Marian Smuga (ur. 1926, Miedzierza) pochodzi z rodziny chłopskiej, osiadłej na 15-hektarowym gospodarstwie na Kielecczyźnie. Matka zmarła wkrótce po jego narodzinach. Dzieciństwo spędził w rodzinnej wsi, pracując w gospodarstwie i ucząc w szkole powszechnej - do wybuchu II wojny światowej ukończył 7 klas. Podczas okupacji niemieckiej brał udział w udzielaniu pomocy okolicznym oddziałom partyzanckim. Od maja do lipca 1944 pracował w jednostce Baudienstu we wsi Zagacie. 13 września 1944 przeżył pacyfikację wsi, dokonaną przez oddział niemiecki. W 1947 roku rozpoczął służbę wojskową w 4 Szturmowym Pułku Lotnictwa w Bydgoszczy, gdzie pełnił funkcje majstra uzbrojenia, komendanta poligonu oraz szefa eskadry. W 1950 roku wstąpił do organizacji „Służba Polsce”. Po odbyciu kursu kierowniczego dla kadry, w kwietniu 1951 rozpoczął pracę jako pomocnik szefa sztabu w brygadach Służby Polsce, budujących kombinat w Nowej Hucie. Po półtora roku awansowany na członka Komitetu Wojewódzkiego SP w Krakowie, gdzie przez dwa lata pełnił funkcję szefa kadr. W 1956 roku zdał maturę i rozpoczął pracę jako spawacz w zakładach mechanicznych Szatkowskiego w Krakowie. Od 1959 roku był sekretarzem, a następnie I Sekretarzem Komitetu Powiatowego PZPR w Proszowicach, a następnie (od 1966) w Wadowicach. W 1965 roku ukończył studia w Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Warszawie. W 1968 roku został kierownikiem Wydziału Rolnego w Komitecie Wojewódzkim PZPR w Krakowie, a w 1971 roku – Sekretarzem ds. Rolnych. W latach 1979-81 był członkiem komisji zdrowia w Komitecie Wojewódzkim PZPR w Krakowie. Od 1980 przewodniczył wojewódzkiej komisji do spraw badania majątków ludzi władzy. Od 1981 działał społecznie w Zarządzie Wojewódzkim Polskiego Czerwonego Krzyża. W 1995 roku po śmierci żony wyjechał do córki do Kanady. Mieszka w Domu Pomocy Społecznej przy ulicy Kluzeka w Krakowie.
mehr...
weniger
[00:00:10] Praca po wyjściu z wojska – na zimę brygady Służby Polsce rozwiązywano. Mieszkanie w baraku zimą. Praca w kadrach komendy Wojewódzkiej SP – wyjazd na kurs do Śremu, potem do Szczakowej.
[00:08:08] Podjęcie pracy w Nowej Hucie – skierowanie do brygady w Ruszczy. Prace przy organizowaniu obozu – pomoc uczennic szkoły zakonnej w napełnianiu sienników. [+]
[00:12:10] Boh. pełnił funkcję pomocnika szefa sztabu – jego zadania. Opieka medyczna w brygadzie. W Ruszczy budowano tory kolejowe do huty. Prace w wykopach pod fundamenty bez ciężkiego sprzętu. Nastawienie młodzieży do pracy – współzawodnictwo pracy. Wyżywienie junaków – rytm dnia. Powstanie organizacji Sprawni do Pracy i Obrony – zdobywanie odznak SPO podczas ćwiczeń o charakterze wojskowym.
[00:21:40] W soboty pracowano, w niedziele organizowano wycieczki. Po sześciu tygodniach turnus się kończył, w drugim pracowała młodzież szkolna, która miała inne nastawienie do pracy. Kadra wykładowców składała się ze studentów.
[00:24:10] Grupa młodzieży jadąca na drugi turnus do Poznania wzięła na dworcu w Częstochowie kamienie do wagonów i obrzucała nimi mijane stacje – przymusowa kąpiel w miejskiej łaźni. W Nowej Hucie pracowało kilka brygad SP, w Ruszczy była młodzież z Wielkopolski – interwencja wojska podczas starcia między brygadami. [+]
[00:30:06] Rola brygad Służby Polsce, w rocznych brygadach uczono zawodu. Przyjazdy do pracy robotników z białostockiego. Adam Ważyk napisał „Poemat dla dorosłych” na kanwie pracy młodzieży w Nowej Hucie. Zwrócił w nim uwagę m.in. na rozwiązłość panującą na budowie, wiersz był krytyką systemu komunistycznego.
