Andrzej Kołakowski (ur. 1964, Międzyrzecz) – absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Wydział Nauk Społecznych (1989), doktorat w 2006. 1 V 1982 z 4 kolegami z LO im. Heliodora Święcickiego w Międzyrzeczu złożył kwiaty pod Pomnikiem Tysiąclecia, zawieszony na tydzień w prawach ucznia. W VI 1985 uczestnik głodówki rotacyjnej o uwolnienie więźniów politycznych, zorganizowanej przez Annę Walentynowicz w podziemiach kościoła Narodzenia NMP w Krakowie-Bieżanowie (ks. Adolf Chojnacki). Od 1985 w LDPN, 1985-1988 drukarz ulotek i pism podziemnych (m.in. „Gazety Politycznej”, „Niepodległości”, od 1986 „Antyku”) oraz książek wydawanych przez LDPN
kolporter do Krakowa, Wrocławia, Warszawy i Gdańska
uczestnik wielu akcji ulotkowych na terenie Lublina. W XI 1987 współorganizator (z kilkoma działaczami Grupy Konserwatywnej Antyk) na pl. Litewskim w Lublinie 2 krótkich demonstracji przeciwko referendum. W 1987 współorganizator i uczestnik protestów ulicznych oraz 27 IX – 3 X 1987 głodówki w Międzyrzeczu przeciwko składowaniu odpadów radioaktywnych. W 1988 z okazji 3 V współorganizator demonstracji studenckich na KUL oraz 3-dniowego sittingu przed frontem uczelni ws. poparcia dla strajkujących robotników w Nowej Hucie i Stoczni Gdańskiej im. Lenina. 1990-1991 wykładowca w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Międzyrzeczu, 1991-1993 wychowawca w AŚ w Gdańsku, od 1994 w Domu Pomocy dla Dzieci Upośledzonych Umysłowo tamże, 1994-2007 w Pogotowiu Opiekuńczym tamże, od 2007 pracownik naukowy w Zakładzie Historii Nauki, Oświaty i Wychowania Uniwersytetu Gdańskiego. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wolności i Solidarności. [biogram za: Encyklopedia „Solidarności”]
mehr...
weniger
[00:00:13] Ur. 12 sierpnia 1964 r., Międzyrzecz Wielkopolski. Autorytety: dziadkowie. Dziadek Józef gawędziarz, konfabulant. Dziadek Jan Kołakowski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, żołnierz 8 pułku ułanów im. ks. Józefa Poniatowskiego, odznaczony Krzyżem Walecznych, zmarł młodo. Nienawiść do bolszewików: „ściął czterech bolszewików i jednego zastrzelił”.
[00:03:55] Jan Kościesza Kołakowski, grób dziadka. Dziadek pracował jako leśniczy w majątku hr. Platera na Polesiu. Ojciec boh. urodził się w Kozakach na Polesiu. Po wojnie przyjazd na Ziemie Zachodnie, leśnictwo w Brójcach. Dziadka nachodzili ubecy, namawiali do współpracy. Przenosiny do Międzyrzecza, praca w biurze.
[00:06:43] Dorastanie w latach 60., wagary z przedszkola w wieku 5 lat, ucieczka z cmentarza radzieckiego, poszukiwanie przez milicję – jazda milicyjna nyską. [+] Słuchanie zagranicznych rozgłośni w domu (RWE).
[00:08:37] Rok 1980: powstanie „Solidarności”, wybór papieża Jana Pawła II – poczucie wspólnoty narodowej. Ciotka z Wałbrzycha Jadwiga Szeremet w latach 40. jako żołnierka WiN była więźniem politycznym. Ciotka Krystyna – koleżanka ciotki z więzienia.
[00:11:07] Przyjazd papieża Jana Pawła II do Polski. Latem 1980 r. boh. był na koloniach w Czechosłowacji, ochranianych przez czeską bezpiekę. Wybuch strajków w Polsce. Gablota ze zdjęciami przodowników pracy zastąpiona komunikatami z Regionu Gorzowskiego „S”.
[00:15:05] Nauka w liceum, nauczyciele podzieleni ideologicznie. Polonistka Halina Bortnowska, wychowawca Jan Krajniak. Poszukiwanie symboli na znaczki „S”.
