Stanisław Oślizło (ur. 1937, Jedłownik), były piłkarz i trener, znany z występów w Górniku Zabrze i reprezentacji Polski. Miał dwójkę starszego rodzeństwa: Helenę (ur. 1928) i Alfonsa (ur. 1933). Rodzina prowadziła duże gospodarstwo rolne (25 ha) we wsi Jedłownik, włączonej w 1941 r. w granice Wodzisławia Śląskiego. Tuż po wojnie ojciec p. Stanisława został skazany za „antypaństwową działalność” – początkowo na dożywocie, potem wyrok zmniejszono do 25 lat, po 7 latach został zwolniony z zakładu karnego w Strzelcach Opolskich. Stanisław Oślizło zdał maturę w 1955 r. w LO w Wodzisławiu Śląskim. Był wszechstronnie uzdolniony sportowo, trenował piłkę nożną, siatkówkę i lekkoatletykę, uczył się także gry na fortepianie. Ostatecznie postawił na piłkę nożną i został zawodnikiem Kolejarza Wodzisław Śląski (obecnie Odra). Jesienią 1955 r. rozpoczął studia w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Katowicach i przeszedł do Kolejarza Katowice. Po kilku miesiącach zrezygnował ze studiów i został zawodnikiem Górnika Radlin, w którym grał w latach 1956-1959 i zadebiutował w ekstraklasie. Kolejnym klubem był Górnik Zabrze (1960-1972), z którym odnosił największe sukcesy. W 1961 r. zadebiutował w reprezentacji Polski, dla której rozegrał łącznie 57 spotkań i zdobył jedną bramkę. Z Górnikiem Zabrze ośmiokrotnie zdobywał mistrzostwo Polski i sześciokrotnie Puchar Polski, był także finalistą nieistniejącego już Pucharu Zdobywców Pucharów (1970, porażka w finale 1:2 z Manchesterem City). Po zakończeniu kariery piłkarza w 1972 r. pracował jako przedstawiciel handlowy firmy sprzedającej kopalniom pompy wysokociśnieniowe (dyrektorem firmy był obywatel RFN Erwin Gedler). Następnie został specjalistą BHP w Kopalni Węgla Kamiennego „Szczygłowice”, w której podczas gry w Górniku Zabrze figurował na liście płac. Po kilku miesiącach uległ wypadkowi samochodowemu
po dojściu do zdrowia został trenerem II-ligowej Sparty Zabrze, przenosząc się jednocześnie do KWK „Pstrowski”. Jako szkoleniowiec prowadził jeszcze m.in. GKS Katowice, Odrę Wodzisław Śląski, Piasta Gliwice, Carbo-Gliwice i Górnika Zabrze – nie udało mu się jednak odnieść podobnych sukcesów jak w roli piłkarza. Obecnie pełni funkcję doradcy zarządu w Górniku Zabrze. Od 2014 r. jest członkiem Klubu Wybitnego Reprezentanta. Żonaty z Teresą (Helgą) Szczepańską (1959 r.), mają trzy córki: Mirellę, Lucynę i Joannę.
mehr...
weniger
[00:00:10] Ur. 1937 r. w Wodzisławiu Śląskim. Wciąż zatrudniony w Górniku Zabrze jako doradca zarządu. Rodzice byli rolnikami, ojciec miał ponad 20 ha ziemi, uznany za „kułaka”, boh. gnębiony w liceum. W czasie nauki w liceum w Wodzisławiu rozpoczęcie treningów piłkarskich w klubie Kolejarz Wodzisław (dziś Odra Wodzisław). Treningi gimnastyki, trenerzy Gaca, pierwsze sukcesy.
[00:03:50] Atletyczna budowa, praca na roli, treningi siatkarskie, postępy w piłce nożnej – skoczność, strzały główką. Dom rodzinny na wsi, budynki gospodarcze, stodoła. W 1939-41 stacjonowanie Niemców, samochody w garażu na podwórku.
[00:06:51] Początek ofensywy radzieckiej, zabranie koni i samochodów, szaber radzieckich żołnierzy (porcelanowa zastawa, rower). Podkradzenie noża kucharzowi radzieckiemu. Zapasy w piwnicy, Rosjanin chciał zgwałcić służącą, ojciec z bratem ją uratowali.
[00:10:44] Powojenne problemy w gospodarstwie, pomoc sąsiadom. Niemcy zachowywali się porządnie. Represje po wojnie: ojciec krytykował nowe stosunki własnościowe, donosy, nachodzenie nocami przez milicję i służbę bezpieczeństwa, zastrzelenie psów. Wyrok dla ojca: kara śmierci, po amnestii zmieniony na dożywocie. Praca w kamieniołomie w Strzelcach Opolskich przez 8 lat. Nękanie przez dyrektora w liceum, matura, zmuszanie do pracy w wakacje.
[00:14:58] Kłopoty matki, opłacanie adwokatów, wyjście ojca z więzienia. Pomoc dzieci i sąsiadów. W szkole podstawowej: wyjazd na widzenie z ojcem w więzieniu, rozmowa z ojcem.
