie szukania kryjówki dla czołgu – wizyta w radzieckim szpitalu polowym i jej skutki.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..