[00:18:00] Kościół był silnym elementem formacyjnym boh. Decyzja zostania hippisem. W 1980 r. w pielgrzymce warszawskiej szli koledzy, ks. Piotr Mazurek. Lekcja religii o Katyniu, napis na murze: „Katyń pomścimy”. Udział boh. w pielgrzymce warszawskiej w następnym roku. Przedtem udział w obchodach rocznicy powstania warszawskiego na Powązkach. Msza w Palmirach, zwiedzanie Warszawy. Wieczór powstańczy na Powązkach, pieśni powstańcze, hymn AK. Zakup znaczków opozycyjnych.
[00:23:18] Karnawał „Solidarności” połączył „S” i Kościół. Ważna duchowość związku, atmosfera religijno-patriotyczna. Wprowadzenie stanu wojennego. Informacje o pobiciu Rulewskiego. Nagrania z festiwalu piosenki niezależnej. W 1981 r. festiwal piosenki w Opolu w niecodziennej obsadzie: Kaczmarski z Gintrowskim, Pietrzak, Roman Kołakowski, Leszek Wójtowicz, piosenka „Żeby Polska była Polską”. [+]
[00:28:35] Powieszenie krzyża w klasie liceum, wizyta katechety w szkole, uczniowie śpiewali „My chcemy Boga”. Krzyż w głównym holu szkoły. Biżuteria patriotyczna, znaczki duszpasterstwa akademickiego. [+]
[00:30:31] Wprowadzenie stanu wojennego (połowa 2 klasy liceum): boh. jechał do brata w wojsku w Biedrusku, droga autobusem z Poznania. Krótkie spotkanie z bratem. Rozmowy w pociągu, peron w Zbąszynku – patrol polski i radziecki. Brak pomysłu na działanie, zapowiedź wywożenia „niebieskich ptaków do pracy na Żuławy”.
[00:35:17] Kolega Rafał Szczucki, student z AGH, pomalował szkołę napisami opozycyjnymi. Zawzięty dyrektor Lewicki doprowadził do skazania go na 2 lata więzienia. Wicedyrektor Władysław Kwela należał do PZPR. Krzyż pozostał w szkole, w klasie zdjęty.
[00:40:29] Stan wojenny w liceum: klasa niepokorna, gremialna odmowa udziału w pochodzie pierwszomajowym, msza dla maturzystów, znaczki z orłem w koronie, złożenie kwiatów pod Pomnikiem Tysiąclecia Państwa Polskiego. Wezwanie do dyrektora, wagary. Przemówienie dyrektora na apelu, zawieszenie w czynnościach ucznia. Stanowisko nauczycieli.
[00:45:35] Postawa srogiego nauczyciela matematyki (Bronisław Stempel). Polonistka Bożena Bortnowska, Hanna Augustyniak. Jan Krajniak
[00:48:50] Decyzja o studiowaniu na KUL. Zachowanie dyrektora szkoły, zdobywanie opinii na studia.
[00:51:59] Wybór wydziału pedagogicznego KUL w 1983 r. Wiadomość o śmierci Grzegorza Przemyka – na pielgrzymce hipisowskiej. Raport z sekcji zwłok. „Hipisowanie wolnościowe”. Spotkanie hipisów na festiwalu Rock Arena w Poznaniu, Pop Session w Sopocie. Pomnik Poległych Stoczniowców w Gdańsku.
[00:56:42] Zloty hipisowskie w Częstochowie, ks. Andrzej Szpak. Narkomani heroiniści z Tych.
[00:59:24] Formacyjne działanie KUL-u, silne wpływy Kościoła, filozofia: tomizm i etyka zamiast marksizmu. Głodówka w Bieżanowie. Pierwsze książki drugiego obiegu. Gazeta „Niepodległość”, „Droga donikąd”. Spotkania samokształceniowe. Rozrzucanie ulotek „na słoninę” [+], wykłady z socjologii Adama Stanowskiego. Sporadyczne wożenie bibuły do Międzyrzecza.
