Włodarczak Bronisław

Świadkowie Epoki

IP/DF/SE/0383

21 grudnia 2018, Zielonka

1:02

Bronisław Włodarczak (ur. 1927, Zbąszyń) syn pracownika kolei. Po skończeniu szkoły ślusarsko-mechanicznej pracował w Instytucie Mechaniki Precyzyjnej w Warszawie. W 1944 r. razem z całą rodziną został wywieziony z Zielonki do obozu przejściowego w Pruszkowie, a potem do obozu pracy przymusowej w Berlinie. Po wyzwoleniu obozu w kwietniu 1945 rodzina wróciła do Polski.

[00:00:10] Autoprezentacja boh., syna pracownika PKP.
[00:00:40] Ojciec pochodził z Wielkopolski, podczas I wojny walczył w Legionach. Brał udział w defiladzie w Kijowie. Po wojnie zamieszkał w Poznaniu i pracował na kolei – powody służby w wojsku. Ojciec pracował w Zbąszyniu – rola stacji kolejowej przy granicy z Niemcami. Rodzice pobrali się w 1925 r. – narodziny dzieci.
[00:09:00] Rodzina mieszkała koło dworca – widok pociągów towarowych jadących do Niemiec. Boh., urodzony w 1927 r., chodził do przedszkola u Sióstr Dominikanek. Przeprowadzka do Poznania, gdzie ojciec pracował jako maszynista. W 1935 r. boh. poszedł do szkoły na Łazarzu. Po trzech latach ojca przeniesiono do Warszawy – elektryfikacja węzła warszawskiego, powody zatrudniania pracowników z dawnego zaboru niemieckiego. Ojciec znalazł mieszkanie w Zielonce – przeprowadzka.
[00:19:16] Po przyjeździe do Zielonki boh. poszedł do szkoły – szkolne fartuchy.
[00:20:50] Gdy wybuchła wojna ojciec pojechał na wschód. Potem pracował w parowozowni Warszawa Wileńska – zanoszenie obiadów na dworzec, gdy przejeżdżał przez Zielonkę.
[00:22:16] W Zielonce był poligon i lotnisko. Na tydzień przed wybuchem wojny w Zielonce stanęły eskadry myśliwców. Po wybuchu wojny boh. widział walki powietrzne nad miastem. Na miesiąc przed wybuchem wojny boh. był ze szkolną wycieczką w Gdyni i na Helu – przejazd przez Gdańsk.
[00:26:46] Boh. podczas okupacji skończył szkołę powszechną w Zielonce i szkołę ślusarsko-mechaniczną w Warszawie. Potem pracował jako ślusarz w Instytucie Mechaniki Precyzyjnej na Powązkach. Ludzie złapani podczas łapanek trafiali do obozu przy ul. Skaryszewskiej, Ojciec podczas okupacji pracował na kolei jako maszynista.
[00:32:40] Radziecka ofensywa. Niemcy wywozili ludzi z podwarszawskich miejscowości na roboty do Niemiec oraz do obozów koncentracyjnych. Działalność obozu przejściowego w Pruszkowie. Ofensywa Armii Czerwonej – bitwa pancerna na przedpolach Warszawy w 1944 r. Boh. trafił do obozu w Pruszkowie, potem we Wrocławiu – warunki bytowe.
[00:40:55] Organizacja obozu w Pruszkowie – wyjazd na zachód. Transport dojechał do miasta Erkner koło Berlina – baraki obozu. Naloty na Berlin, zniszczenia miasta. Przerzucanie do kolejnych obozów – rodzina została przewieziony do obozu w Berlinie – matkę zatrudniono w obozowej kuchni, ojciec pracował jako maszynista, a boh. i brat w warsztatach naprawczych. Praca przy usuwaniu skutków nalotów. Alianci zrzucali ulotki ostrzegające przed bombardowaniami. Podczas jednego z nalotów boh. był na stacji, gdzie stały transporty bydła na rzeź – mięso po nalocie. Rodzina przebywała w obozie do kwietnia 1945. [+]
[00:52:20] Odnoszenie się Niemców do robotników. W obozie była grupa polskich dzieci, które wychodziły za bramę i bawiły się w wojnę z Niemcami. Wolne dni w obozie – zwiedzanie Berlina. Zbliżanie się Armii Czerwonej – zniszczenie Kostrzyna. Rosjanie weszli do obozu pod koniec kwietnia – obrona kierownika obozu, którego chciano rozstrzelać. Rodzina ruszyła pieszo do Polski pod koniec kwietnia 1945 – załatwienie transportu za tytoń. Boh. nie zmieścił się do ciężarówki, ale zdobył rower – spotkanie polskich żołnierzy. [+]
mehr...
weniger

Zbroziński Piotr

Instytut Pileckiego

Film