Grzegorz Kucharzewski (ur. 1969, Sejny), bratanek Zyty Kucharzewskiej, zamordowanej w czasie Obławy Augustowskiej. Z wykształcenia jest inżynierem transportu, pracuje jako nauczyciel w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Stanisława Staszica w Sejnach. Jest także pieśniarzem i poetą, wydał tomik wierszy „Ziemi Krzyk” (Ciechanów, 2018). W swojej twórczości porusza tematy historyczne, szczególnie II wojnę światową oraz powojenne losy kraju i Polaków na ziemiach Polski północno wschodniej. Zwany jest często „bardem Obławy Augustowskiej”. Odznaczony Medalem „Pro Patria” (przyznawanym za szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej) oraz Srebrnym i Złotym Krzyżem Honorowym Związku Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej. Laureat wielu nagród na regionalnych festiwalach poezji śpiewanej. Uczestnik finału Festiwalu Piosenek Jacka Kaczmarskiego „Nadzieja” w 2007 r.
[00:00:06] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1969 r. w Sejnach. Przedstawienie rodziców: Janiny i Józefa.
[00:00:35] Ciotka Zyta Kucharzewska urodziła się w 1925 r. w Rudawce. Przed wojną chodziła do szkoły w Gibach. Podczas okupacji pracowała w piekarni u Pichlera, potem w tartaku. Była łączniczką oddziału Armii Krajowej, rodzina nie wiedziała o jej działalności. Zyta Kucharzewska została aresztowana 12 lipca 1945 r. – zadenuncjowano ją jako niemieckiego szpiega. Aresztowanych przywożono do Gib i umieszczano w budynkach gospodarczych. Ciotkę przetrzymywano w domu, w którym prowadzono przesłuchania – ślady bicia. Po kilku dniach jeden ze strażników uprzedził babcię, że Rosjanie chcą aresztować ojca – ucieczka do wsi Romanowce. Wywożenie więźniów ciężarówkami drogą na Rygol. Babcia do końca życia czekała na powrót córki. [+]
[00:11:50] Podczas obławy aresztowano męża Heleny Romotowskiej. Boh. jako dziecko oglądał zdjęcia ciotki Zyty – opowieści członków rodziny. Ojciec i babcia lepiej wspominali okupację niemiecką niż wejście Armii Czerwonej. Zachowanie czerwonoarmistów. Refleksje na temat nauczania historii w szkołach.
[00:18:08] Ojcu nie udało się nawiązać kontaktu z aresztowaną siostrą – jej zachowanie. Po jakimś czasie ojciec był w budynku, w którym Rosjanie przesłuchiwali więźniów – narzędzia tortur i kolor ścian w pokoju przesłuchań. Obecnie w budynku mieści się sklep. Stosunek boh. do Obławy Augustowskiej w kulturze masowej. Relacje z babcią.
[00:24:47] Sytuacja ojca po wojnie – powody zatrzymania przez milicję. Ojca aresztowało UB za nielegalne posiadanie broni, przesłuchiwał go Strzyżykowski – metody śledcze.
[00:28:55] Babcia pisała listy do polskich władz, ambasady ZSRR i Czerwonego Krzyża. Odkrycie grobów żołnierzy niemieckich koło Gib – wypowiedzi ówczesnego rzecznika rządu Jerzego Urbana.
[00:31:28] Nadzieja babci na powrót córki – opowieści o więźniach łagrów. [+]
[00:34:07] Upamiętnienie obławy – twórczość boh. zwanego „bardem Obławy Augustowskiej”. Wspomnienie kapliczki we wsi Muły przy prawdopodobnej trasie przejazdu ciężarówek z więźniami jadącymi na śmierć. Emocjonalny ładunek w pieśni „To był lipiec”. Wiersze zawarte w tomiku „Ziemi krzyk” – instalacja artystyczna Wojciecha Skrzyszewskiego koło kościoła w Mikaszówce.
[00:42:32] Twórczość boh. w czasach szkolnych – piosenka z 1986 r. oparta na wspomnieniach ojca z okresu aresztowania przez UB – towarzysz w celi. Okoliczności pierwszego publicznego wykonania piosenki w 1991 r. Służba w Straży Granicznej. Okoliczności powstania utworu „Galeria światła”. Procesy twórcze.
[00:50:02] Rozważania na temat problematyki podejmowanej w twórczości – plany twórcze. Prace historyków dotyczące tematu obławy. Refleksje na temat powojennej historii Polski.
[00:54:26] Wspomnienie babci – jej sylwetka. Emocje utworu „To był lipiec”.
[00:57:35] Opinia na temat poszukiwania grobów ofiar, roli Putina i władz na Białorusi. Domniemane miejsce pochówku koło wsi Kalety – powojenne przesunięcie granicy.
[01:02:26] Stosunek synów boh. do jego działalności. Refleksje na temat siły przekazu muzyki. Rozmowa z poetą Adamem Lizakowskim. Boh. nie chciałby obejrzeć filmu o obławie – docieranie do młodego pokolenia.
[01:09:12] Wykonanie piosenki „To był lipiec”.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.