[00:34:38] Mieszkania dla robotników i kadry, w tym radzieckich specjalistów – bloki na Grzegórzkach. Wspomnienie architekta kombinatu Demakowa, który zginął w wypadku samochodowym. Mieszkająca w Kanadzie wnuczka boh. napisała doktorat na temat Nowej Huty. Zmiana nastawienia do huty od lat 80.
[00:38:38] Boh. pracował w brygadach Służby Polsce przez półtora roku – ogólnopolska działalność organizacji. Praca w kadrach krakowskiej Komendy Wojewódzkiej SP. Boh. był dobrym uczniem, ale ojciec nie zgadzał się na edukację dzieci z powodu pracy w gospodarstwie. Młody ksiądz zorganizował chór przy kościele i śpiewał tam boh. oraz dwoje rodzeństwa. Boh. idąc do pracy w komendzie wojewódzkiej miał podstawowe wykształcenie – powody przerwania nauki w wieczorowej handlowce. Awanse w pracy – stanowisko szefa kadr.
[00:48:08] Nauka w szkole wieczorowej i zdana matura. Zmiany w 1956 r. – rozwiązanie Służby Polsce.
[00:50:30] Boh. podjął pracę w zakładach mechanicznych im. Szadkowskiego – specyfika zadań mostowni. Praca spawacza autogenowego (spawanie gazowe) – sposób wytwarzania acetylenu.
[00:54:50] Boh. założył rodzinę i mieszkał w Nowej Hucie – podjęcie studiów w Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Warszawie dzięki trzyletniemu stypendium. Podróże z Krakowa do Warszawy. Wymagający tok studiów, nadrabianie zaległości. Skutki wyjścia do lokalu po zdanym egzaminie.
[01:02:35] Postrzeganie uczelni przez władze – spotkania z Mieczysławem Rakowskim, naczelnym „Polityki” i Andrzejem Wajdą. Wspomnienie występu Wojciecha Siemiona.
[01:06:22] Spotkania u państwa Wtorków, rodziny żony, którzy prowadzili zakład fotograficzny. Boh. ukończył studia w 1965 r.
[01:08:15] Po studiach boh. został wysłany do pracy Komitecie Powiatowym PZPR w Wadowicach – wyrzucenie z pracy osób nadużywających alkoholu. Przemysł w pobliskim Andrychowie – budowa fabryki w Wadowicach. Załatwienie pracy mieszkańcom Wadowic w chrzanowskiej kopalni „Janina” – wadowickie Barbórki.
[01:19:20] Powody wybudowania zakładu obuwniczego w Kalwarii. Powstanie rozlewni win importowanych i działalność meblarska.
[01:22:40] Wrażenia po wizytacji więzienia w Wadowicach. Występ zespołu „Śląsk” w Andrychowie – umożliwienie jednej z artystek widzenia z mężem odsiadującym wyrok w wadowickim więzieniu. Boh. był przez dwa lata Sekretarzem Komitetu Powiatowego PZPR – załatwianie spraw obywateli – interwencja w Andrychowie.
[01:30:20] Boh. wrócił do Krakowa – wiadomości o wydarzeniach w Gdańsku [w grudniu 1970], nadzieje związane z zastąpieniem Gomułki przez Edwarda Gierka.
[01:32:05] Czystki w partii – I Sekretarzem KW PZPR w Krakowie został Józef Klasa, ambasador na Kubie. W marcu 1971 r. boh. dostał propozycję pracy w Komitecie Wojewódzkim jako sekretarz ds. rolnictwa. Sytuacja rolników indywidualnych.
[01:38:15] Działalność urzędników gminnych. Powód wezwania ojca na kolegium – wystąpienie boh. w obronie zgromadzonych chłopów. Opinia na temat rządów ekipy Gierka, tarcia wewnętrzne i kliki. [+]
[01:44:00] Zwierzchnikiem boh. był Kazimierz Barcikowski, sekretarz KC ds. Rolnych, potem Józef Pińkowski. Skutki nowego podziału administracyjnego. Pomysł województw samowystarczalnych w zakresie wyżywienia i hodowli trzody przez przedsiębiorstwa. Działalność gospodarstwa rolnego przy Nowej Hucie. Wyjazd do Poznania, gdzie zwierzęta trzymano w nieodpowiednich pomieszczeniach. Opinia boh. o nowych zaleceniach władzy dla gospodarki.
[01:54:15] Inwestycje dokonane w Krakowie i województwie za sprawą boh. Budowa zakładu w Makowie Podhalańskim – brak fachowców.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..