Zdzisław Bzymek (ur. 1947, Ostrowiec Świętokrzyski) – z zawodu prawnik, pochodzi z rodziny kultywującej tradycje patriotyczne od czasów powstania styczniowego. Bratanek Edwarda Bzymka-Strzałkowskiego, szefa kontrwywiadu AK, poddanego represjom stalinowskim. Po ukończeniu studiów prawniczych Zdzisław Bzymek pracował w Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Gdańsku, gdzie zajmował się zbieraniem dokumentacji w sprawach zbrodniarzy niemieckich działających na Pomorzu, m.in. w sprawie biskupa Spletta i Alberta Forstera. Wykładał prawo międzynarodowe publiczne na uniwersytecie, pracował w instytucjach państwowych i kancelariach prawnych. Brał udział w misji pokojowej w Iraku, gdzie zajmował się m.in. pracami nad konstytucją nowego państwa irackiego. Jest prezesem Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Ostrowcu Świętokrzyskim.
[00:00:07] Autoprezentacja boh., który jest prawnikiem specjalizującym się w prawie międzynarodowym publicznym, m.in. w ściganiu zbrodniarzy wojennych. Boh. urodził się w 1947 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim.
[00:02:20] Powody zainteresowania prawem – postać stryja Edwarda Bzymka-Strzałkowskiego. Podczas okupacji zginęło siedmiu członków rodziny. Zainteresowania boh., który w 1965 r. zdawał na reżyserię w Łodzi – wybór drogi życiowej, służba wojskowa.
[00:05:44] Wojenne losy ojca Bolesława i stryja Edwarda Bzymka-Strzałkowskiego. Tradycje patriotyczne w rodzinie, prababka Maria Strzałkowska była wolontariuszką w oddziałach Mariana Langiewicza i brała udział w bitwie pod Słupią, za co otrzymała ryngraf z grawerunkiem podpisu generała. Rodzina dziadka mieszkała w Wymysłowie k/Ostrowca, niedaleko było miejsce krwawej bitwy z 1863 r. i prababka woziła tam wnuki. W 1863 r. była, wraz z Witoldem Zapałowskim, pełnomocnikiem rządu narodowego, jedną z pierwszych osób na miejscu stoczonej walki.
[00:10:55] Sytuacja w Polsce po odzyskaniu niepodległości. Stryj Edward studiował prawo – rola prawa w demokracji. Rozważania na temat fundamentów Europy: demokracji, prawa i religii chrześcijańskiej.
[00:15:00] Edward Bzymek-Strzałkowski ukończył gimnazjum w Ostrowcu, tam zaprzyjaźnił się z Janem Piwnikiem i Janem Rybkowskim, późniejszym reżyserem. Stryj ukończył podchorążówkę w Pińsku, w 1939 r. służył w obronie fabryki mechanicznej w Rzeszowie. Potem brał udział w obronie Chełma i walczył w bitwie pod Biłgorajem, tam dostał się do sowieckiej niewoli, z której uciekł i przedostał się na Węgry. W obozie jenieckim, zimą 1939-40, spotkał Jana Piwnika. Stryj uciekł, ukończył szkolenie wywiadowcze w Budapeszcie i przez „zieloną granicę” wrócił do Polski. W Krakowie organizował wywiad i kontrwywiad ZWZ – działanie Brygad Wywiadowczych.
[00:19:45] Stryj Edward Bzymek-Strzałkowski brał udział w operacji „Most III”, zorganizowanej przez AK, w czasie której przekazano do Londynu szczątki rakiety V-2, znalezione w okolicach Sarnak i zbadane przez prof. Groszkowskiego. Odznaczenia po akcji. [+]
[00:24:30] Bolesław Bzymek trafił do oddziałów leśnych w okolicach Limanowej i zajmował się wywiadem i kontrwywiadem. Zachowanie formalnej ciągłości władzy w Polsce dzięki rządowi londyńskiemu. Sytuacja po wyzwoleniu, gdy władzę przejęli komuniści. Nadzieje na demokratyczną Polskę – sytuacja polityczna po likwidacji Armii Krajowej. Stryj Edward Bzymek-Strzałkowski działał w II Zarządzie Głównym WiN – przekazanie do USA informacji o sytuacji w Polsce.
