Jacek Jan Fedorowicz (ur. 1937, Gdynia) - polski satyryk, aktor, prezenter telewizyjny, felietonista. Pochodzi z rodziny warszawiaków, jako 7-latek przeżył powstanie warszawskie. Ukończył Wydział Malarstwa Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku (1960). Był jednym z założycieli i aktorów gdańskiego studenckiego teatru Bim-Bom (1954-1960). Jeszcze w czasie studiów rozpoczął współpracę z gdańskim radiem jako autor i aktor, zaś jako autor i rysownik-karykaturzysta z prasą lokalną i ogólnopolską, tj. „Dookoła świata”, „Po prostu”, „Dziennik Bałtycki”, „Szpilki”, „itd” i inne. W latach 60. współtworzył w Telewizji Polskiej m.in. programy rozrywkowe „Poznajmy się” czy „Małżeństwo doskonałe”. W latach 70. był współautorem radiowego (Program III) magazynu satyrycznego „60 minut na godzinę”. Wraz z Piotrem Skrzyneckim prowadził pierwszy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu. W latach 60. i 70. występował na estradzie m.in. w Kabarecie Wagabunda, programie „Popierajmy się”, a później w indywidualnych wieczorach autorskich. W 1980 wstąpił do „Solidarności”, współpracował z Radiem „S” Regionu Mazowsze. W stanie wojennym zaprzestał współpracy z państwowymi mediami, działał (z żoną Anną) w Prymasowskim Komitecie Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Występował w kościołach, tworzył audycje (m.in. ośmieszający reżimową telewizję „Dziennik Telewizyjny”) rozprowadzane na kasetach w tzw. drugim obiegu. W 1989 współtworzył audycje przedwyborcze Komitetu Obywatelskiego. Od 1999 publikował cotygodniowe felietony satyryczne, prowadził programy autorskie telewizyjne. W 2006 roku odszedł z Telewizji Polskiej. W 2010 i w 2015 był członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi.
mehr...
weniger
[00:00:15] Urodzony 18 lipca 1937 r. w Gdyni. Rodzina mieszczan warszawskich, prapradziadek przeniósł się z miasteczka Sarnaki na Kresach do Warszawy, zamieszkali na Mokotowie. Mieli syna [Leopold Fedorowicz]. Jego stryj został zesłany na Sybir po powstaniu listopadowym. Dziadek boh. Jan Fedorowicz był artystą rzeźbiarzem, kupił warsztat kamieniarski, wykonał liczne pomniki m.in. na Powązkach. Miał 5 synów, syn Wacław walczył w Legionach, odratowany w wojnie polsko-bolszewickiej przez pielęgniarkę, skończył Szkołę Morską w Tczewie, osiadł na Wybrzeżu, gdzie ściągnął brata Janusza z żoną.
[00:05:33] Po wybuchu wojny ojciec walczył w obronie Gdyni, trafił do oflagu – nigdy o tym nie mówił. Przez pierwszych 9 lat życia boh. miał kontakt tylko z rodziną matki – dziadek Władysław Szmit – przybyła z Niemiec, spolonizowała się, mieli dwóch synów. [+]
[00:09:13] Uciekając przed wcieleniem do armii przed I wojną, dziadek Szmit trafił z rodziną do Moskwy, gdzie w 1917 r. wybuchła rewolucja październikowa. Mama boh. urodziła się w obrębie Kremla [Kriwyj Pereulok]. Wizyta w Moskwie w 1968 r. [++]
[00:12:20] Rodzina przedostała się do Władywostoku – ok. 1920 r. – konsul polski nie chciał im pomóc dostać się do Polski, bo „takich biednych ludzi w kraju nie ptrzebujemy”. Pomoc konsula Niemiec, powrót do Polski statkiem, m.in. przez Kanał Sueski.
[00:14:30] Opowieści babci ukształtowały postawę i światopogląd boh., m.in. patriotyzm, zasady, uczciwość. Mama zaraziła boh. miłością do Gdyni. Miała wiedzę na temat komunizmu z własnego doświadczenia.
[00:19:20] Powstanie warszawskie – zamazanie wspomnienia. Droga z mieszkania przy Koszykowej do obozu w Pruszkowie. Smak krupniku wydawanego przez RGO, pierwsza miska kartofli ze skwarkami we wsi Koniecpol. Paniczny strach przed śmiercią i zasypaniem podczas ataków Niemców, ucieczki między piwnicami, bombardowania. Opowieści o umieraniu w męczarniach zasypanych ludzi. Strach przed „krową” – wyrzutnią rakiet oraz Ukraińcami „gorszymi niż Niemcy”. Trauma po przeżyciu powstania.
[00:27:40] Boh. nie miał kontaktu z Niemcami aż do powstania, matka go chroniła. Podzielone tramwaje „nur für Deutsche”, okupujący Niemcy eleganccy i szarmanccy. Powszechne palenie papierosów.
[00:32:22] Transport z Pruszkowa wagonami towarowymi bez dachu, dobry Niemiec. Babcia studiowała w szkole handlowej w St. Gallen w Szwajcarii.
