Jerzy Majchrzak (ur. 1942, Poznań) pochodzi z rodziny robotniczej - jego dziadek i ojciec byli szewcami. W czerwcu 1956 będąc uczniem technikum elektrycznego wziął udział w wydarzeniach poznańskich. Uczestniczył w szturmie na więzienie przy ulicy Młyńskiej oraz w próbie zdobycia gmachu Urzędu Bezpieczeństwa na ulicy Kochanowskiego, gdzie został ranny w nogę. Pracował w PZG Kawiarnie i Stowarzyszeniu Właścicieli Nieruchomości. W maju 1982 jego najstarszy syn Piotr został ciężko pobity, w wyniku czego zmarł. Sprawców pobicia nie wykryto do dnia dzisiejszego. Jest przewodniczącym Stowarzyszenia „Poznański Czerwiec '56”. Mieszka w Poznaniu.
[00:00:10] Boh. urodził się w 1942 w Poznaniu. Dzieciństwo na poznańskim Łazarzu – określenie dzieciaków z dzielnicy: „łazarskie wybijokna”.
[00:01:05] Przedstawienie członków rodziny – dziadek Antoni Majchrzak brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. Przed wojną dziadek i tata mieli zakład szewski oraz sklep z butami.
[00:01:50] Po wkroczeniu Niemców dziadek był poszukiwany przez Gestapo (za udział w Powstaniu Wielkopolskim) i ukrywał się.
[00:02:23] Rodzice boh. wzięli ślub tuż przed wybuchem wojny, tata był już zmobilizowany i sprzed ołtarza poszedł na front. Walczył pod Kutnem, po rozbrojeniu wrócił do Poznania. Podczas okupacji pracował w fabryce obuwia przy ul. Jackowskiego – produkcja butów dla wojska – przymus pracy dla okupanta.
[00:04:16] Naprawa butów dla sąsiadów – warsztat w domu – boh. pomagał tacie w pracy (nazwy szewskich narzędzi). Tata wynosił odpady produkcyjne z fabryki i ktoś na niego doniósł. Aresztowanie taty przez Gestapo – pobyt w więzieniu w Domu Żołnierza – tortury. Tata boh. został skazany na śmierć – uratowanie przez szefa z fabryki obuwia, który zobaczył moment wsadzania ojca do budy. [+]
[00:08:43] Śmierć dwóch sióstr w czasie okupacji – choroby dziecięce, brak lekarstw
metody leczenia krupu.
[00:10:38] Szef ojca pomagał rodzinie dając warzywa, owoce – zdarzenie z kabaczkiem wyrzuconym przez okno.
[00:12:17] Podwórkowe wychowanie dzieci i młodzieży po wojnie – gry i zabawy.
[00:13:05] Edukacja boh. – przymusowa nauka języka rosyjskiego. Zdane egzaminy do Technikum Elektrycznego.
[00:14:20] Podczas Targów Poznańskich szkoły na Łazarzu zamieniano na bursy dla gości – łóżka zamiast szkolnych ławek – i boh. wcześniej zaczynał wakacje.
[00:15:20] Powojenna bieda – boh. miał trzech braci, ojciec pracował w zakładach odzieżowych im. Komuny Paryskiej. Dzieci pomagały rodzicom zbierając w krzakach butelki, które zostawili goście Targów.
[00:17:01] Sytuacja w mieście w 1956 – długie kolejki do sklepów, trudności w nabywaniu artykułów żywnościowych.
[00:17:55] 28 Czerwca 1956 – boh. był ministrantem, poszedł rano do kościoła, potem stanął w kolejce po chleb do piekarni u zbiegu Głogowskiej i Rynku Łazarskiego. Tłum idący ulicą śpiewał pieśni patriotyczne, religijne. Zniszczony przez Niemców pomnik Serca Jezusowego, obecnie w tym miejscu stoi Pomnik Ofiar Poznańskiego Czerwca. [+]
[00:20:40] Tłumy idące na Plac Stalina, żądania pracowników Zakładów Cegielskiego – warunki pracy w fabryce. Delegacja z Cegielskiego pojechała do Warszawy na rozmowy z ministrem Romanem Fidelskim. Gdy delegaci nie pojawili się w pracy, robotnicy wyszli na ulice – brak możliwości komunikacji.
