Bolesław Bielecki (ur. 1937, Pobużany) w lutym 1940 został wraz z matką i siostrą (ojciec trafił do niewoli niemieckiej we wrześniu 1939) wywieziony na Syberię. Matka pracowała przy wyrębie tajgi, następnie w kołchozie. Po jej śmierci w 1944 opiekę nad Bolesławem i jego siostrą przejęła siostra matki, ciotka Gruchałowa. Rodzina wróciła do Polski w maju 1946, po półtora roku odnalazł ich ojciec.
00:00:01 Autoprezentacja boh. urodzonego w Pobużanach w 1937 r.
00:00:27 Prezentacja rodziców: Felicji i Stanisława. Do wybuchu wojny rodzina mieszkała w Pobużanach, gdzie rodzice mieli gospodarstwo.
00:01:32 W Pobużanach mieszkali Polacy, Ukraińcy i Żydzi. Rodzina po wojnie nie rozmawiała o życiu na Kresach. Starsza siostra Eugenia po wojnie była nauczycielką
00:04:16 Boh. nie ma wspomnień związanych z wojną. Z opowieści wie, że w dniu wywózki przyjechało trzech żołnierzy i Ukrainiec z listą, na której było nazwisko rodziny. Na dworcu spotkano krewnych. Opis wnętrza wagonu, podróż w głąb Związku Radzieckiego. W drodze na Syberię zmarła córka jednej z ciotek – zwłoki dziecka zostawiono przy torach.
00:09:30 Deportacja w 1940 r. – rodzina znalazła się w tajdze i została zakwaterowana w baraku. Powody znalezienia się na liście do wywózki. Wygląd baraków. Matka pracowała przy wycince drzew.
00:12:52 W tym czasie ojciec był w niemieckiej niewoli – po wojnie odnalazł rodzinę, która wróciła w maju 1946 r. Matka zmarła na Syberii i boh. wrócił do Polski z rodziną ciotki Gruchały. Transport repatriacyjny pojechał na Ziemie Odzyskane, rodzina Gruchałów osiedliła się koło Kołobrzegu. Boh. i siostrą zaopiekowała się rodzina Jaworskich – ojciec odnalazł dzieci przez Czerwony Krzyż i rodzina zamieszkała w Pyskowicach, potem w Branicach.
00:15:22 Matka zmarła podczas pobytu na Syberii. Dziećmi zaopiekowała się jej siostra, ciotka Gruchała. Matka pracowała w kołchozie – kradzieże ziarna, zapasy kiziaku na opał. Zimy na Syberii. Dokuczliwość insektów. Refleksje na temat utraconego dzieciństwa. Babcia wróciła do Polski.
00:20:44 Boh. nie był przy śmierci matki i nie wiedział, gdzie została pochowana. Gdy matka chodziła do pracy w kołchozie, był w przedszkolu, bawił się ze swoim bratem ciotecznym Staszkiem Gruchałą. Podczas pobytu rodziny w tajdze boh. zawołała Rosjanka, która dała mu kromkę chleba posmarowaną powidłami. Stosunek miejscowej ludności do Polaków. Handel wymienny – ubrania za żywność.
00:24:17 Boh. widział radzieckiego żołnierza, który jechał rowerem drogą koło kołchozu. Wujek Rogoziński poszedł do polskiego wojska. Trudności podczas wyjazdu boh. i siostry z ZSRR.
00:27:48 Boh. spotkał się z ojcem w 1948 r. Rodzina na Syberii nie miała wieści od ojca. Po wojnie ojciec odnalazł dzieci przez Czerwony Krzyż. Spotkanie z ojcem – boh. miał dwa lata, gdy ojciec poszedł na front, więc go nie poznał.
00:30:23 Podczas wojny ojciec pracował w gospodarstwie u Niemki, gdzie zajmował się końmi. Gdy wrócił do Polski, z jego marynarki uszyto boh. ubranie do Pierwszej Komunii.
00:32:04 Boh. sporadycznie śnił się pobyt na Syberii. W baraku nie było podłogi. Koło baraku była sterta kamieni, w której mieszkały węże, wchodzące czasem do pomieszczenia.
00:33:19 Rodzina przyjechała do Pyskowic, tu boh. zaczął chodzić do szkoły. Siostra uczyła się czytać na zesłaniu z modlitewnika matki. W barku mieszkały także dwie ciotki z rodzinami. Handel wymienny z miejscową ludnością. Wspomnienie zmarłej na Syberii matki, boh. nie wie, gdzie została pochowana.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.