[00:17:14] Nauka w szkole podstawowej. Namówienie przez proboszcza Kasperczyka z Jedłownika na pójście do liceum w Wodzisławiu. Służba ministrancka. Poznanie przyszłej żony. Budowa kościoła w Turzy Śląskiej pw. Matki Boskiej Fatimskiej. Portrety propagandowe przywódców komunizmu.
[00:21:29] Decyzja o trenowaniu futbolu w Kolejarzu Wodzisław – namowa kolegów, oszukiwanie rodziców. Mecz towarzyski reprezentacji Śląska z Kolejarzem (3:1), powołanie do reprezentacji Śląska, następnie przez trenera Górskiego do reprezentacji Polski juniorów.
[00:23:39] Wyjazd na turniej UEFA juniorów n Węgry, po maturze egzaminy na Akademię Ekonomiczną w Katowicach – porzucenie studiów, poświęcenie się piłce nożnej (Kolejarz Katowice).
[00:25:05] Przejście do Górnika Radlin (mistrz Polski w 1951 r.), przyszła żona była kibicką. Losy Górnika Radlin, „drużyna-bumerang” między I a II ligą
przeniesienie do Górnika Zabrze. Prezes Wrona z DOKP (Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych) w Katowicach, przejazdy I klasą.
[00:28:31] Trener Kazimier Górski prowadził reprezentację Polski juniorów, potem młodzieżową. Debiut boh. w reprezentacji seniorów – trener Foryś. Górski osiągał sukcesy z reprezentacją seniorów w latach 70. Górski zrezygnował z powołania boh. do reprezentacji w momencie, kiedy boh. osiągał największe sukcesy. Boh. nie zagrał w mistrzostwach Europy ani świata.
[00:31:41] Wyjazd do Budapesztu, pierwszy zagraniczny, wielkie przeżycie patriotyczne. Wyjazd do Austrii z Górnikiem Radlin (Leoben), propozycja kontraktu dla DSV Leoben. [+]
[00:35:00] Zmienna pozycja Górnika Radlin w lidze. Zawodnik Ignacy Dybała vs Paulo Dybala z Juventusu Turyn.
[00:38:20] W Kolejarzu Wodzisław boh. grał jako prawoskrzydłowy, potem na obronie (stoper), powołanie do reprezentacji Śląska. W 1959 r. wypożyczenie do Górnika Zabrze na mecze towarzyskie w Holandii, Belgii i Francji na pozycji prawego obrońcy, jako następca Franosza. Ostatecznie trener Augustyn Dziwisz wystawił boh. w środku obrony Górnika Zabrze zamiast Floreńskiego.
[00:42:56] Przyjęcie w Górniku Radlin – był „swój”. Jankowski, Olejnik, Wiśniowski przyjeżdżali z Katowic, traktowano ich gorzej. Słabnięcie Radlina na rzecz Zabrza, odejście bardzo dobrych zawodników: Wiśniowskiego, Olejnika i Jankowskiego oraz trenera Dziwisza do Zabrza. Do Radlina przyszli Kubocz, Kokot, Stawowy, Budziński. Pierwsze tytuły dla Górnika Zabrze (GZ) w 1957 i 1959 r.
[00:44:58] Trudne początki, wysokie wymagania – najniżej w karierze 3. miejsce w Polsce w 1960 r. Potem było coraz lepiej. Egzamin piłkarski sprawnościowy, techniczny. Przydomek „Golem” w szkole, niepobity dotychczas rekord szkoły w skoku w dal (6,01 m). Obóz sportowy w Cieszynie – konkurencje lekkoatletyczne. Decyzja o postawieniu na piłkę nożną. [+]
[00:51:30] Starszy o 3 lata brat lepiej grał w piłkę nożną, ale wybrał studia politechniczne.
[00:53:22] Treningi w Górniku Zabrze: na bocznych boiskach (żwirowym i trocinowym), słabe warunki, na boisku nierówne kępy trawy. Trudne warunki mieszkaniowe: boh. otrzymał mieszkania na 3 piętrze opalane węglem, żona wciągała wózek po schodach, brak ciepłej wody. Nowe, większe mieszkanie po dwóch latach. Ślub w 1959 r.
[00:58:30] Żona Teresa, przezwisko Hela. Urodziła się jako Helga w Zabrzu, kiedy nazywało się Hindenburg i należało do Niemiec. Buty do gry dla kadrowicza: raz w roku profesjonalne buty Adidasa, pozostali używali butów kolarskich, klubowy szewc przybijał do nich skórzane korki. Na co dzień – materiałowe korko-trampki z Bydgoszczy. Piłki: w Radlinie używano jeszcze skórzanych, szytych piłek. Japońskie buty Lukasa Podolskiego.
[01:04:03] Zatrudnienie w klubie na kontraktach górniczych – oddelegowanie z kopalni do pracy w klubie. W 1960 r. boh. pracował jeszcze w kopalni. Niektórzy dyrektorzy nie byli z tego zadowoleni. Minister Mitręga kibicował Górnikowi Zabrze. Obecne kontrakty piłkarzy.
