Kazimierz Korczyński (ur. 1946, Iłańsk, ZSRR) urodził w Krasnojarskim Kraju na Syberii, dokąd jego rodzice zostali deportowani w lutym 1940 roku z osady Wesołówka na Podolu. Podczas zesłania ojciec pracował w tartaku, potem w firmie transportowo-kartograficznej „Aerogeodezja”, która zajmowała się m.in. wykreślaniem map Ałtaju. W 1946 r. rodzina została repatriowana do Polski i zamieszkała w Jerzykowicach Małych na Dolnym Śląsku. Kazimierz Korczyński ukończył liceum w Kłodzku, potem Studium Nauczycielskie w Kielcach i rozpoczął pracę jako nauczyciel w szkole podstawowej w Piszkowicach koło Kłodzka. Po trzech latach został kierownikiem szkoły w Starym Wielisławiu, potem dyrektorem szkoły w Jeleniowie i Lewinie Kłodzkim. Ukończył historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, w 1985 r. przeprowadził się do Nowego Sącza i pracował do emerytury jako dyrektor szkoły w Mystkowie. W 1991 r. wstąpił do Związku Sybiraków, od 1997 roku jest prezesem oddziału Związku Sybiraków w Nowym Sączu.
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1946 r. w Iłańsku, gdzie rodzice przebywali na zesłaniu.
[00:00:40] Przedstawienie rodziców: Marii i Jana. Rodzice pochodzili z Podola, dziadek Paweł Korczyński kupił gospodarstwo w Tarasówce i tam urodził się ojciec boh. Matka pochodziła z Nastasowa. Paweł Korczyński wyjechał do Stanów Zjednoczonych tuż przed wybuchem I wojny i tam zmarł na hiszpankę w 1918 r. Ojciec miał czwórkę rodzeństwa – prowadzenie gospodarstwa po wyjeździe ojca. Zakup ok. 30 hektarów ziemi w gminie Nastasów – losy rodzeństwa. Rodzice pobrali się w 1928 r. i zamieszkali w nowym domu – powstanie osady Wesołówka, w której mieszkało wielu osadników wojskowych.
[00:09:45] Ojciec hodował konie i handlował nimi. Miał pasiekę i duży sad. Boh. odwiedził rodzinne strony w latach 70. – po osadzie Wesołówka nie było śladu. Boh. miał czwórkę rodzeństwa, najstarszy brat Józef urodził się w 1929 r. Rodzinę deportowano 10 lutego 1940 r.
[00:14:05] Boh. nie wie, czy jego przodkowie brali udział w I wojnie światowej. W 1939 r. ojciec, rezerwista artylerii, został zmobilizowany i brał udział w kampanii wrześniowej. Po wzięciu do niewoli przebywał w obozie jenieckim koło Kielc, z którego uciekł – trudności z przejściem przez granicę, głód podczas drogi na wschód. Ojciec wrócił do domu w grudniu 1939 r. Pierwsze mordy popełniane na Polakach przez Ukraińców.
[00:20:00] Stosunki z Ukraińcami przed wojną. Ojciec grał na skrzypcach i grywał na zabawach i weselach. Na zabawie w ukraińskim Nastasowie ojciec został napadnięty przez Ukraińców. Żydzi przed wojną trudnili się handlem. Warunki materialne rodziny, różnice w poziomie życia Polaków i Ukraińców. Sytuacja po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1939 r.
[00:27:56] Wywózka mieszkańców Wesołówki – 10 lutego 1940 do domu weszli żołnierze, którzy zrobili rewizję. Rodzina miała pół godziny na spakowanie się. Ośmioletnia siostra Adela była u ciotki w Nastasowie i nie pozwolono jej zabrać. Rodzina wzięła ciepłe ubrania, pierzyny i jedzenie – wyjazd saniami na stację w Proszowej – ładowanie ludzi do wagonów. Warunki podczas podróży pociągiem, który nie zatrzymał się przez tydzień. Na postoju wyrzucono zwłoki dwójki dorosłych i dziecka, które urodziło się w wagonie. Wyżywienie zesłańców. Podróż do Krasnojarska trwała miesiąc. [+]
[00:36:31] Przeprawa przez zamarznięty Jenisiej – rodzina trafiła do Makłakowa, a ciotka Ewa Moroz z mężem i dziećmi do Jenisejska – losy Antoniego, brata ojca, który zdołał uciec podczas drogi na stację. W Makłakowie było przedsiębiorstwo leśne i ojciec podjął pracę w tartaku, matka pracowała przy wyrębie tajgi – dzienne normy pracy. Głód na zesłaniu – wysoka śmiertelność wśród zesłańców, puchlina głodowa. Rodzina mieszkała w baraku – warunki bytowe.