[00:25:20] W domu Majchrzaków był radioodbiornik i słuchano Radia Wolna Europa – zagłuszanie audycji.
[00:26:05] Tłum zgromadzony na placu Stalina – pytania do przewodniczącego prezydium Miejskiej Rady Narodowej – chęć linczu. Obrona przewodniczącego przez jednego z delegatów do Warszawy: Stanisława Matyję.
[00:27:15] Opanowanie przez manifestantów Komitetu Wojewódzkiego PZPR, wyrzucanie dokumentów i popiersi przez okna.
[00:28:20] Odtworzenie sali obrad Komitetu w Muzeum Poznańskiego Czerwca. Pochwała polskiej szkoły plakatu.
[00:29:35] Poszukiwania delegatów do Warszawy – tłum podzielił się idąc do więzienia przy Młyńskiej oraz do siedziby Urzędu Bezpieczeństwa przy Kochanowskiego. Boh. z kolegą Czesławem poszedł zdobywać więzienie. Na wieżyczce więzienia nie było strażnika, wejście za mur po drabinie i otwarcie bramy. Wdarcie się tłumu do więzienia: otwieranie cel, uwalnianie osadzonych – reakcje więźniów. Po otwarciu zbrojowni nikt nie wziął broni. Robotnicy weszli do gmachu sądu – wyrzucanie akt na zewnątrz i palenie ich.
[00:34:05] Pierwsze strzały i ofiara przed budynkiem sądu. Przyjazd młodych robotników, którzy żądali broni, ponieważ na Kochanowskiego strzelano do demonstrantów.
[00:35:10] Boh. z kolegą na wieść o strzelaninie pobiegli na ul. Kochanowskiego. Zajęcie przez robotników gmachu Ubezpieczalni i zrzucenie zagłuszaczki – pewna ilość części aparatury trafiła do Muzeum.
[00:36:22] Spotkanie (na ul. Kochanowskiego) z kolegami z podwórka: Jędrzejem i Jurkiem (był jedynakiem). Jurek leżał na plandece przyczepy z dostawą mąki do piekarni. Ostrzał okolicy z budynków przy Dąbrowskiego i Jeżyckiej, gdzie mieszkały rodziny ubeków. Pomoc dla postrzelonego w głowę Jurka, przyjazd samochodu zagranicznej marki. Fotografowanie wydarzeń przez zagranicznych uczestników Targów Poznańskich. Przyjazd samochodu Opel Kapitan, który zabrał rannego Jurka, a Jędrek pobiegł za samochodem. Ostrzał ulicy uniemożliwiał wydostanie się z okolicy. [+]
[00:42:35] Próba wydostania się boh. i Cześka spod ostrzału. Boh. został postrzelony w nogę – moment trafienia. Udzielenie pomocy przez lekarza i pielęgniarkę, którzy chcieli go zabrać do szpitala przy Mickiewicza. [+]
[00:44:00] Powojenne poruszanie się po mieście – przez piwnice, bunkry, pozostałe po działaniach wojennych
zaciemnienie miasta podczas wojny.
[00:44:46] Boh. nie chciał iść do szpitala, bo bał się dostać w ręce bezpieki – wspomnienie Andrzeja Rzekieckiego, sąsiada, który po alkoholowej imprezie śpiewał „Czerwone maki” w muszli koncertowej parku Kasprzaka, za co został aresztowany – stan jego zdrowia po wypuszczeniu z więzienia. Powody unikania ulic w rejonie Kochanowskiego. [+]
[00:48:12] Po opatrzeniu nogi boh. przekonał lekarza, że zajmie się nim sąsiad, sanitariusz z pogotowia. Wycofywanie się opłotkami do domu, droga na Łazarz ulicami Kolejową i Małeckiego, ostrzał okolicy. [+]
[00:50:08] Boh. myślał, że spotka ojca w rejonie demonstracji, ale ojciec po pracy wrócił prosto do domu i wyglądał przez okno.
