Krystyna Weigl-Albert (ur. 1947, Zabrze), wnuczka prof. Rudolfa Weigla, twórcy pierwszej skutecznej szczepionki przeciwko tyfusowi. Jej ojciec, Wiktor Weigl, był lekarzem i pracował w przychodni, matka, Janina Weiglowa, była higienistką w Technikum Górniczym. Po ukończeniu liceum w Zabrzu Krystyna Weigl studiowała psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, potem pracowała na Uniwersytecie we Wrocławiu. Po ślubie mieszkała z mężem, lekarzem, w Węgorzewie oraz koło Częstochowy. Jest psychologiem, mieszka w Zabrzu.
00:00:07 Autoprezentacja boh. urodzonej w Zabrzu w 1947 r.
00:00:14 Rodzina, repatriowana ze Lwowa w 1945 r., zamieszkała w Zabrzu. Dziadek, Rudolf Weigl, zamieszkał w Krakowie. Powojenne trudności w przemieszczaniu się. Ojciec boh. był lekarzem, matka również pracowała w służbie zdrowia. Charakter ojca i jego wpływ na kontakty z rodziną. Warunki mieszkaniowe rodziny po przyjeździe do Zabrza. [+]
00:03:40 Boh. chodziła do szkoły z dziećmi autochtonów. Zachowanie mamy, którą drażnił język niemiecki. Stosunek boh. do Ślązaków. [+]
00:05:34 Boh. studiowała psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Stosunek środowiska krakowskich profesorów do dziadka. Korzyści płynące z nazwiska Weigl podczas studiów.
[koniec samodzielnej narracji, początek wywiadu – świadek odpowiada na pytania]
00:08:04 Boh. studiowała w latach 60., brała udział w strajkach studenckich.
00:09:30 Boh. miała 10 lat, gdy dziadek zmarł. Relacje macochy z rodziną. Życie rodziny w latach powojennych koncentrowało się na sprawach codziennych, a nie rozpamiętywaniu przeszłości. Spacery z dziadkiem – opowieści o lwowskiej Pohulance, jego wiedza przyrodnicza i stosunek do natury.
00:14:25 Boh. po studiach nie została w Krakowie, stosunek studentów z Krakowa do kolegów z akademika. Warunki bytowe rodziny w Zabrzu. Boh. zaproponowano pracę na Uniwersytecie Wrocławskim – mechanizmy karier uniwersyteckich. Po ślubie wyjechała z mężem, lekarzem, do Węgorzewa. Potem mieszkała na wsi koło Częstochowy.
00:18:33 Siostra za namową rodziny studiowała biologię, potem pracowała jako laborantka medyczna.
00:19:35 Protesty studenckie w 1968 r. – koleżanka, która pracowała w Nowej Hucie opowiadała o wiecach robotników, którzy popierali politykę Gomułki.
00:21:55 Rudolf Weigl urodził się w rodzinie austriackiej na Morawach, jego ojciec miał fabrykę powozów. Po śmierci męża prababka wyszła drugi raz za mąż i przyjechała z rodziną do Jasła – patriotyczne wychowanie przez ojczyma, Józefa Trojnara. Rudolf Weigl chodził do gimnazjum w Jaśle, w którym kultywowano tradycje niepodległościowe, rozbudzenie „polskości”. Podczas studiów przyrodniczych we Lwowie brał udział w wiecach poparcia dla teorii Darwina, studiował pod kierunkiem prof. Nusbauma-Hilarowicza. [+]
00:28:09 Podczas I wojny światowej dziadek był parazytologiem w armii austriackiej, prowadził badania nad tyfusem w obozach jenieckich – badania wszy. Praca w Pracowni do Badań nad Tyfusem Plamistym w Przemyślu, potem w instytucie we Lwowie. Specyfika pracy badawczej, hodowla wszy – specjalny sprzęt. Szczepionka powstała z bakterii uzyskanych z preparowanych jelit wszy. Dziadek zaszczepił się jako jedna z pierwszych osób i ciężko zachorował na tyfus. Pozytywne wyniki dalszych testów – międzynarodowa sława, nominacja do Nagrody Nobla. Poprawa warunków materialnych – rodzina zmieniła mieszkanie. Opatentowanie szczepionki. [+]
00:36:45 Belgijski misjonarz pojawił się w Iłemni i poprosił Rudofla Weigla o pomoc w walce z tyfusem Chinach – dziadek dał mu partię szczepionek, które pomogły misjonarzom. Ordery i odznaczenia. W 1939 r. dziadek pojechał na szczepienia do Abisynii, ale wrócił do Lwowa na wiadomość o wybuchu wojny. [+]
00:39:50 Podczas okupacji sowieckiej dziadek był namawiany przez władze, by przenieść instytut do Moskwy. Wywózki na Syberię, działalność konfidentów. [+]
