Maria Ostrowska z d. Siemion (ur. 1942, Znamionka na Syberii) – jej rodzice prowadzili gospodarstwo rolne w Jagłowie nad Biebrzą. 21 czerwca 1941 rodzina została deportowana w okolice Krasnojarska na Syberii. Tam w przysiółku Znamionka urodziła się Maria Ostrowska. Rodzice pracowali w kołchozie, ojciec Kajetan wstąpił potem do Armii Berlinga i przeszedł szlak bojowy od Lenino do Berlina. Maria Ostrowska z resztą rodziny wróciła do Polski w 1946 r. Ukończyła Liceum Ogólnokształcące w Suchowoli, wyszła za mąż i zamieszkała w Jagłowie, gdzie zajmuje się prowadzeniem gospodarstwa rolnego.
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1942 r. w Krasnojarskim Kraju. Przedstawienie rodziców: Jany i Kajetana Siemionów.
[00:01:00] Rodzice matki wyemigrowali przed I wojną światową do Ameryki i matka jako dziecko mieszkała u dziadków. Stryj Emilian Siemion podczas okupacji działał w konspiracji. Choroba babci Emilii Siemionowej – diagnoza lekarza z Grodna. Wizja babci i przepowiednia wywózki. Jedna z ciotek poszła do kościoła w Suchowoli, w tym czasie rodzinę wywieziono – ukrycie ciotki przez księdza. Po wywózce ciotka wróciła do domu i przez pięć lat czekała na powrót bliskich. Pociąg był ostrzeliwany przez Niemców, którzy zaatakowali Związek Radziecki – zachowanie babci Siemionowej. [+]
[00:13:15] W 1942 r. matka oddała synów do ochronki, potem chodziła tam co tydzień z jedzeniem dla nich – prośba jednego z chłopców. W tym czasie ojciec był w więzieniu, potem wstąpił do Armii Berlinga. [+]
[00:15:05] Wywózki uniknęła ciotka Marianna Siemion i jej brat Emilian, który ukrywał się podczas okupacji – w 1944 r. aresztowano w okolicy wielu mężczyzn, których przetrzymywano w piwnicy domu Orłowskiego w Jaminach. Stryj zgłosił się do NKWD i zmarł w łagrze w Riazaniu – pochowali go koledzy Radkiewicz i Janewicz. [+]
[00:19:21] Siostra ojca Stanisława Siemion trafiła na zesłaniu do szpitala i ślad po niej zaginął. Matka pracowała w kołchozie w Znamionce – sposoby kradzieży ziarna. Ojciec służył w wojsku w stopniu starszego sierżanta, po wywózce aresztowano go. Losy braci Edwarda i Władysława po powrocie do Polski.
[00:22:36] Warunki podczas podróży w głąb Związku Radzieckiego. Wspomnienia boh. z pobytu na zesłaniu – podkradanie drew wozakowi, gdy przywoził drzewo na opał. Ojciec poszedł do wojska i nie wiedział, że urodziła się córka. W 1946 r. nie wszyscy członkowie rodziny dostali zgodę na repatriację – starania matki. Spotkanie z ojcem w Białymstoku – zachowanie boh. Powitanie przez mieszkańców Sztabina. [+]
[00:28:15] Po powrocie do kraju zmarła babcia, potem ojciec i inni członkowie rodziny. Na Syberii zmarł dziadek Klemens, stryj Józef i siostra ojca Stanisława, w łagrze zmarł stryj Emilian Siemion.
[00:30:18] Ojciec przeszedł z Dywizją Kościuszkowską szlak bojowy od Lenino do Berlina, po wojnie w „Chłopskiej drodze” drukowano artykuły o wojnie, w których go wspominano. Propozycja złożona ojcu podczas reformy rolnej. Mieszkańcy wsi jeździli na szaber na Ziemie Odzyskane.
[00:36:05] Na zesłaniu matka pracowała w kołchozie, babcia i ciotka robiły swetry na drutach. Wyżywienie na Syberii – kradzieże ziemniaków. Boh. nie pamięta podróży do Polski. Warunki życia po wojnie – praca w gospodarstwie. Ojciec miał medal za zdobycie Berlina. Boh. miała w szkole dobre oceny z języka rosyjskiego i lubiła polską literaturę. Po powrocie do domu ojciec dostał klacz z UNRRA, początki na gospodarstwie.
[00:44:55] Rodzice matki, którzy wyemigrowali do Ameryki chcieli zabrać córkę, ale dziadkowie jej nie oddali. Boh. chodziła przez sześć lat do szkoły w Jagłowie, była dobrą uczennicą. Siódmą klasę ukończyła w Jaziewie. Potem wysłano ją do liceum z internatem w Suchowoli – powody przerwania nauki i powrotu do domu. Boh. wyszła za chłopaka z Jagłowa – dom, w którym młodzi zamieszkali po ślubie. Sytuacja we wsi po reformie rolnej.
[00:51:50] Przed wojną w Suchowoli mieszkało wielu Żydów, obecnie jest tam kilka pożydowskich domów. Stosunki polsko-żydowskie przed wojną. Podczas okupacji Niemcy wymordowali żydowskich mieszkańców miasta.
[00:55:32] Po wojnie w okolicy działały bandy, które podawały się za partyzantów. System ostrzegania przed bandytami.
[00:57:37] Boh. wyjechała do Stanów Zjednoczonych w czasie stanu wojennego – podejmowane prace, zachowanie rodaków w Ameryce. Perypetie podczas podróży do USA – przegapienie dworca w Augustowie, naprawa samolotu przed startem. [+]
[01:09:18] Egzaminowanie turystek z Warszawy. „Ojciec zadżumionych” Juliusza Słowackiego a współczesna sytuacja epidemiologiczna.
[01:12:35] Podczas okupacji w Jagłowie ukrywał się ksiądz – budowa kaplicy w 1943 r. Malowidła wewnątrz wykonali ukrywający się zakonnicy z Przasnysza.
[01:14:45] Mieszkańcy wsi brali udział w nagraniu filmu dokumentalnego „Połów ryb niewodem”. Stan Biebrzy współcześnie, wspomnienie kąpieli w rzece.
[01:23:10] Pogrzeb dziadka i stryja na Syberii.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.