Bronisława Linok z d. Rudnicka (ur. 1948, Krasnodolsk) – jej rodzice zostali w latach 30. zesłani z Ukrainy do Kazachstanu. Bronisława Linok w 1955 roku rozpoczęła edukację w szkole podstawowej w Krasnodolsku, XI klasę ukończyła w szkole gminnej w Krasnej Polanie. Po studiach w Instytucie Pedagogicznym w Kokczetawie przez dziesięć lat pracowała w szkole w Krasnodolsku, potem, do emerytury, w miejscowym klubie i bibliotece. Po repatriacji do Polski zamieszkała wraz z mężem w Ośrodku Szkoleniowo-Wypoczynkowym Rodak w Środzie Wielkopolskiej.
[00:00:07] Boh. urodziła się w 1948 r. w Krasnodolsku.
[00:00:22] Rodzice przed deportacją mieszkali niedaleko Smotrycz na Ukrainie – zajęcia dziadków. W chwili deportacji matka miała czternaście lat, ojciec piętnaście. Okoliczności wywózki – po drodze wymieniano rzeczy na żywność. Rodzice matki przywieźli do Krasnodolska lampę naftową, rodzice ojca mieli żarna.
[00:04:18] Warunki mieszkaniowe po ślubie rodziców. Boh. opiekowała się młodsza siostra ojca – wspomnienie jej ślubu z Czerwoniakiem. We wsi było wiele dzieci – gry i zabawy, zasady gry w „łapty”. Starszy kolega Kazimierz Krakowiecki podczas zabawy mocno bił, zwłaszcza dziewczynki. [+]
[00:09:34] Wspomnienie nauczycielki Jadwigi Dębickiej. Boh. poszła do szkoły w 1955 r., w klasie byli m.in. Czeczeńcy, którym rok później pozwolono wyjechać, oraz Niemcy z Kaukazu. Koleżanką była córka komendanta posiołka. Niektórzy chłopcy po kilka lat uczyli się w pierwszej klasie.
[00:11:19] Relacje między zesłańcami różnych narodowości – pomoc sąsiedzka. W domu zakwaterowano zesłańców z Inguszetii i boh. zaprzyjaźniła się z ich córką. We wsi mieszkali też Niemcy nadwołżańscy, którzy mówili po ukraińsku. Tylko starsze Niemki z Kaukazu znały niemiecki.
[01:15:18] Komendantem był Iskakow. Rodzice musieli się meldować – zakaz opuszczania wsi. Po 1956 r. komendant wyjechał. Ludzie zesłani z Ukrainy budowali ziemianki i sadzili drzewa owocowe.
[00:17:45] W wakacje uczniowie chodzili do pielenia pszenicy. Obchodzenie świąt państwowych. Boh. brała udział w szkolnych przedstawieniach, grała zająca i śnieżynkę. Dziadkiem Mrozem był Wołodia Myśliński.
[00:19:53] Zabudowani wsi i sady. Ciotka Stanisław Czerwoniak brała udział w akcji sadzenia drzew koło szkoły, razem z nią pracowały zesłanki Polki i dwie Żydówki – reakcja kobiet na wiadomość o końcu wojny.
[00:22:05] Zesłańcy po wybudowaniu ziemianek posadzili drzewa owocowe w kołchozowym sadzie, w ogrodzie kołchozu rosła kapusta. Po latach sad stał się miejscem spacerów i odpoczynku. Boh. jako radna protestowała przeciwko niszczeniu sadu.
[00:24:33] Boh. chodziła do siedmioklasowej szkoły w Krasnodolsku, zimą atrament zamarzał w kałamarzach. Gdy była w siódmej klasie naukę przedłużono o rok, więc ukończyła osiem klas w 1962 r.