[00:34:25] W 1946 r., po wpadce członka organizacji, stryj został aresztowany w mieszkaniu swojego zastępcy Zbigniewa Langnera. UB przejęło archiwum II Zarządu. Podczas przesłuchania stryj wyskoczył przez okno z trzeciego piętra siedziby krakowskiego UB. Nie zginął, ale był poważnie ranny i przewieziono go do szpitala więziennego – powody starań, by utrzymać go przy życiu. Śledztwo kontynuowano, brali w nim udział Adam Humer i Józef Różański, prokuratorem był Stanisław Zarakowski. [+]
[00:43:00] Apel stryja do współpracowników, by się ujawniali. Podczas śledztwa stryj nie zdradził towarzyszy, ale większość, w tym płk Niepokólczycki, została aresztowana – rozbicie struktur II Zarządu WiN. Jesienią 1947 r. odbył się proces, podczas którego stryj został skazany na karę śmierci, w więzieniu przy Montelupich siedział w celi z dwoma hitlerowcami – ich reakcja po wyroku. Stan zdrowia stryja po skoku z okna. [+]
[00:46:55] Spośród siedmiu oskarżonych skazanych na karę śmierci cofnięto ją czterem osobom, w tym płk Niepokólczyckiemu i Edwardowi Bzymkowi-Strzałkowskiemu. Stryj siedział w więzieniach w Rawiczu i Wronkach oraz na Mokotowie. Boh. jeździł z ojcem na widzenia – wrażenia z więzień. W sierpniu 1956 r. stryj został zwolniony na mocy amnestii – moment wyjścia z więzienia. [+]
[00:51:30] Po wielu staraniach stryj został zatrudnionym w Urzędzie Probierczym w Warszawie i pracował tam do emerytury, zmarł w sierpniu 1981 r. Reakcje na wydarzenia roku 1968, 1970 i 1980. Boh. odwiedzał stryja mieszkającego w Wesołej, wspomnienie rozmów i ostatnich spotkań.
[00:56:08] Wpływ stryja na boh., który zajął się obroną praw człowieka. Sytuacja rodziny w latach 50., traktowanie boh. przez nauczycieli. Boh. nie dostał się na reżyserię i wybrał prawo, po pierwszym roku studiów zaliczył w terminie wszystkie egzaminy, ale nie mógł podjąć dodatkowych studiów dyplomatycznych.
[01:01:35] Po studiach boh. pracował w Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Gdańsku, zajmował się tam zbieraniem dokumentacji dla oskarżeń zbrodniarzy niemieckich działających na Pomorzu, m.in. w sprawie biskupa Spletta i gauleitera Alberta Forstera, którego podczas procesu po wojnie skazano na karę śmierci, a po kilku latach przewieziono z Gdańska do Warszawy, by tam wykonać wyrok. Boh. znalazł protokół z wykonania kary, który wydał się podejrzany. Inna wersja mówiła o wywiezieniu Forstera do Moskwy, w związku z jego informacjami na temat Bursztynowej Komnaty. [+]
[01:07:50] Ścieżka kariery – aplikacje i wykłady z prawa międzynarodowego publicznego na uniwersytecie. Wyjazd za granicę – zainteresowania zawodowe. Boh. brał udział m.in. w misji w Iraku, gdzie zajmował się ofiarami wojny, w tym jeńcami wojennymi. Był w grupie zajmującej się pracami nad konstytucją państwa irackiego.
[01:12:30] Amerykanie nie podpisali w 1954 r. Konwencji Haskiej o ochronie dóbr kultury i Polacy reprezentowali stronę amerykańską podczas przekazywania ocalałych zabytków Irakijczykom. Boh. jest w posiadaniu dokumentacji stanu stanowiska archeologicznego w Babilonie. Zajmował się śledztwem w sprawie śmierci korespondenta wojennego Waldemara Milewicza, który w 2004 r. zginął w okolicach Bagdadu. Brał udział w śledztwie w sprawie więzienia Abu Ghurajb, w którym Amerykanie torturowali irackich więźniów. Zajmował się odszkodowaniem dla wieśniaka, któremu samolot bezzałogowy zniszczył stodołę.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..