Wojciech Szot (ur. 1947, Annopol) – jego ojciec Stanisław przed wojną zajmował się pracą na roli, po wojnie pracował w Annopolu jako fryzjer, a następnie jako wozak konny w Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska. Stanisław miał brata Józefa (ur. 1917), który po wojnie wyjechał na Ziemie Odzyskane, brata Adama (ur. w latach 20.), który w roku 1953/54 utopił się w starorzeczu Wisły w Zabełczu, oraz siostrę Milkę (ur. 1924), zamieszkałą w okolicach Kraśnika. Urodzona w 1917 roku w Annopolu (Rachowie) matka Pelagia z domu Zgardzińska pracowała przed wojną w majątku dziedzica Rachowa, Jakoba Rozenberga. W czasie okupacji pracowała w tym majątku zarządzanym przez niemieckiego komendanta Ottona Lazarczyka. Po wojnie była sprzedawczynią w sklepach Gminnej Spółdzielni SCh w Annopolu. Młodszy brat matki, Zbigniew Zgardziński w 1943 roku został przez mieszkańca Annopola zadenuncjowany Niemcom (prawdopodobnie za ukrywanie Żydów) i wywieziony na roboty przymusowe do III Rzeszy. Po wojnie pracował na statku, a następnie osiedlił się w Wietnamie. Drugi brat matki Bronisław Zgardziński był kamasznikiem, zajmował się szyciem butów
po wojnie pracował w Usługowym Zakładzie Szewskim w Annopolu przez wiele lat będąc jego kierownikiem. W 1944 roku Pelagia Zgardzińska wyszła za mąż za Stanisława Szota. Wojciech jest jednym z czworga rodzeństwa: najstarsza siostra Alicja (ur. 1945), po mężu Wolska, brat Józef (1948) mieszka wraz z żoną w Annopolu, najmłodszy brat Zbigniew (1959) mieszkał i pracował w Annopolu, zmarł w wieku 40 lat. Wojciech w latach 1955-1962 uczęszczał do 7-klasowej Szkoły Podstawowej w Annopolu. W roku 1962 rozpoczął naukę w Zasadniczej Szkole Zawodowej w Kraśniku na kierunku kierowca mechanik samochodowy. Następnie kontynuował naukę w Technikum Samochodowym przy Państwowym Przedsiębiorstwie Komunikacji Samochodowej w Kraśniku, którą ukończył w 1966 roku z dyplomem technika mechanika samochodowego. Podjął pracę w Państwowym Przedsiębiorstwie Komunikacji Samochodowej w Kraśniku. Od jesieni 1967 odbywał w Warszawie i Lublinie zasadniczą służbę wojskową, m.in. przygotowywany do udziału w inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację. Po odbyciu służby wojskowej powrócił do pracy w kraśnickim PKS. W 1985 roku ze względu na komunistyczne represje partyjne zmuszony do odejścia z pracy, zatrudnił się w Zakładzie Transportu i Spedycji Lasów Państwowych w Kraśniku, gdzie pracował do października 1999. Następnie wyemigrował w celach zarobkowych do USA. Do Polski wrócił w 2004 roku. W 2008 roku przeszedł na emeryturę. Od 1972 roku żonaty z Wiesławą Krakowiak, w latach 1970-72 pracowniczką Poczty Polskiej, a do 1993 roku pracowniczką biurową w Przedsiębiorstwie Komunikacji Samochodowej PKS w Kraśniku. Żona zmarła przedwcześnie na chorobę nowotworową. Starszy syn Grzegorz (ur. 1974) mieszka w Kraśniku. Ukończył Wydział Samochodowy Politechniki Lubelskiej
jest biegłym sądowym w sprawach związanych wypadkami drogowymi i zarządzaniem ruchem lądowym. Jego żona Agnieszka jest stomatologiem. Młodszy syn Artur (1976) pracuje w kraśnickiej Policji w wydziale ruchu drogowego. Ma żonę Ewę. Wojciech Szot od roku 1985 do chwili obecnej należy do Koła Łowieckiego „Zaborze” w Annopolu. Od 1987 roku jest członkiem Zarządu, pełnił funkcje Sekretarza, Wicełowczego oraz Łowczego. Był odznaczany przez Polski Związek Łowiecki.
więcej...
mniej
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1947 r. w Annopolu.
[00:00:20] Przedstawienie rodziców: Pelagii i Stanisława Szotów. Boh. pomagał w pracy w niewielkim gospodarstwie rolnym. Matka pracowała jako sklepowa w sklepie GS w Annopolu, ojciec dowoził towary do sklepu.