[01:05:12] Tomasz Półtorak, student AWF w Gorzowie, poinformował o głodówce w Krakowie-Bieżanowie. Poznanie Anny Walentynowicz, Andrzej Hajda, Maria Skowrońska, głodowanie ok. 7 dni, produkowanie „wolnego dowodu osobistego” z orłem w koronie. Ksiądz Adolf Chojnacki z Bieżanowa, ks. Jancarz z Nowej Huty, odmawianie różańca w autobusie – wszyscy się modlili. Prowokacje ubeckie wobec ks. Chojnackiego. [+]
[01:09:58] Poznanie w Bieżanowie przyszłej żony Anny Stawickiej. Gra na gitarze, śpiewanie towarzyskie, na KUL zaangażowane protest songi, piosenki wolnościowe (Stachura, Dylan, Kaczmarski, Włodzimierz Wysocki, Jan Krzysztof Kelus).
[01:14:15] Kolega Jarosław Bugaj, Jarosław Markowski, impreza anarchistyczna Hyde Park w Złotej Górze, poznanie Krzysztofa Skiby, środowisko WiP z Gdańska, Zbigniew Stybel.
[01:16:26] Związanie się z LDPN (Liberalno-Demokratyczna Partia „Niepodległość”) dzięki przyszłej żonie. Marcin Nałęcz Dybowski [+]. Pseudonim boh. „Paweł”. Kilkukrotne wożenie diapozytywów do Lublina z Warszawy, zasady konspiracji, kryptonim „Zamojscy”.
[01:21:49] Przekształcenie się LDPN w Lublinie w „AntyK” ok. roku 1986 r. Drukarnia przy ul. Leonarda w Lublinie – gazetka „ABC”, kolportaż, akcje ulotkowe z Marcinem Dybowskim.
[01:24:05] Pechowe akcje ulotkowe z Anną [Stawicką], pościg milicyjny. Ulotki w alejach PKWN – ucieczka przez tajniakiem do koleżanki. [+] Akcja przed referendum: z transparentem w al. Racławickich, na bloku przy liceum Staszica. Kocioł w mieszkaniu koleżanki Agnieszki Wnuk.
[01:28:20] Akcja na pl. Litewskim, Ewa Chimko, Tomasz Dębek, Wojciech Dębek, transparent z błędem ortograficznym [+]. Akcja sittingu na KUL w 1988 r. wspierająca robotników w Nowej Hucie. Rozmowa z rektorem Czerkawskim. [+] Wojciech Bogaczyk z NZS namawiał do zakończenia akcji.
[01:33:17] Kolega Wiesław Cichoń – stosował żelazne zasady konspiracji („toruński Wałęsa”), studenci KUL traktowali to mniej poważnie. Pod koniec lat 80. UB nie traktowała działalności opozycyjnej zbyt serio, tajne rozmowy władzy z opozycją, AntyK był przeciwko tym porozumieniom. Piotr Semka na demonstracji.
[01:37:14] Prof. Chudy z KUL o rozmowach Okrągłego Stołu. Decyzja o emigracji do Francji, powrót po kilku miesiącach. Demonstracja przeciwko składowaniu odpadów radioaktywnych w poniemieckich bunkrach koło Międzyrzecza – ukaranie kolegiami. Protest głodowy przeciwko ukaraniu (Hanna Augustyniak, farmaceuta Władysław Biernat).
[01:41:03] Akcja ulotkowa AntyKu w Czechowie w Lublinie otoczenie przez milicję, ucieczka przez balkon. [+].
[01:45:15] Marcin Dybowski – typ przywódcy, mentor, głęboko zaangażowany. Rozważania „czy należy zarabiać na bibule?”. [+] Konsekwencja Dybowskiego, ściśle przestrzegane zasady konspiracji.
[01:52:18] Sylwetka Jarosława Markowskiego, który wyemigrował do Australii.
[01:55:10] Pojęcie niepodległości i wolności wtedy i dziś, definicja Józefa Mackiewicza. Potrzeba życia w prawdzie. Unia Europejska jako „nowy Związek Radziecki”, nieuchwytny wróg.
[02:02:20] Pozostałości z działalności opozycyjnej: złu trzeba się przeciwstawiać. Kontynuacja dziś działalności edukacyjnej, uświadamiającej. Piosenka „Epitafium dla mjr ‘Ognia’”.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..