Zbigniew Ulikowski (ur. 1937, Augustów), syn Piotra Ulikowskiego, pracownika augustowskiego Yacht Clubu i oficera Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. 13 kwietnia 1940 r. cała rodzina została zesłana do posiołka Karniejewka niedaleko Pietropawłowska w Północnym Kazachstanie, ojciec zaś został aresztowany, po amnestii dostał się do Armii Andersa. W 1946 r. Zbigniew Ulikowski wrócił z rodziną do Polski. Zamieszkali w Augustowie, jednak ojciec ze względu na swoją przeszłość musiał uciekać i przenieśli się na Ziemie Odzyskane do Miastka k. Słupska. Po powrocie do Augustowa Zbigniew Ulikowski prowadził warsztat samochodowy, był też piłkarzem klubu sportowego Sparta Augustów.
[00:00:07] W latach 50. boh. grał w trampkarzach, potem w drużynie juniorów Spójni Augustów. Wspomnienie prania koszulek i treningów drużyny. Kadra trenerska, młodymi zawodnikami zajmowali się starsi piłkarze.
[00:04:48] Drużyna CWKS miała w Augustowie zgrupowania – wspólne treningi, wspomnienie bramkarza Stefaniszyna, któremu boh. strzelił bramkę. Wyjazdy ciężarówką na mecze. Zainteresowanie młodzieży sportem, sukcesy uczennic z Liceum Pedagogicznego. Boh. biegał z kolegą Sławkiem Kowalem.
[00:08:52] Pierwsze mecze – wyjazdy do Olecka, Suwałk i Białegostoku. Działalność klubu bokserskiego, wspomnienie braci Haraburdów. Inne dyscypliny sportowe uprawiane przez boh. – osiągnięcia w biegach i podnoszeniu ciężarów. Piłkarskie korki.
[00:13:45] Wypadek podczas meczu z Gwardią Białystok – skutki zderzenia z zawodnikiem przeciwnej drużyny.
[00:15:20] Wspomnienie piłkarza Mieczysława Łopaty. Po rozwiązaniu warszawskiego CWKS do Augustowa przyjechało kilku piłkarzy. Wspomnienie kolegów z drużyny: Tadeusza Mosiejuka, Wojciecha Klekotko, Eugeniusza Potapowicza, Szczepana Stankiewicza, Sławka Kowala. W 1958 r. boh. poszedł do wojska i grał w drużynie w Gołdapi.
[00:21:10] Incydent podczas meczu w Łomży – ściągnięcie spodenek koledze. Drużyna została obrzucona ogórkami przez łomżyńskich kibiców. Atmosfera w drużynie. Koniec kariery sportowej, rozważania na temat piłki nożnej w Augustowie obecnie. Boh. prowadząc zakład ślusarsko-mechaniczny wybudował ogrodzenie wokół stadionu. Wspomnienie toru łyżwiarskiego.
[00:25:40] Wyjazdy „Starem” na mecze. Przygotowanie stroju piłkarskiego. Działalność klubu, w którym pracował m.in. Kazimierz Orzechowski. Zmiana Spójni na Spartę Augustów. Rywalizacja podczas treningów.
[00:31:30] W 1946 r. rodzina została repatriowana do Polski i wróciła do Augustowa. Zamieszkano u wuja, który miał zakład szewski. Dziadek prowadził piekarnię i boh. sprzedawał bułki na targowisku. Po powrocie ojca z Palestyny rodzina zamieszkała w Wielbarku. Do Biesowic przyjechano podczas wywożenia Niemców – reakcja ojca na widok ładnego mieszkania. Boh. siódmą klasę ukończył w Korzybiu. Do szkoły zawodowej chodził w Olecku i Augustowie. Na Syberii ukończył trzy klasy rosyjskiej szkoły – edukacja w Polsce.