[00:50:52] Podczas demonstracji starsi nawoływali młodzież do zbierania butelek, by robić koktajle Mołotowa. Za budynkiem Ubezpieczalni mieściła się rozlewnia piwa i stamtąd brano butelki, benzynę ściągano z samochodów. Koktajlami Mołotowa obrzucano budynek Urzędu Bezpieczeństwa. Polewanie demonstrantów i pożarów wodą z hydrantów. [+]
[00:52:19] Rodzice czekający na synów: ojciec boh. i mama rannego kolegi Jurka. Potem okazało się, że w rejonie ul. Kochanowskiego były także dwie koleżanki z podwórka. Boh. przekazał mamie Jurka informację o jego postrzale. Chłopak żył, gdy był zabierany. Matka szukała syna w szpitalach przez kilka dni, a znalazła ciało w prosektorium. Pogrzeb Jurka (Jankowiaka) przerodził się w manifestację. [+]
[00:55:45] Rodzina Majchrzaków opiekowała się mamą Jurka, która wyprowadziła się do innej dzielnicy, opieka członków Solidarności (po powstaniu związku).
[00:57:20] Edukacja – boh. został wyrzucony ze szkoły, uczył się zaocznie i pracował.
[00:57:50] Możliwość mówienia o Poznańskim Czerwcu dopiero w czasach, gdy powstała Solidarność. Losy kolegi Jędrka, uczestnika wydarzeń na ul. Kochanowskiego, który zginął w niewyjaśnionych okolicznościach.
[01:00:32] Potajemne spotkania w stanie wojennym z kolegą Czesławem w domu dr Ziomkowskiego, który gromadził dokumenty, nagrywał relacje uczestników zdarzeń i jako pierwszy wydał książkę o Wydarzeniach Poznańskich. Losy kolegi Czesława – tragiczna śmierć w wypadku samochodowym.
[01:03:00] Założenie Stowarzyszenia „Poznański Czerwiec 1956”, opracowywanie statutu z mecenasem Pominem. Spotkania członków Stowarzyszenia w kościele Zmartwychwstania Pańskiego przy ul. Fredry, obok którego zginął Piotr Majchrzak. Historia Stowarzyszenia i jego członkowie oraz prezesi: Bolesław Januszkiewicz, Aleksandra Banasiak.
[01:05:21] Udział pielęgniarek w Wydarzeniach Czerwcowych – pomoc rannym manifestantom i funkcjonariuszom UB.
[01:06:06] Jerzy Majchrzak został trzecim prezesem Stowarzyszenia „Poznański Czerwiec 1956”.
[koniec samodzielnej narracji, początek wywiadu - świadek odpowiada na pytania]
[01:06:28] Rodzina taty mieszkała przy ul. Wawrzyniaka. Mama boh. była krawcową, przyjechała do Poznania z Kościana i pracowała w zakładach krawieckich [boh. mówi, że w Zakładach Przemysłu Odzieżowego im. Komuny Paryskiej, ale zapewne chodzi o Wojskowe Zakłady Umundurowania]. Mama wynajmowała pokój w domu przy ul. Wawrzyniaka. Ojciec mamy był murarzem i dojeżdżał do pracy w Poznaniu, szkoła w Kiełczewie. Babcia zajmowała się domem i wychowaniem sześciorga dzieci.
[01:08:41] Rodzice poznali się mieszkając przy ul. Wawrzyniaka, mama mieszkała naprzeciwko. Wspomnienie rodziny Majchrzaków: dziadków i sióstr ojca: niepełnosprawnej Marysi i Heleny. Ciocia Helena pracowała po wojnie w Zakładach Drobiarskich i wspomagała rodzinę Majchrzaków dzieląc się deputatem żywnościowym.
[01:10:59] Przed wojną dziadkowie Majchrzakowie mieszkali w budynku, w którym obecnie mieści się akademik, ich mieszkanie zajmowało całe drugie piętro. Rodzina miała warsztat szewski i sklep obuwniczy na Starym Mieście.
[01:11:55] Podczas wycofywania się Niemców z Poznania ktoś doniósł Rosjanom, że w budynku, w którym mieszkali dziadkowie są Niemcy – ostrzelanie budynku z katiuszy. Dziadkowie nie uratowali niczego ze zniszczonego mieszkania. Podczas okupacji dziadek Antoni Majchrzak ukrywał się u rodziny poza Poznaniem. Dziadek był hodowcą kanarków, brał udział w międzynarodowych wystawach ptaków śpiewających. W mieszkaniu był pokój, w którym stały klatki – wszystkie ptaki zginęły podczas ostrzału. [+]
[01:14:32] Po wojnie dziadkowie przeprowadzili się do domu naprzeciwko, przy ul. Wawrzyniaka 24 – tu urodził się syn Radosław.