[01:08:22] 12 lat nieprzerwanej gry w Górniku Zabrze. Propozycja transferu dla Włodzimierza Lubańskiego do Realu Madryt za 1 mln dolarów – odmowa Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i PZPN. Wyjechał dopiero po 30 roku życia. Przyjaźń z Lubańskim, jego benefis na 75 urodziny w Brukseli. Boh. wprowadzał go do Górnika Zabrze.
[01:11:32] Wspólny pokój z Lubańskim w hotelu podczas wyjazdu do Stanów Zjednoczonych. W 1963 r. boh. został kapitanem Górnika Zabrze, zła opinia o zawodnikach klubu. Ernest Pohl nie stronił od alkoholu, lubił świętować zwycięstwa, ale był wspaniałym zawodnikiem. „Zapach Śląska”.
[01:16:40] Zjazdy na dół kopalni. Powołanie do służby wojskowej we Wrocławiu, komisja wojskowa, interwencja klubu, odrabianie wojska w kopalni. Opis pracy jako mierniczy górniczy, śledzony przez żołnierza w markowni kopalni Marcel w Radlinie. Popołudniami treningi.
[01:22:22] Pierwszy sezon mistrzowski w Górniku Zabrze – wielkie przeżycie. Powołanie do kadry seniorów. Tylko trzech zawodników (Franosz, Kowalski i Fojcik) było rodowitymi Ślązakami. Kursy językowe w klubie.
[01:27:33] Debiut w I reprezentacji Polski, wielki stres, mecz z ZSRR, mistrzem Europy, wielkie gwiazdy (bramkarz Lew Jaszyn, Slava Metreveli, Walentin Iwanow
Walery Łobanowski). Moment powołania na mecz. Zwycięstwo 1:0, bramka Pohla z karnego. Gratulacje Romana Korynta. Stosunek do Rosjan. [+]
[01:32:00] Kazimierz Polok grał na skrzydle, strategia trenera Forysia, przebieg meczu z ZSRR. Technika Łobanowskiego. Metoda motywacji zawodników.
[01:35:54] Pierwszy mecz z cyklu Pucharu Polski z Naprzodem Rydłutowy (III liga). Przebieg meczu, dogrywka, wygrana ostatnim rzutem karnym – zdobycie Pucharu Polski.
[01:39:18] Finał pucharu z drużyną Czarni Żagań, wygrana 4:3, po dwóch dniach wygrana z Pogonią Szczecin – Mistrzostwo Polski. Pierwszy mecz w Pucharze Europy z mistrzem Anglii Tottenham Hotspur na Stadionie Śląskim w Zabrzu, 1961 r. Brutalni Anglicy, pierwsza połowa 3:0 dla Górnika, brutalny przebieg meczu, kontuzjowanie Polaków (Kowalski, Musiałek). Wtedy nie można było zmieniać kontuzjowanych zawodników. [+]
[01:44:16] Wspólna kolacja po meczu (4:2 dla Górnika), za tydzień porażka w Londynie 8:1 (bramka Pohla), fatalne warunki dla Polaków: rozgrzewka w Hyde Parku zamiast w klubie, deszcz w czasie meczu, celowe polewanie boiska, zagrania nie fair, odgrażanie się, faule. W kolejnych meczach na Zachodzie brakowało szczęścia i rutyny.
[01:51:07] Rywalizacja z Manchesterem City w Pucharze Europy, spotkania z Polonią. Chamstwo i brutalność Anglików. W przerwie meczu nie można było wejść do szatni, zimno, brak ciepłego napoju. Anglicy i Niemcy byli doskonale przygotowani fizycznie.
[01:56:07] Poczucie niższości wobec klubów zachodnich. Brak motywacji finansowej reprezentantów Polski. Rozmowa z prezesem Wyrą o premii za zwycięstwo w Pucharze Europy w Wiedniu. [++] Rozprzężenie piłkarzy, zarzuty prasy. Nowy trener Matyas zamiast Kalocsaya – jedna z przyczyn porażki w Wiedniu – żal do kierownictwa klubu.
[02:03:09] Przebieg meczu z Manchesterem na Praterze, bramka boh. Wspominki z Janem Banasiem i Lubańskim, „bramki, które nie powinny paść”.
[02:06:10] Trójmecz z AC Roma, losowanie, trudny przeciwnik. Pierwszy mecz w Rzymie, rewanż na Stadionie Śląskim. Zaskoczenie pięknym stadionem, dobre warunki. Przebieg meczu, gol Banasia, wynik 1:1, rewanż w Chorzowie [+]. Taktyka catenaccio, przewaga zabrzan, akcja obrońcy Jerzego Gorgonia, gol Lubańskiego z karnego w 90. minucie, remis 1:1, 2:2 po dogrywce. Bramkarz Hubert Kostka. [+]
[02:15:00] Decyzja o trzecim meczu z Romą w Strasburgu [+]. Zagrywki nie fair Włochów, zatrzymanie autokaru, przewożenie na stadion przez kibiców, zgaszenie światła na stadionie. Kolejny remis, losowanie wyniku żetonem – wygrana Górnika, euforia Jana Ciszewskiego. Wyjaśnianie kłopotów z autokarem, trener Herrera.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..