Katarzyna Radomska z d. Pietrzczyk (ur. 1921, Bilcza) w momencie wybuchu II wojny św. miała 18 lat. Okupację niemiecką przeżyła w rodzinnej wsi, gdzie pomagała partyzantom. Po wojnie założyła rodzinę, wraz z mężem zbudowali dom i prowadzili gospodarstwo. Podczas kolektywizacji stracili ziemię, odebraną rodzinie na rzecz mającego powstać Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Mąż pani Katarzyny okupił utratę ziemi zawałem serca, w wyniku którego zmarł, ona sama zmuszona została pójść do pracy. PGR w Bilczy nigdy nie powstał, obecnie teren podzielony jest na niewielkie działki budowlane.
[00:00:10] Ur. 31 sierpnia 1921 r. w Bilczy, rodzice Michał, Marianna, dziesięcioro dzieci: Franciszek, Marianna, Franciszka, Józefa, boh., Aniela, Antonina, Julianna, Teresa, Piotr. Gospodarstwo rolne rodziców, edukacja w szkole w Bilczy, ojciec dobry gospodarz.
[00:02:50] Wybuch wojny, susza od 15 sierpnia do 15 października [1939]. Wejście Niemców do wsi 2 września, ostrzał wsi z samolotów. Ucieczka Ślązaków przez Bilczę, zawrócenie uciekinierów przez Niemców. Omyłkowe powitanie kwiatami Niemców, wziętych za Amerykanów. [+]
[00:06:00] Trudne życie w Bilczy w czasie okupacji, ubogie ziemie. Młodzi mężczyźni w partyzantce. Wyśrubowane kontyngenty: mięso, mleko, zboże. Zaangażowanie ojca w pomoc partyzantom. Gospodarstwo odgrodzone od sąsiadów, łatwe wejście dla partyzantów. Dokarmianie partyzantów, przechowywanie broni i amunicji w piwnicy, nocowanie partyzantów w stodole. Utrzymywanie kontaktów z partyzantami w tajemnicy przed dziećmi.
[00:10:10] Brat [Franciszek] w partyzantce. Stryjeczny brat Jan Pietrzczyk, oficer, uciekinier z transportu w głąb ZSRR: wyczerpująca wędrówka do Polski, zima spędzona u gospodarza [++]. Przechowywanie kuzyna przez ojca boh. przez rok. Dalsze losy kuzyna po wojnie.
[00:17:30] Partyzant AK Józef Woźniak ukrywał się w domu boh. Utrzymywanie zasad konspiracji. Praca Woźniaka z wujem w Warszawie.
[00:20:18] Bardzo trudne warunki lokalowe w domu, zamieszkanie 6 Niemców wracających w frontu wschodniego w domu boh. 1 listopada 1944 r. Okrążenie i wymordowanie Niemców przez Rosjan w Kowali.
[00:23:53] „Za Niemców było nam niedobrze, za ruskich jeszcze gorzej”. Zachowanie Rosjan we wsi: zabranie całego majątku z domu, wyjadanie miodu i wosku, dewastacja uli, kradzież ziemniaków z kopca i owcy. Uratowane czterech kur przez mamę.
[00:26:04] Ukrywanie się boh. i młodszej siostry przed Rosjanami, spanie w polu zimą w stodole. [+]
[00:27:25] Ukrywanie się przed niemiecka łapanką podczas prac polowych, strach. Czerwone jabłka dla Niemca [++]. Opis ucieczki dzieci przed łapanką, kryjówka w kamieniołomie. [++]
[00:32:55] 16 sierpnia odpust w Brzezinach. Ucieczka boh. przed łapanką w Bilczy do lasu, kryjówka w zaroślach. [+]
[00:35:05] Nocleg w kryjówce wśród gałęzi w 20-stopniowym mrozie. Los złapanych przez Niemców sąsiadek. Łapanka podczas nabożeństwa majowego w Dyminach, zamordowanie 14 chłopców przez Niemców.
[00:37:35] Pomaganie partyzantom: noszenie wody i chleba, naprawianie odzieży. Ukrywanie partyzantów przed dziećmi. Mielenie ziarna na żarnach w tajemnicy przed okupantem. Pod koniec wojny wyjawienie boh. informacji o partyzantach. Napad na Niemców wiozących masło do Dąbrowy, zemsta Niemców na mieszkańcach wsi – zabranie dobytku.
[00:41:33] „Uczciwość” Niemców w odróżnieniu od ruskich. Sytuacja po wojnie: bieda, głód, brak ziarna na obsiew. Brak ubrań i butów, drewniaki do chodzenia, przerabianie ubrań. Wyłapywanie akowców przez UB. Cała rodzina boh. przeżyła wojnę.
[00:44:40] Powolne odbudowywanie majątku. Poznanie męża, ślub po miesiącu znajomości. Okradzenie domu boh. w dniu wesela przez zazdrosnego odrzuconego konkurenta. Ślub we łzach w pożyczonej sukni, namiastka wesela. [++]
[00:48:55] Pierwsze palto uszyte na miarę. Mąż Władysław Radomski z Bieleckich Młynów zatrudniony w mleczarni w Kielcach. Zgodne małżeństwo, uczciwość w związku.
[00:52:18] Zabranie gruntów pod PGR, zaoranie pola bez zgody męża. Reakcja męża. Wyprawa z siostrą do Kielc po mięso na święta. Nagła śmierć męża. [++]
[00:59:10] Życie po śmierci męża: niewykończony dom, brak pieniędzy i możliwości zatrudnienia, kosztowny pogrzeb. Groszowa renta 285 zł. [+]
[01:01:45] Tworzenie „kołchozu” na przymusowo wywłaszczonych gruntach, tragiczny finał protestu sąsiadki. Groszowa rekompensata za utratę 5 ha ziemi.
[01:05:17] Urodzenie pierwszego syna w 1956 r. (zmarły), drugiego Józefa w 1960 r. Ciężki stan męża po wylewie, trudności z organizowaniem życia domowego. „Rozchodzenie się” pieniędzy z rekompensaty za ziemię.
[01:08:03] Liczne choroby boh., dożycie 100 lat. Najgorsze przeżycia wojenne –siedzenie w kryjówce w piwnicy podczas walk frontowych, przekonanie o nieuchronnej śmierci. Niewielka zmiana losu po wojnie, bieda.
[01:12:05] Oddawanie mleka w ramach kontyngentu. W wyniku konfliktu z sołtysem donos na ojca, karne zabranie ojca do kopania okopów w Łopusznie. Głowa do interesów brata (muzykowanie, bicie świń, szewstwo), wykupienie ojca przez brata. Opowieść ojca o warunkach pracy w Łopusznie.
[01:16:00] Duży obowiązkowy kontyngent z czasu Polski Ludowej, brak funduszy na poprawę życia. Oszukiwanie chłopów przy odstawianiu ziemniaków. Upadek „kołchozów” po 10 latach, niszczenie polskiej wsi. Dalsze losy zarekwirowanej ziemi: działki pod budownictwo mieszkaniowe.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..