[01:15:20] Przedstawienie rodziców: Maria z domu Bąk i Henryk Majchrzakowie. W czasie okupacji rodzina mieszkała przy ul. Łukaszewicza 8. Pod mieszkaniem znajdował się schron, na którego dach spadła bomba. Boh., zasypany w piwnicy, został uratowany przez ojca – sny i migawki tej sytuacji towarzyszyły mu przez całe życie.
[01:18:25] Nazwy narzędzi w warsztacie szewskim: szpilorek do szpilkowanych butów, ambus – opis procesu produkcji obuwia. Wierszyk o szewcach, boh. pomagał w warsztacie, ale nie chciał zostać szewcem. [+]
[01:20:22] Boh. własnoręcznie wykonywał zabawki: papugi z ołowiu ze stopionych żołnierzyków, wózki (kółeczka wytaczał tokarz), koniki – sprzedaż zabawek przez braci na Rynku Łazarskim, akwizycja od drzwi do drzwi. Produkcja szopek na Boże Narodzenie – chodzenie po mieszkaniach z kolędą. Boh. robił zabawki już jako dziecko. [+]
[01:22:24] Okupacja niemiecka: Hitler w towarzystwie Arthura Greisera i Hermanna Göringa miał być w Szkole Handlowej przy Śniadeckich. Angielski wywiad dowiedział się o spotkaniu – nalot na Poznań, nieudane bombardowanie szkoły przez Mielocha [miejska legenda – Jerzy Mieloch, motocyklista, zawodnik Unii Poznań był w 1939 w poznańskiej 3 Bazie Lotniczej, ale wojnę spędził w Poznaniu i Warszawie, nie mógł więc bombardować Hitlera].
[01:22:56] Fortyfikacje twierdzy Poznań, boh. pracował w PZG Kawiarnie – piwnice wykorzystywano jako skład napojów, potem był tam klub studencki.
[01:24:13] W czasie wojny w piwnicach znajdował się niemiecki szpital dla poparzonych lotników. Niemieckie magazyny z żywnością zostały po wojnie splądrowane, wykorzystanie filcu zdartego ze ścian. Przy ul. Szamarzewskiego był sklep zoologiczny Edwarda Skubla – boh. robił klatki dla kanarków z patyczków od chorągiewek – wymagania „porządnych” kanarków. [+]
[01:27:03] Boh. robił zośki, hulajnogi (ratki). Rodzice kolegów pracowali na kolei, w Cegielskim, w Modenie. Koledzy z dzielnicy. Komunikacja miejska w Poznaniu – powojenne tramwaje bez drzwi – jazda na gapę na resorach.
[01:29:00] W parku na Łazarzu były stawy – zimą jeżdżono na łyżwach holenderkach przykręcanych do butów – tata zakładał łyżwy kolegom boh. [+]
[01:29:47] Młodzież w Poznaniu lat 50. – zabawy w Belwederze (lokalizacja budynku) – na fajfach grał zespół Stanisława Sternala (grał także na Batorym) – boh. poznał tam przyszłą żonę.
[01:31:48] Bójki o dziewczyny na zabawach działkowych – lokalizacja ogródków działkowych
bandy z Faliszewa, z Łazarza – eka Małeka (eka z Małeki – gwarowe).
[01:32:36] Lata powojenne – asfaltowa nawierzchnia ul. Małeckiego. Boh. robił ratki z łożysk wynoszonych z zakładów Cegielskiego – budowa ratki, wyścigi. Boh. wymieniał hulajnogi na inne rzeczy – produkcja zosiek, wyrób i puszczanie bąków – wyścigi zabawek. [+]
[01:35:00] Dzielnicowy patriotyzm – bójki. Grupa z Łazarza, w tym boh., uległa kiedyś przewadze liczebnej na Woli. Broń: deski z płotu, pięści – „savoir vivre”: nie bito leżących. [+]
[01:36:50] Rozłam wśród Czerwcowych kombatantów – powstanie Związku „Niepokonani”.
[01:38:23] Prezes „Niepokonanych” Włodzimierz Marciniak był z Wildy, a odprowadzał dziewczynę na Łazarz, więc kilka razy został pobity. Potem odprowadzał ją tylko do granic dzielnicy.