[00:39:10] Rodzina wróciła z Pomorza do Augustowa – częste zmiany pracy przez ojca, którego zamykano prewencyjnie przed świętami państwowymi. Prawdopodobnie ojciec przed wojną pracował w wywiadzie. Ojciec i [Hieronim] Jonkajtys, dyrektor szkoły, zostali aresztowani po zajęciu Augustowa przez sowietów w 1939 r. Obydwaj znaleźli się w więzieniu w Grodnie, potem ojca wywieziono na Kołymę. Stamtąd trafił do Armii Andersa, został ranny i potem prowadził harcerstwo w Palestynie. Rodzinę Jonkajtysów deportowano razem z rodziną boh., pani Jonkajtysowa uczyła dzieci czytać na książeczce do nabożeństwa.
[00:45:12] Razem z boh. i matką deportowano dziadków Ulikowskich. Stryj Józef zdążył uciec przez okno. Babcia, analfabetka, była zaradną osobą. Dziadek na zesłaniu robił skrzynki dla mleczarni – incydent z dyrektorem Łopatkinem i krzyżykiem – spełniona przepowiednia babci. [Boh. śpiewa piosenkę, którą babcia śpiewała na zesłaniu]. Babcia wróżyła na zesłaniu z kart, które zrobiła matka. Matka i babcia nie chciały wstąpić do Związku Patriotów Polskich i zabrano je do Jawlenki – kopnięcie enkawudzisty. Dziadkowie przeżyli zesłanie i wrócili do Augustowa. Pan Kierklo przyjechał z wojska po rodzinę i mógł zabrać boh. i matkę, która nie zgodziła się na wyjazd ze względu na teściów. Warunki życia na zesłaniu.
[00:55:40] Po ukończeniu szkoły zawodowej boh. pracował w Zarządzie Wodnym, potem w Państwowym Ośrodku Maszynowym – wspomnienie dyrektora Biekierskiego, który wspierał sportowców. Boh. pracował także w zakładzie szkutniczym, gdzie produkowano „Omegi” – wyjazdy na Targi Poznańskie. Powody otwarcia zakładu ślusarskiego.
[01:00:10] W 1958 r. boh. poszedł do szkoły podoficerskiej w Gołdapi, potem służył w 20. Dywizji Pancernej w Szczecinku. Wcześniej chciał zdawać do szkoły lotniczej – rozmowa w WKU. Okoliczności podjęcia pracy w Stoczni Gdańskiej – budowa statku „Donbas”.
[01:05:50] Życie w Augustowie po wojnie, zniszczenia w mieście. Współczesny stan budynku Yacht Clubu, w którym mieścił się w czasach PRL Wojskowy Dom Wypoczynkowy. Augustowskie domy wczasowe.
[01:10:15] W jednym z domów turystycznych pracował ojciec kolegi, chłopcy chodzili tam grać w ping-ponga – nieoczekiwana wizyta Marszałka Rokossowskiego. [+]
[01:12:45] Dziadek Ludwik Masłowski miał po wojnie piekarnię w Augustowie – powody jej likwidacji. Wuj szewc pracował na czarno, a boh. skręcał mu papierosy.
[01:15:37] Boh. był świadkiem ujawnienia się żołnierzy podziemia, którzy byli na mszy, a potem poszli do Domu Turka. Wiadomości uzyskiwane w warsztacie szewskim. [+]
[01:20:25] Rozminowywanie w Augustowie i Raczkach. W zakładach szkutniczych pracowali Szostak z UB i Janik z AK – ich rozmowy. Boh. jest zdania, że osoby zabrane podczas obławy Augustowskiej wywieziono do Grodna i dalej w głąb Związku Radzieckiego. W latach 50., gdy Polacy wracali z ZSRR, do warsztatu przyszedł starszy pan, który pytał o autobus do Ełku. Mężczyzna był polskim oficerem, który po wzięciu do niewoli był w łagrze.
[01:28:50] Boh. był uczniem czwartej klasy w czasie, gdy był świadkiem ujawniania się żołnierzy podziemia. Mężczyzna wracający z łagru jechał do siostry mieszkającej w Ełku. Wspomnienie akowca Janika.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..