[00:03:18] W klasie boh. byli uczniowie z okolicznych wiosek. Wygląd klasy i szkolna dyscyplina – wymierzane kary. Religii uczyła siostra Klara, która potem wyszła za Kwiecińskiego. Grono pedagogiczne, kierownikiem nowej szkoły był Skubik. Podkradanie jabłek z kopca. Po skończeniu szkoły podstawowej boh. uczył się szkole zawodowej w Kraśniku.
[00:09:20] Sąsiedzi w Annopolu: Kwieciński, Borowscy. Ojciec był także fryzjerem i Zgardziński uczył się u niego fachu. W latach 50. rodzice kupili dom od Żyda Kestenbauma. Radio w domu – wiadomość o śmierci Stalina. Wspomnienie rodziny sąsiada Pawłowskiego i piekarni Trybka – boh. dorabiał tam jako młody chłopak. W piekarni palono sosnowym drewnem, smak chleba. Nauki pobierane od kolegi z pracy.
[00:16:38] Boh. uczył się w szkole zawodowej samochodowej w Kraśniku – darmowe bilety na dojazdy do szkoły. W 1967 r. boh. poszedł do wojska – służba w Warszawie i Lublinie na Majdanku, wyjazdy na ćwiczenia. Zajęcia na strzelnicy – urlop za zdobycie pierwszego miejsca. Dowódca batalionu namawiał boh. do pozostania w wojsku. Spotkanie z kapitanem Waśko, który pracował w młynie w Polichnie.
[00:23:00] „Fala” w wojsku – dręczenie młodych żołnierzy. Jeden z kolegów podczas nocnych wart strzelał do żołnierzy wymykających się z jednostki. Boh. miał całodobową przepustkę – powód nielegalnego wyjścia z jednostki.
[00:29:20] Atmosfera w jednostce w 1968 r. – zbiórki organizowane przez oficerów politycznych, propaganda. Przygotowania do wyjazdu do Czechosłowacji – podczas drogi do Prudnika samochody zaczęły się psuć i wrócono do jednostki. [+]
[00:35:10] W 1969 r. boh. wrócił z wojska. Po miesiącu podjął pracę w PKS – okoliczności zmiany pracy. Boh. obsługiwał dźwig m.in. na budowie „Siarki” Tarnobrzeg – dobre zarobki, siła nabywcza pieniądza w latach 70. Zakup domu w latach 50. – szczegóły transakcji z Żydem Kestenbaumem.
[00:40:20] Praca przy budowie kopalni siarki Jeziórko. Pożydowskie domy w Annopolu, wspomnienie wizyt w sklepie Pełki i sąsiada Dyrdy. Układ domu kupionego od Kestenbauma – poszukiwanie „złota” w piwnicy. W starym domu koło kościoła mieszkała pani Babikowa, mówiono, że po jej śmierci nowy właściciel coś cennego znalazł w domu. Opowieści o podkopie pod dom Babików. Wykorzystywanie znajdowanego w okolicy białego kamienia. Losy pomnika Piłsudskiego.
[00:50:50] Boh. razem z kolegami ze szkoły Witkiem Borowskim i Heńkiem Dyrdą chodził do domu Rzepeckich, by bawić się w odprawianie mszy. „Księdzem” był Mirek Rzepecki. Poczęstunek dla chłopaków. Pan Rzepecki był malarzem i sprzedawał swoje obrazy na targach. Lokale gastronomiczne i apteki w Annopolu, restauracja Wawrzyńca Szota.
[00:59:00] Boh. nie zna historii ukrywania Żydów przez rodzinę Nikosów. W latach 50. mówiono o pomocy Żydom w okolicy, ale przy dzieciach nie rozmawiano na pewne tematy. Wspomnienie Szota z Opoki, komunisty. Wyjścia na zabawy do sąsiednich wsi – problemy z miejscowymi. Incydent podczas wyjazdu saniami na zabawę w Michalinie.
[01:06:00] Na orkiestrach często grały orkiestry dęte. Skutki zakupu skutera. Zabawa sylwestrowa w Świeciechowie – zaopatrzenie bufetu.
[01:09:25] Powojenny Annopol – zabudowa, sklepy, Klub Książki i Prasy. Pierwszy telewizor był w annopolskiej kopalni fosforytu.
[01:12:22] Boh. nie pamięta synagogi, ale chodził na kirkut. Dzieciaki w lesie bawiły się w wojsko – śmierć dwóch kolegów, którzy znaleźli pocisk moździerzowy. Sąsiad Turek zmienił nazwisko i wyjechał z Annopola. Wspomnienie sąsiadów i domu babci Zgardzińskiej. W latach 50. w Annopolu osiedlił się felczer, który leczył boh.