[01:39:00] Miejsca zabaw na Łazarzu: basen przeciwpożarowy, łąki, schron przeciwlotniczy. Gry w piłkę, palanta.
[01:40:51] 28 Czerwca 1956 boh. stał w kolejce po chleb, a gdy przechodziła manifestacja dołączył do niej. Śpiewy manifestantów, zachęcanie przechodniów do przyłączenia się. Niezadowolenie robotników Zakładów Cegielskiego z powodu przestojów i złych warunków życia.
[01:42:43] Rodziny w latach 50. były wielodzietne – złe warunki mieszkaniowe, brak żywności. Ojciec boh. często wychodził do pracy bez jedzenia, bo po nakarmieniu dzieci nic dla niego nie zostawało. Kupowanie mięsa w taniej jatce: świńskie łby, uszy. Mama gotowała zupę rumpę, zupę z pyrów. Handel produktami rolnymi na Rynku Łazarskim – przed świętami robiono zakupy u Bachlajki: kury, kaczki, jajka, masło (tych towarów nie było w sklepach). Ojcowskiej pensji nie starczało do pierwszego. Zakupy na zeszyt w „kolonialkach” (prywatne sklepy spożywcze tuż po wojnie). Zaopatrzenie: mleko w kankach. [+]
[01:46:11] Po rozdzieleniu się tłumu manifestantów boh. poszedł z grupą idącą odbić więzienie – spotkanie z kolegami Jurkiem i Jędrzejem na ul. Kochanowskiego. Barykady na ulicy z desek, materiałów budowlanych, worków.
[01:47:42] Kolega Jędrek siedział pod plandeką wozu z mąką, zobaczył boh. i Cześka, i zawołał ich. Boh. chował się za przyczepą – ostrzał ulicy. Jurek leżał na plandece i tam został postrzelony. Żył, gdy go znoszono z góry – jego widok przestraszył boh. Jędrek pobiegł za samochodem, którym zabrano Jurka Jankowiaka. Spotkanie z Jędrkiem Wojciechowskim po powrocie do domu. Miejsce zamieszkania Czesława Owczarzaka. [+]
[01:50:53] Lata powojenne – bójki o chleb w piekarnia wojskowej przy ul. Granicznej podczas dostaw komiśniaka – rzucanie przez żołnierzy chleba w tłum.
[01:52:00] Boh. zbudował obserwatorium na drzewie rosnącym na małej łączce – konstrukcja z drągów, desek i sznurów do prania. [+]
[01:53:32] Wyprawy na „szaber” do cudzych ogródków. Wyprawy na Witra po sprzęt powojenny (w czasie I wojny był tam obóz dla jeńców wojennych, którzy kopali glinę). Wyścigi wagoników. Znalezione na wysypisku hełmy, bagnety, niemieckie odznaki sprzedawano na skupie złomu. Podkradanie jabłek z piwnic kijami zakończonymi gwoździem. Zbieranie szmat, butelek i makulatury.
[01:57:47] 28 Czerwca 1956 – boh. podczas ucieczki z ul. Kochanowskiego poczuł ukłucie w nogę – nie wiedział, że został postrzelony.
[01:58:40] W więzieniu przy Młyńskiej boh. i Czesiek napełnili sobie kieszenie amunicją leżącą w skrzynkach. Zabawy chłopców z Łazarza - strzelanie z siarki (kluczami), strzelanie z karbidu. Zabranie amunicji, żeby z niej postrzelać. Podczas wypadków na ul. Kochanowskiego boh. miał amunicję w kieszeniach – rzucał ją mężczyźnie, który strzelał zza murka – spotkanie Jerzego Majchrzaka i Jerzego Grabusa (strzelca) po latach. Jerzy Grabus był studentem, pracował na Targach Poznańskich. [+]
[02:01:58] Opatrzenie rany na nodze przez dr Jerzego Śliwińskiego [Bolesław Śliwiński, lekarz ze szpitala Raszei przy ul. Mickiewicza, opatrywał rannych na ulicy i rannych funkcjonariuszy w budynku UB].
[02:02:08] Podczas okupacji nie można było w Poznaniu dać synowi na imię Józef, stąd imię boh. – Jerzy Kazimierz, zamiast Józef.
[02:02:40] Doktor Śliwiński i pielęgniarka Aleksandra Banasiak opatrzyli boh. nogę na chodniku.
