Anna Glinka z d. Milewska (ur. 1930, Dęblin) – jej ojciec Piotr Milewski był mechanikiem lotniczym w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie. We wrześniu 1939 była świadkiem bombardowań lotniska, a potem zbrodni dokonywanych przez okupantów niemieckich. Po wojnie uzyskała „małą maturę”. W 1948 roku została przyjęta do Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie. Poznała tam przyszłego męża chorążego Eugeniusza Glinkę, który w ramach czystek stalinowskich został oskarżony o szpiegostwo i skazany w 1952 roku na wieloletnie więzienie. Po zwolnieniu męża z więzienia Anna Glinka przeprowadziła się do Bielska-Białej, a następnie Koszalina. Obecnie działa w miejscowym Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
[00:00:07] Autoprezentacja boh. pochodzącej z wielodzietnej rodziny. Przedstawienie rodziców: Marii i Piotra.
[00:00:54] Boh. spędziła dzieciństwo na terenie lotniska w Dęblinie. Gdy miała 18 lat, została zatrudniona w referacie mundurowym na lotnisku. Ojciec pracował w warsztatach lotniczych, matka zajmowała się domem, po śmierci ojca w 1951 r. podjęła pracę. Refleksje związane z lotniskiem.
[00:04:15] W 1948 r. boh. podjęła pracę w Szkole Oficerskiej w Dęblinie. Należała do chóru i zespołu tanecznego. Pewnego dnia aresztowano dowódcę płk Ścibiora, który przyjechał z Anglii. Szef referatu, kpt. Moskal, nie chciał z boh. rozmawiać na ten temat. Dowódcą został Rosjanin płk Nigow.
[00:07:17] W 1952 r. boh. wyszła za mąż i niedługo potem wyjechała do Mierzęcic, gdzie mąż służył na lotnisku polowym – praca boh. Mąż, Eugeniusz Glinka, wyjechał w delegację do Warszawy i nie wrócił – wiadomość o jego aresztowaniu. Do boh. przyszedł oficer Informacji Wojskowej, Ziółkowski – jego zachowanie [+]. Wyjazd do Warszawy, gdzie boh. zgłosiła się do dowódcy Wojsk Lotniczych.
[00:12:40] Dochodzenie przeciwko mężowi prowadzono dwa lata, siedział m.in. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej, potem we Wronkach. Pracował w kopalni w Chorzowie.
[00:14:30] Starania o zmniejszenie wyroku – objęcie męża amnestią. Potem okazało się, że groziła mu kara śmierci. Znajomy pułkownik pracował w prokuraturze wojskowej – jego pomoc. Po aresztowaniu męża boh. wróciła do Dęblina, ale nie przyjęto jej do pracy na lotnisku.
[00:16:48] Zezwolenia na wizyty u męża siedzącego w więzieniu przy ul. Rakowieckiej. Mąż został zwolniony w 1955 r. Trudności ze znalezieniem pracy – zwolnienie z Aeroklubu i innych miejsc. Dzięki matce boh. pracowała w Urzędzie Miejskim.
[koniec samodzielnej relacji – świadek odpowiada na pytania]
[00:19:10] Boh. urodziła się w 1930 r. w Dęblinie. Miasto przed wojną, ogród przydomowy przylegał do lotniska. Wspomnienie uroczystości po śmierci Marszałka Piłsudskiego. W Dziale Nauk szkoły lotniczej pracował szwagier boh., budynki szkoły. Boh. poszła od razu do drugiej klasy szkoły powszechnej.
[00:22:50] Ewakuacja rodzin wojskowych po wybuchu wojny – wyjazd nocą. Boh. pojechała w jednym bucie. Rodzina przebywała na wsi, gdy boh. zachorowała na malarię, członków rodziny usunięto z domu do stodoły. Znajomy felczer zdiagnozował boh., która chorowała przez kilka miesięcy. Relacja z Żydami przed wojną. Boh. dawała chleb biednej koleżance Żydówce. Gdy wracano do Dęblina, nad uciekinierami latały niemieckie samoloty, z których strzelano.