[00:44:23] W 1941 po amnestii połączono się z rodziną w Jenisejsku. Ojciec pracował w firmie transportowej „Aerogeodezja”, która zajmowała się m.in. wożeniem żywności do Norylska oraz badaniami Syberii i rysowaniem map. Ojciec zajmował się końmi i zatrudnił syna Józka. Po przeniesieniu firmy do Iłańska matka z młodszymi dziećmi została w Jenisejsku, a ojciec i Józek wyjechali – warunki podczas jazdy wozami konnymi zimą, jedzenie topionego masła. Problemy z wyżywieniem koni. Wiosną 1943 r. dojechano do Iłańska, gdzie była centrala firmy, której szefem był gen. Serdiuk. [+]
[00:51:12] W Iłańsku pracowników podzielono na grupy, każdej przewodził inżynier geodeta – czternastoletni brat Józek brał udział w wyprawach w góry Ałtaj, gdzie robiono pomiary i opracowywano mapy. Warunki w górach. Przygody brata – napadnięcie przez wilki. Konie dla firmy łapano w okolicach mongolskiej granicy. W firmie pracowali zesłańcy oraz więźniowie. [+]
[00:57:32] Ojciec działał w Związku Patriotów Polskich, w mieszkaniu odbywały się zebrania i urzędował sekretarz Związku, który przyjmował dokumenty na wyjazd do Polski. Ojciec złożył dokumenty dla pięcioosobowej rodziny, ale urodził się boh. i liczba osób się nie zgadzała – podczas oczekiwania na stacji dwutygodniowy boh. zamarzł – metody przywracania do życia. Wyjazd transportem w marcu – brak kontaktu z rodziną, która wcześniej wyjechała z Jenisejska. Droga do Polski – przeszmuglowanie boh. przez granicę. Nadzieje na powrót do domu. Transport repatriacyjny dojechał do Poznania i rodzina zatrzymała się w Kowalówce, gdzie w dawnym majątku miał powstać PGR. Przyrządzanie węgorzy łowionych w stawie.
[01:06:20] Ojciec poszukiwał członków rodziny: córki Adeli i krewnych repatriowanych z Syberii – informacja, że siostra i matka są w Jerzykowicach Małych. Wyjazd na Dolny Śląsk, gdzie ojciec zajął jeden z domów – w lipcu rodzina przeprowadziła się do Jerzykowic. Początki w gospodarstwie, przydział krowy i wołu. Jedynego konia we wsi miała rodzina Orwathów. Decyzja o hodowli bydła i trzody chlewnej – powiększanie gospodarstwa. W 1953 r. ojciec został zaproszony do Warszawy jako przodujący rolnik i odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi przez wicepremiera Ignara.
[01:13:24] Poszukiwania siostry Adeli – okoliczności wywiezienia jej po wojnie w głąb ZSRR. Adela znalazła się w Chabarowsku myśląc, że rodzice nie żyją. Pracowała w przedszkolu jako pomoc kuchenna i wyszła za mąż za Rosjanina. W latach 50. nawiązano kontakt i rodzice wszczęli starania o ściągnięcie Adeli do kraju. Spotkanie pod koniec lat 50. – na skrzypcach grał pan Cieślak, ojciec Violetty Villas. W 1959 r. Adela z rodziną przyjechała do Polski i zamieszkała koło Wałbrzycha. [+]
[01:19:14] Edukacja braci po wojnie – w klasie Józka różnica wieku między uczniami wynosiła 10 lat. Wykształcenie i ścieżki zawodowe braci. Boh. chodził do szkoły podstawowej w Lewinie Kłodzkim, potem do liceum w Kłodzku – wspomnienie egzaminu maturalnego. Boh. chciał zdawać do Wyższej Szkoły Teatralnej, ale z powodu choroby matki zrezygnował z zawodu aktora i wybrał Studium Nauczycielskie w Kielcach. Po ukończeniu szkoły dostał nakaz pracy do Buska, ale udało mu się zamienić Busk na Piszkowice koło Kłodzka. Po trzech latach został kierownikiem szkoły w Starym Wielisławiu. Po dwóch latach został dyrektorem szkoły w Jeleniowie, potem w Lewinie.
[01:31:40] Boh. ukończył historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, w 1985 r. przeprowadził się do Nowego Sącza i pracował do emerytury jako dyrektor szkoły w Mystkowie. W 1991 r. wstąpił do Związku Sybiraków, w 1997 został prezesem oddziału Związku – wymieranie Sybiraków.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.