[02:03:35] Manifestanci szli całą szerokością jezdni i chodników – na czele tramwajarki i chłopak z flagą narodową. Jedna z kobiet została postrzelona i upadła, jej flagę podniósł, rzekomo, Romek Strzałkowski, chłopca wciągnięto na teren dyspozytorni UB – okoliczności śmierci.
[02:07:32] Boh. widział mężczyznę w cywilu, który strzelał do nich z drugiego piętra Urzędu Bezpieczeństwa. Strzały skierowane w idący tłum – rozproszenie manifestantów, odciąganie rannych spod ostrzału.
[02:08:40] Czołgi, które przyjechały na ul. Dąbrowskiego zostały przez żołnierzy oddane cywilom. Boh. widział czołg z cywilną „załogą” – obracająca się wieżyczka uszkodziła słup.
[02:09:33] Rzucanie kostki brukowej i koktajli Mołotowa w budynek UB – próby wdarcia się do środka. Boh słyszał świst kul, krzyki, wyzwiska, śpiewy.
[02:11:46] Wściekłość tłumu, wola walki, rozbrajanie komisariatów. Próba rozbrojenia komisariatu w Czempiniu (40 km od Poznania). Postawy milicjantów – zdjęcia, na których milicjanci są wśród manifestantów.
[02:13:27] Boh. widział na Młyńskiej przyjazd ciężarówek po broń, ale nie wie, co było dalej, bo pobiegł z Cześkiem na ul. Kochanowskiego. Był w więziennej zbrojowni, ale przy nim nikt nie brał broni, która stała w szafach.
[02:14:11] Amunicję, która mu została, boh. zakopał na łące. Kilka pocisków odpalono wrzucając do ogniska.
[02:14:46] Rana na nodze nie goiła się, zagrożenie amputacją.
[02:15:12] Boh. wrócił po postrzale do domu na piechotę. Odcięcie komunikacji z miastem – stanęły pociągi. Kłopoty z powrotem do domów robotników spoza Poznania. Brak komunikacji miejskiej – barykady z poprzewracanych wagonów tramwajowych na ul. Dąbrowskiego. Poprzewracane samochody ciężarowe. Strzały było słychać przez całą noc, nawet na drugi dzień słychać było pojedyncze strzały. Kilka osób postrzelono drugiego dnia. [+]
[02:16:30] Koło domu boh. spotkał koleżanki i kolegów stojących na ulicy i czekających na powrót tych, który byli na Kochanowskiego. Ranę na nodze opatrywał kolega ojca, sanitariusz – opis rany.
[02:17:45] Reakcja mamy Jurka Jankowiaka. Boh. widział mężczyznę, który prawdopodobnie strzelał do Jurka.
[02:19:18] Pogrzeb Jurka Jankowiaka – żałoba młodzieży. Zmowa milczenia w szkole – nie można było poruszać tego tematu. Rodzice cieszyli się, że boh. wrócił do domu – brak reprymendy. Żal mamy Jurka, pogorszenie relacji z rodzicami boh.
[02:21:12] Młodsi bracia nie uczestniczyli w Wydarzeniach Poznańskich. Poszukiwania uczestników manifestacji przez UB – chodzenie po domach. Na Rynku Łazarskim milicjanci gonili chłopaków po dachach.
[02:21:52] Śmierć Jędrzeja Wojciechowskiego w niewyjaśnionych okolicznościach, po nagraniach u dr Ziomkowskiego. W 1982 UB zniszczyło archiwum Ziomkowskiego.
[02:22:45] Przed Solidarnością boh. nie mówił o udziale w wydarzeniach Poznańskiego Czerwca, ale jakieś wieści i tak się rozniosły – kłopoty w szkole średniej.
[02:23:35] Droga zawodowa – praca PZG Kawiarnie i w Stowarzyszeniu Właścicieli Nieruchomości.
[02:25:31] Boh. jeździł z żoną do Niemiec – inwigilacja rodziny po śmierci syna Piotra Majchrzaka. Syn Radosław pojechał na wycieczkę do Niemiec i został tam przez pięć lat – powrót do Polski.
[02:30:51] Okoliczności pobicia Radosława przez milicję – ciężkie obrażenia ciała, wyjazd z Polski, pobyt w obozie w Lebach.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..