Zbigniew Żesławski (ur. 1952, Świdnica) - opozycjonista, uczestnik strajku szkolnego w obronie krzyży w dniach 3-16 grudnia 1984 roku w Zespole Szkół Zawodowych we Włoszczowie. Współpracował z ks. Markiem Łabudą oraz działaczami podziemnych struktur „Solidarności” na terenie Kielc i Skarżyska-Kamiennej. Działał w „Duszpasterstwie Ludzi Pracy” przy kościele parafialnym we Włoszczowie. W latach 1986-87 był rozpracowywany przez organy bezpieczeństwa państwa w związku z zaangażowaniem w działalność kolportażową na terenie Włoszczowy. Pod koniec roku 1986 działał w ramach Niezależnej Telewizji w Krakowie. Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności. Mieszka we Włoszczowie.
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1952 r. w Świdnicy.
[00:00:18] W 1980 r. boh. mieszkał we Włoszczowie i zaangażował się w działalność „Solidarności” – działaczami związku byli m.in. Benedykt Łączek i Tadeusz Huś.
[00:03:40] W czerwcu 1984 r. w mieście pojawił się młody wikary Marek Łabuda – jego wpływ na młodzież i boh. Zmartwienie proboszcza Kazimierza Terleckiego. Lekcje religii z księdzem Łabudą, który zainicjował akcję zawieszenia krzyży w szkole. Krzyże wykonała młodzież w stolarni Stolbudu. Rozmowy uczniów z dyrekcją szkoły i nauczycielami – zgoda na zawieszenie krzyży. [+]
[00:13:50] Poświęcenie krzyży na uroczystej mszy w piątek. Następnego dnia krzyże zawieszono, w niedzielę podczas wywiadówek rodzice zorientowali się, że krzyże zniknęły z klas. Ultimatum postawione przez młodzież dyrektorowi szkoły Julianowi Lisowi. Uczennice poprosiły księdza Łabudę o pomoc – telefon proboszcza Terleckiego do biskupa Jaworskiego. Rozmowy przedstawicieli kleru z dyrekcją szkoły – odmowa zwrotu krzyży. Spontaniczne rozpoczęcie strajku okupacyjnego 3 grudnia 1984 r. – wsparcie księży: Łabudy i Wilczyńskiego. Podczas późniejszych procesów zarzucano uczestnikom działanie w sposób zorganizowany. Zarzuty wobec boh., który współpracował z księdzem Łabudą. [+]
[00:25:50] Reakcja mieszkańców miasta. Rozpoczęcie strajku okupacyjnego z powodu postawy dyrekcji – entuzjazm młodzieży. W szkole codziennie odprawiano mszę świętą. Młodzież przebywała na szkolnych korytarzach i korzystała ze sklepiku – warunki bytowe podczas strajku – odcięcie ciepłej wody. Pierwszego dnia nie wpuszczano do szkoły rodziców, ale ci weszli do budynku. [+]
[00:31:30] Boh. wszedł do szkoły trzeciego dnia strajku, wcześniej stał przed budynkiem – zorganizowanie koksowników. Informacja od lekarzy, że z jednego z pięter szpitala zabrano chorych. Siły ZOMO i milicji oczekiwały przed wjazdem do miasta. Odzew społeczny podczas strajku – wysokie kolegia dla złapanych uczestników. Wciąganie przez okna zaopatrzenia dla strajkujących. [+]
[00:37:47] Z budynku wychodzono przez dach sali gimnastycznej – wyprawy na plebanię, gdzie przyjeżdżał biskup Jaworski. Milicja utrudniała mu wjazdy do miasta. Do miasta przyjechali m.in. Anna Walentynowicz i Andrzej Gwiazda. 13 grudnia 1984 r. przyjechali filmowcy Tadeusz Szyma i Maciej Szumowski – przewiezienie kamer do szkoły. Dokumentacja filmowa strajku. Po latach materiały Niezależnej Telewizji z Mistrzejowic trafiły do archiwum TVN. [+]
[00:49:07] Powody zakończenia strajku po dwóch tygodniach. Wyjazdy delegacji na rozmowy do stolicy. Kontakt z biskupem Jaworskim. W Komitecie Strajkowym były dziewczyny z samorządu uczniowskiego – decyzja o zakończeniu protestu 16 grudnia. Przemarsz ze szkoły do kościoła i msza święta kończąca strajk. [+]
[00:55:26] Kary dla uczestników strajku – duża liczba kolegiów. Brak pomocy ze strony kościoła pomimo deklaracji ze strony biskupa Jaworskiego. Krzyży nie oddano i do dziś nie wiadomo, co się z nimi stało. Konsekwencje strajku dla uczniów z klas maturalnych. Jedna z dziewcząt została wyrzucona ze szkoły i utrudniano jej życie. Problemy szefowej strajku Alicji Groszek. Boh. jeździł do prokuratury z uczennicami. Ksiądz Marek Łabuda został skazany na karę więzienia, ksiądz Wilczyński dostał wyrok w zawieszeniu. Odczucia uczestników strajku. W czasie strajku lekcje odbywały się w Domu Kultury – uczeń Rafał Żelichowski nazwał swoich kolegów łamistrajkami. Skazano go na karę więzienia. [+]
[00:56:35] {Przerwa techniczna, wyciemnienie]
[00:57:21] Różne podejścia do historii strajku prezentowane obecnie przez jego uczestników. Boh. miał problemy w pracy, ale nie został z niej wyrzucony – pomoc mecenasa Edwarda Rzepki z Kielc.
[01:08:13] Przed sądem w Jędrzejowie odbyły się procesy księży Łabudy i Wilczyńskiego. Boh. nie uczestniczył w nich, ponieważ był aresztowany. Ksiądz Łabuda został skazany na karę więzienia, a ksiądz Wilczyński dostał wyrok w zawieszeniu. Po apelacji kary zmniejszono. Zasądzono też duże kary pieniężne – po zbiórkach w całej Polsce pieniądze o małych nominałach przywożono workami. Boh. przywoził pieniądze z warszawskiego kościoła św. Stanisława Kostki. Napaść na plebanię udaremniła siostra zakonna, okoliczności aresztowania boh. Księża zostali obciążeni kosztami remontu szkoły.
[01:14:30] Ksiądz Łabuda i boh. zorganizowali wyjazd na pogrzeb księdza Popiełuszki [listopad 1984]. Atmosfera strachu po zamordowaniu księdza. Podróż do Warszawy „Nysą” Henryka Sienkiewicza – siła swojskiej kiełbasy i samogonu. Wpływ uczestnictwa w pogrzebie na rozwój wypadków we włoszczowskiej szkole. [+]
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..