[00:27:10] Wspomnienie niemieckiego oficera, który zabijał ludzi na ulicy. Kupowanie chleba w czasie okupacji. W Dęblinie nie było getta. Koło cmentarza wojskowego utworzono obóz jeniecki, w którym przebywali m.in. Rosjanie, Włosi, Francuzi – odgłosy z obozu było słychać w domu. Dzieciaki przerzucały jedzenie za druty. Problemy z opałem – kradzieże desek z tartaku.
[00:31:00] W czasie okupacji boh. brała udział w nauczaniu dzieci. Organizacja lekcji tajnego nauczania, jednym z nauczycieli był pan Chruszcz. Boh. nie wiedziała o wybuchu powstania w Warszawie. Niemcy wywieźli brata i dwie siostry na roboty.
[00:34:02] Radość po zakończeniu wojny. Wjazd żołnierzy Armii Czerwonej do miasta – ojciec ukrył starsze córki na strychu. Boh. nie słyszała o ciężkich przestępstwach dokonanych przez czerwonoarmistów.
[00:36:15] Boh. skakała ze spadochronem, pierwszy skok wykonała w 1949 r. Po trzech skokach z wieży można było skoczyć z samolotu. Przyszły mąż, podobnie jak boh. śpiewał w chórze. Repertuar zespołu i stroje – pożyczona sukienka. Wspomnienie wizyty prezydenta Bieruta w Dęblinie.
[00:41:00] Wspomnienie płk Szczepana Ścibiora, o śmierci pułkownika boh. dowiedziała się od jego żony. Na Boże Narodzenie córki pułkownika dostały podarte rękawiczki. Potem aresztowano innych pilotów, w tym męża boh.
[00:43:50] Ślub odbył się w kościele o szóstej rano, był też ślub cywilny. Boh. nie była na procesie męża, dwóch sędziów było za karą śmierci. Męża posądzano o chęć ucieczki za granicę. Ucieczka majora Ryszarda Obacza razem z rodziną na Zachód. Uciekli też szkolni koledzy męża: Jaźwiński i Jarecki.
[00:47:03] W czasie śledztwa mąż był torturowany i ogłuchł na jedno ucho z powodu bicia. Boh. nie poznała go, gdy wrócił po czterech latach do domu. Po aresztowaniu od boh. odsunęli się oficerowie stacjonujący w Mierzęcicach, początkowo rozmawiał z nią tylko radziecki pułkownik. Pomoc jednego z oficerów. Boh. bała się rozmów o aresztowanym mężu. Boh. brała ślub w kwietniu, a męża aresztowano w grudniu. [+]
[00:52:35] Okoliczności wyjazdu do Rosnowa, gdzie była jednostka wojskowa – zamieszkanie w Białogardzie, potem w Koszalinie. Mąż nie podjął pracy w wojsku, ale odwiedzał kolegów z Aeroklubu w Bielsku-Białej.
[00:55:40] Opinia na temat „Solidarności” i Lecha Wałęsy. Mąż nie mógł znaleźć pracy, potem dzięki pomocy znajomego znalazł pracę w Niemczech. Boh. namawiano, by wstąpiła do PZPR. Charakter męża po pobycie w więzieniu – przejawy traumy.
[00:59:35] Mąż urodził się w Krakowie, podczas okupacji rodzina mieszkała w Gdowie. Ojciec redagował gazetkę Armii Krajowej i syn mu pomagał. Po wojnie przyszły mąż ukończył Szkołę Lotniczą w Dęblinie. W chwili aresztowania był porucznikiem lotnictwa. Zmarł w 2013 r.
[01:01:50] Boh. pracowała jako ekspedientka w sklepie mięsnym, koleżanki namawiały ją do podkradania towaru. W czasie śmierci Stalina była w Warszawie – zachowanie ludzi na ulicy. [+]
[01:04:15] Boh. nie została zawiadomiona o rozprawie męża. Skutkiem starania o odszkodowanie było zapłacenie zaległych pensji.
[01:06:45] Dzień wprowadzenia stanu wojennego – czołgi na ulicach, żołnierze grzejący się przy koksownikach.
[01:08:56] Współczesna reakcja na wspomnienie przeżyć męża. Sny boh.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.