[01:20:10] Po wypadku, w którym zginęli dwaj koledzy, las oczyścili saperzy. Podczas wojny w lesie stał front i pozostały po nim okopy. Opowieści o przeprawie czerwonoarmistów przez Wisłę. Życie w Annopolu po wojnie – sprzedaż mięsa w jatkach. Ubiór wiejskich kobiet. Młodzieńcze psoty. Domy nie były skanalizowane – przynoszenie wody ze studni. Wspomnienie kolegi Pawłowskiego, który jeździł po wodę na łyżwach.
[01:26:45] Bogatsi gospodarze płacili za dostarczanie wody. Menu w restauracji Rycherta. Trasa aptekarza Bieńkowskiego wiodąca przez annopolskie restauracje. Wspomnienie rodziny Bieńkowskich. Mieszkańcy „Palestyny” na ulicy Lubelskiej. Funkcjonowanie łaźni publicznej. Okoliczni rolnicy przywozili zboże do młyna.
[01:37:00] Matka pracowała w sklepie meblowym, potem w Domu Towarowym. Wuj Zbigniew Zgardziński został wywieziony podczas okupacji na roboty do Niemiec, stamtąd dostał się do Wietnamu – listy z Sajgonu z drugiej połowy lat 40. Mówiono, że wuj został wywieziony za pomoc Żydom. Wuj Bronek Zgardziński był kamasznikiem.
[01:43:20] W dawnym majątku mieścił się GS, znajdował się tam magazyn rozdzielczy i sklep meblowy. Podczas okupacji majątkiem Rosenbergów zarządzał Lazarczyk. Boh. jako dziecko bawił się w piwnicy na terenie majątku, na ścianie były wydrapane nazwiska przetrzymywanych osób. Wyjazdy z matką na stację kolejową – transporty ziemniaków na wschód. W czworakach mieszkała wielodzietna rodzina Lipców.
[01:49:10] W latach 50. były widoczne resztki dworu. Rodzice pobrali się w 1944 r. Po wyzwoleniu ojciec pracował jako wozak w GS. Handel w Annopolu. Ojciec opowiadał o ucieczce Żydów z obozu w Janiszowie. Prace budowlane prowadzone przez Żydów pod niemieckim nadzorem. Połowy ryb w dołach na łąkach. Jeden z mieszkańców Kraśnika przywoził macewy, które szlifował i odsprzedawał do wykorzystania na katolickich cmentarzach.
[01:58:46] Boh. chodził na kirkut w Annopolu – stan macew i ogrodzenia, ślady po bramie i resztki ruin synagogi. Niektórzy z kolegów nie wiedzieli, że to żydowski cmentarz. W Kraśniku mieszkał Żyd Kestenbaum, który wyjechał dopiero w latach 70. Próby szukania skarbów na kirkucie.
[02:06:05] W Annopolu pracował felczer Skawiński, który był też dentystą i przyjmował porody w okolicznych wsiach.
[02:08:00] Powstanie NSZZ „Solidarność” w Kraśnickiej Fabryce Łożysk Tocznych i PKS – strajki w zakładzie. W stanie wojennym internowano działacza Jerzego Słowińskiego, który potem został zmuszony do wyjazdu z Polski. Sytuacja po internowaniu sąsiada Andrzeja Kuśmierczyka.
[02:11:00] Boh. działał w Komisji Zakładowej PKS – szpicle w zakładzie, skutki zbieżności nazwisk. Strajk okupacyjny w PKS Kraśnik [po wprowadzeniu stanu wojennego] – zastawienie wjazdu do zakładu. Z helikoptera zrzucano ulotki nawołujące do przerwania strajku. Teren bazy został otoczony przez wojsko i ZOMO. Użycie armatek wodnych – spacyfikowanie strajku, skutki dla strajkujących. Boh. wywiózł i zakopał część dokumentów Solidarności – miejsce ukrycia pozostałych dokumentów, które nie zostały znalezione przez zomowców. [+]
[02:17:40] Nękanie boh. z powodu udziału w procesji Bożego Ciała, odejście z pracy w PKS w 1985 r. – pomoc sędziego Bakuły. Boh. pracował w Ośrodku Transportu Leśnego jako kontroler techniczny, potem kierownik transportu. W latach 80. żona pracowała w USA, po powrocie kupiono „Ładę”. Powody odejścia z pracy w latach 90.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.