00:41:36 Podczas okupacji niemieckiej dziadek przeżył wstrząs na wiadomość o zamordowaniu lwowskich profesorów. Dziadek zatrudniał w instytucie lwowską inteligencję, studentów. Karmicielami wszy byli profesorowie, m.in. Stefan Banach i Bronisław Knaster. Naciski Niemców, by dziadek podpisał volkslistę – jego postawa wobec okupantów. Z ramienia Wehrmachtu instytutem kierował Hermann Eyer, który przymykał oko na działalność dziadka. [+]
00:45:58 Ostrzeżenia przed zagrożeniem ze strony Gestapo. Pracownicy instytutu nie byli zatrzymywani przez Niemców, którzy bali się chorób zakaźnych. Działalność konspiracyjna w instytucie, lojalność pracowników. Przemycanie szczepionki do getta i dla partyzantów. Pod koniec wojna sprzęt instytutu ewakuowano do Berlina. [+]
00:49:07 Po zakończeniu wojny większość pracowników repatriowała się do Polski, wielu zamieszkało we Wrocławiu, Gliwicach. Podczas niemieckiej okupacji w instytucie znaleźli zatrudnienie żydowscy naukowcy, w tym prof. Meisel z żoną, prof. Hirszfeld. W 2003 r. Rudolf Weigl został odznaczony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. [+]
00:52:12 Dwaj lwowscy profesorowie, którzy po wojnie zamieszkali w Krakowie, zarzucili dziadkowi współpracę z Niemcami. Narastająca niechęć środowiska z powodu pomówień, zmowa milczenia. Redaktor Ryszard Wójcik rozmawiał ze współpracownikami dziadka – różne oceny jego pracy podczas wojny. [+]
00:55:36 Hermann Eyer był niemieckim mikrobiologiem, podczas okupacji kierownikiem instytutu we Lwowie i Krakowie. Po wojnie został aresztowany przez aliantów – pomoc ze strony znajomych Polaków.
00:58:39 Dziadek po wojnie nie utrzymywał kontaktu z Eyerem. Sytuacja dziadka – szykany ze strony władzy ludowej. W 1948 r. dziadek został zaproszony na zjazd intelektualistów do Wrocławia – powody, dla których nie wystąpił na zjeździe.
01:01:36 Zainteresowanie sylwetką dziadka – kontakt z red. Wójcikiem, który zebrał dużo materiałów na jego temat i red. Szymurą, która nakręciła film o dziadku. Rozmowy z prof. Jerzym Chmielowskim, który w młodości pracował w instytucie.
01:07:00 Boh. była we Lwowie na konferencji naukowej, odwiedziła instytut. Walka z władzami ukraińskimi o tablicę upamiętniającą prof. Weigla.
01:09:08 Hermann Eyer pojawia się we wspomnieniach wielu pracowników instytutu. Arthur Allen [autor książki „Fantastyczne laboratorium doktora Weigla”] rozmawiał z jego synem Peterem Eyerem.
01:11:11 Dziadek mieszkał po wojnie w Krakowie i miał w domu mały instytut badawczy. Na Uniwersytecie Lwowskim jest indeks dziadka – jego szerokie zainteresowania. Pacyfizm Rudolfa Weigla, jego stan psychiczny po wojnie, atmosfera nagonki, ograniczenie pracy naukowej. [+]
01:17:05 Dziadek nie podpisał volkslisty. Ojciec boh. także pracował w instytucie, dziadek nie był zadowolony ze ślubu, który wziął podczas wojny. Zabawy pracowników instytutu. Ojciec boh. dźwigał ciężar nazwiska, stosunki w rodzinie, wpływ matki – Zofii Weiglowej. Czas spędzany z ojcem.
01:24:10 Ojciec był dyslektykiem i gimnazjum ukończył ucząc się w domu, czasem wspominał życie we Lwowie. Postać teściowej, lwowianki i Sybiraczki – jej stosunek do Lwowa.
01:26:26 Mama, z domu Koziołkowska, także pochodziła ze Lwowa, rodzice poznali się w instytucie i wzięli ślub w 1944 r.
01:27:51 Teściowa pochodziła z zamożnej lwowskiej rodziny i popełniła mezalians wychodząc za swojego korepetytora. Rodzina mieszkała w Warszawie, po wybuchu wojny Albertowie wyjechali do Lwowa i zostali deportowani do Kazachstanu, ich córka zmarła na zesłaniu. Teść pracował przy wyrębie lasu. Rodzina opuściła Związek Radziecki z Armią Andersa, w Palestynie urodził się mąż boh. – w 1968 r. poniósł konsekwencje miejsca urodzenia. Rodzina po wojnie wróciła do Polski. Brat teścia był świadkiem mordu lwowskich profesorów. Boh. poznała przyszłego męża w Zabrzu.
01:36:30 Spuścizna dziadka – część rzeczy znajduje się w Przemyślu i Lwowie.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..