Eugeniusz Bądzyński (ur. 1928, Wilno) – jego ojciec był wileńskim adwokatem, w 1940 roku rodzina wyjechała z Wilna do podwarszawskiej Zielonki. Eugeniusz Bądzyński podjął naukę w Miejskiej Szkole Drogowej w Warszawie, mieszkał w internacie Rady Głównej Opiekuńczej przy ul. Siennej, naukę przerwał wybuch Powstania Warszawskiego. 5 września 1944 roku został złapany w Zielonce przez Niemców i wywieziony do obozu przejściowego w Pruszkowie, skąd trafił do obozu koncentracyjnego w Dachau. W sierpniu 1945 wrócił do Polski. Ukończył gimnazjum i liceum im. Bolesława Krzywoustego w Słupsku. W latach 1947-51 studiował na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej. W roku 1969 uzyskał dyplom magistra inżyniera, w 1977 ukończył studium podyplomowe Projektowanie i Budowa Mostów. Pracował w kolejnictwie, m. in. przy budowie Centralnej Magistrali Kolejowej. Mieszka w Zielonce.
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1928 r. w Wilnie. Prezentacja rodziców: Marii i Władysława Bądzyńskich.
[00:00:25] Boh. przed wojną chodził do szkoły powszechnej, w 1938 r. był u Pierwszej Komunii. Po wybuchu wojny Wilno zostało zajęte przez sowietów, a ojca, adwokata, aresztowano – odmawianie nowenny do św. Antoniego w intencji jego powrotu do domu. Przebieg przesłuchania – zwolnienie ojca.
[00:04:25] Po oddaniu Wilna Litwinom boh. chodził do litewskiej szkoły. Okoliczności wyjazdu rodziny z Wilna [boh. czyta swój wiersz o ucieczce rodziny z Wileńszczyzny]. W Zielonce mieszkała babcia Trembińska – podróż z Wilna – w Olsztynku rodzina wysiadła z pociągu i trafiła do obozu przejściowego we wsi Sudwa na dwumiesięczną kwarantannę. Przyjazd do domu babci w Zielonce.
[00:11:00] Boh. ucząc się w szkole średniej mieszkał w internacie Rady Głównej Opiekuńczej. Ojciec zmarł w 1941 r. Sytuacja w podwarszawskich miejscowościach podczas powstania. 5 września 1944 boh. został wysiedlony do obozu przejściowego w Pruszkowie. [Boh. czyta swój wiersz, w którym opisuje przejście kolumny wysiedlonych z Zielonki na Dworzec Zachodni i selekcję w pruszkowskim obozie, skąd trafił do Dachau]. Opinia na temat wysiedlenia z Zielonki.
[00:20:25] Po podróży, która trwała trzy doby, transport przyjechał do obozu koncentracyjnego w Dachau. Nadanie numeru obozowego, wyżywienie [boh. odczytuje swój wiersz na ten temat]. Śmiertelność w obozie.
[00:23:48] Po dwóch tygodniach zrobiono selekcję wśród nowych więźniów. Wielu, m. in. Stanisław Bernat, Tadeusz i Janusz Kaczorowscy, pochodziło z Zielonki. Boh. znalazł się na liście osób do wyjazdu, ale sąsiad Kulczycki zabronił mu wyjeżdżać – sposób załatwienia sprawy z pisarzem obozowym. Po wywiezionych ślad zaginął, prawdopodobnie zostali przez Niemców zamordowani. [+]
[00:28:58] Boh. pracował w obozie przy uprawie ziół i warzyw. Plantacje były oddalone o 5 km od obozu – wczesne rozpoczynanie pracy, wyżywienie.
[00:31:50] Stosunek strażników do więźniów. Apel na koniec dnia, liczenie więźniów. Próby ucieczki podczas drogi z plantacji. Kary za ucieczki. Kary za przewinienia: bicie gumową pałką, wieszanie za ręce na słupku, skazanie na śmierć głodową. [+]
[00:37:22] Rozważania na temat konsekwencji ucieczki z Wilna. Boh. zachorował w obozie na tyfus. Pan Kulczycki zawiózł go taczką do szpitala – boh. był nieprzytomny, gdy odzyskał świadomość koledzy kazali mu zejść z dolnej pryczy na górną. Zabieranie ciężko chorych do krematorium. [+]
[00:41:12] 22 kwietnia 1945, gdy Niemcy wycofywali się z Dachau, polscy księża zaczęli odmawiać nowennę do św. Józefa w intencji powrotu do domów. 29 kwietnia oddziały amerykańskie były blisko obozu [przerwanie wątku].
[00:42:42] Polscy księżą modlili się o wyzwolenie. Niemcy planowali likwidację obozu w niedzielę 29 kwietnia – gotowość załóg wież strażniczych. Amerykanie podchodząc do obozu natknęli się na wagony towarowe pełne trupów – akcja w obozie, zabijanie załóg wież strażniczych. Zajęcie obozu przez Amerykanów – wysłanie przez Niemców „komanda śmierci”, które miało odbić obóz. Walka Niemców z Amerykanami – wyzwolenie Dachau.
[00:54:30] Wyżywienie po wyzwoleniu obozu – śmierć z przejedzenia. Organizacja obozu – piętrowe prycze w barakach. Pod koniec wojny do Dachau przywożono więźniów z innych obozów. W kaliskim kościele św. Józefa obchodzi się rocznicę wyzwolenia obozu w Dachau. Boh. był jednym z najmłodszych więźniów, ale było jeszcze dwóch dwunastolatków z Powstania Warszawskiego.
[00:59:00] W obozie pomagał boh. sąsiad z Zielonki, pan Kulczycki. Boh. przyjechał do Słupska i ukończył liceum, po maturze wrócił do Zielonki i studiował budownictwo na Politechnice Warszawskiej. W Słupsku poznał przyszłą żonę Janinę, która potem studiowała farmację w Poznaniu, a po studiach dostała nakaz pracy do Dąbrowy Górniczej – wyjazd na Śląsk – spotkanie z przyszłą żoną. Listowne oświadczyny – przeprowadzka po ślubie do Zielonki, gdzie żona została kierowniczką apteki. Boh. budował stacje kolejowe, m. in. Częstochowa Mirów, Warszawa Wschodnia – projekt przebudowy węzła kolejowego.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..