[00:27:20] W domu był radioodbiornik i wieczorem przychodzili sąsiedzi, by słychać audycji – reakcja po śmierci Stalina. [+]
[00:28:15] Boh. pasła owce sąsiadów-kołchoźników. Kontynuując naukę w szkole w Krasnej Polanie mieszkała w internacie – panujące tam warunki. Rodzina przeprowadziła się do innego kołchozu – powód powrotu do Krasnodolska. Zabawy taneczne w klubie, na harmonii grał Lewkowicz i Tola Czerwoniak.
[00:33:12] Zesłańcy mieli w domach ikony przywiezione z Ukrainy – modlitwy rano i wieczorem. Tajne wizyty zwolnionego z łagru księdza Józefa Kuczyńskiego – chrzest zbiorowy mieszkańców wsi i bierzmowanie boh. Nocna spowiedź. [+]
[00:37:48] Podczas zagospodarowywania ugorów organizowano nowe sowchozy i niektórzy zesłańcy, w tym ciotka z mężem, wyjechali do sowchozu Symferopolskiego, który był położony w lesie – wizyty u ciotki, przeprowadzka rodziny. Boh. chodziła tam do VII klasy, potem wróciła do Krasnodolska. Kontynuacja nauki w Krasnej Polanie. Po ukończeniu szkoły uczyła się w Instytucie Pedagogicznym w Kokczetawie, potem przez 10. lat pracowała w szkole w Krasnodolsku. W Instytucie uczyli się Kazachowie, Rosjanie – przewaga dziewcząt.
[00:43:00] Powstawanie sowchozów na ugorach. Boh. po odejściu ze szkoły pracowała do emerytury w klubie oraz bibliotece.
[00:46:58] Zwyczaje weselne. Akt ślubu podpisywano w starej szkole, gdzie na ścianach wisiały portrety wodzów Rewolucji, tam też robiono zdjęcia młodej pary. Wesele: jednego dnia bawiono się w domu panny młodej, potem u pana młodego. Przejście orszaku weselnego przez wieś.
[00:51:08] Reakcja na rozpad ZSRR. Boh. jako dziecko słyszała o „zimnej wojnie” – strach przed wojną. Uroczystości 9 maja, spotkania z weteranami.
[00:54:38] Przyjazd zesłańców w latach 30. Siostra matki uciekała na Ukrainę, ale złapano ją w Pietropawłowsku i skazano na 5 lat więzienia. Ojciec pracował jako traktorzysta, płacono mu ziarnem, które wymieniał na potrzebne rzeczy w Pietropawłowsku. Dziadek jeździł w odwiedziny na Ukrainę. Niewiele osób wróciło tam, ponieważ mówiono, że na Ukrainie życie jest trudniejsze – wysyłanie paczek na Ukrainę.
[00:57:35] Położenie starego i nowego sklepu w Krasnodolsku, jego zaopatrzenie. Wspomnienie smaku cukierków.
[01:00:42] Kultura w kołchozie, w klubie był wiele instrumentów muzycznych, także instrumenty dęte i akordeon. Działalność zespołu artystycznego – wyjazdy na konkursy. Członkowie męskiej grupy wokalnej, w której śpiewał m.in. brat Wiktor Rudnicki. Skład dwóch żeńskich grup wokalnych. Tworzenie muzeum w Krasnodolsku.
[01:08:36] Wyjazdy Niemców – reakcja boh. Pierwsi wyjechali Rollerowie, potem Szulcowie. Powodem wyjazdu wielu osób był upadek kołchozu i brak pracy.
[01:11:44] Komunikacja autobusowa w rejonie – boh. dojeżdżała do szkoły w Krasnej Polanie, jeżdżono do kościoła do Tajynszy, potem do Kellerowki. Wyjazdy do Kokczetawu. Kołchozowa drużyna piłki nożnej.
[01:15:20] Wyjazd Sikorskich do Polski – reakcja boh., skutki rozmowy z Iwanem Kurkowskim. Relacje w rodzinie – poczucie winy wobec rodziców. Pożegnanie z mogiłami bliskich.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.