[00:34:58] Kongres zjednoczeniowy PPR i PPS w 1948 r. – wtedy nastał stalinizm. „Dziadkowie spodziewali się, że będzie gorzej”. Pod koniec wojny tułaczka, zamieszkanie w Kielcach. Zajęcie Kielc przez Rosjan, szabrownicy z Armii Czerwonej. [+]
[00:38:40] W latach 1945-48 w otoczeniu boh. trwała odbudowa z ruin. Wtedy władza szafowała słowem „demokracja”. Propaganda socjalistyczna. Przysięga harcerska a demokracja.
[00:41:15] Powrót do Gdyni (przez 2 tygodnie z Kielc) w maju 1945 r. Niemcy jeszcze się bronili na Helu. Niezniszczone mieszkanie, po powrocie z oflagu ojciec reaktywował swoją przedwojenną firmę. Dziadek został dyrektorem banku handlowego w Gliwicach. Pierwsze lata po wojnie, początek stalinizmu. Różne, bardzo zróżnicowane okresy PRL: na początku odbudowa i nadzieja.
[00:45:50] Rodzinie się dobrze powodziło, liczne rodzinne biznesy. Wczasy w Zakopanem w Halamie z wujem. Góral płączacy po śmierci „Ognia”. Nadzieja legła w gruzach w czasie stalinizmu. „Niemcy grożą naszemu życiu, Rosjanie zabijają nam duszę”(Beck). W 1951 r. odwiedziny brata babci w Warszawie, mjra Zygmunta Sokołowskiego, cichociemnego. Brawne opowieści z czasu wojny. Uwięzienie na Rakowieckiej i zamordowanie w ramach procesu gen. Tatara.
[00:51:40] Matura u św. Augustyna (Stowarzyszenie PAX) w Warszawie, marzenie o dzienniakarstwie.
[00:53:36] Wuj Jerzy Hagmajer wierzył w drogę PAX-u, bardzo wysoki poziom w liceum św. Augustyna (przedwojenni profesorowie: polonista Maksymilian Tazbir, matematyczka Radziwiłł, Nik Roztworowski, Konstanty Łubieński). Wyrzucenie ojca ze strefy przygranicznej jak „wróg ludu”, co najwyżej mógł dojeżdżać na wykłady. Praca ojca w administracji INKO (PAX).
[00:56:48] [Bolesław] Piasecki chronił i zatrudniał byłych akowców, ale mama go nie znosiła. Spotkania w „Słowie Powszechnym”. Dyrektor gimnazjum został „nasłany” przez partię do „Tygodnika Powszechnego” – porzucenie marzeń o dziennikarstwie („prostytucja moralna”).
[01:00:30] Decyzja o studiowaniu malarstwa jako „ucieczka przed socjalizmem w sztukę”. Wystawa po I roku nosiła tytuł: „Studenci zetempowcy podejmują zobowiązanie pierwszomajowe”. Rozterki człowieka żyjącego w socjalizmie. Sposób na obejście propagandy i indoktrynacji komunistycznej: namalowanie zawodów sportowych. „Sport to też było ideologicznie słuszne”. [+]
[01:05:00] Sposoby na to, żeby „się nie ześwinić”. Śmierć Stalina, kruszenie się stalinizmu, walka o schedę po nim. Studencki teatrzyk satyryczny w Warszawie. Inicjatywa oddolna. [+]
[01:10:12] Ambicje teatralno-rozrywkowe studentów. Tadeusz Chyła, Krystyna Sienkiewicz, Wowo Bielicki. Teatrzyk Bim-Bom tworzyli gdańscy studenci politechniki, szkoły ekonomicznej i artyści plastycy, m.in. Zbigniew Cybulski i Bogumił Kobiela. Sensacyjne przyjęcie w Polsce: „nie mogliśmy nie odnieść sukcesu”, demonstracyjne zerwanie z socrealizmem. Premiera Bim-Bomu naprzełomie 1954 i 55 roku spektaklem Ahaa. [+]
[01:13:05] Międzynarodowy Festiwal Młodzieży latem 1955. Druga premiera: „Radość poważna”, sukcesy na długo przed przed Październikiem ’56. „Przyjechaliśmy do Stalinogrodu, po 3 dniach wyjeżdżaliśmy z Katowic. Historia się działa za oknami”.
[01:15:13] „Październik był odzyskaniem niepodległości”. Okres gomułkowski: nuda i zacofanie. Złudny dobrobyt i wolność czasu Gierka. W połowie lat 70. kryzys ekonomiczny, upadek Gierka, wiosna „Solidarności”.
[01:18:30] Wykład boh. na uniwersytecie o propagandzie. Nigdy nie był indagowany o współpracę ze Służbą Bezpieczeństwa. Książka „W zasadzie tak” z 1975 r., recenzja Kisielewskiego w paryskiej „Kulturze” – była zakamunfowaną krytyką paranoicznego systemu PRL.
[01:24:36] Tworzenie magazynu radiowego „60 minut na godzinę”, inteligentna krytyka władzy – był najpopularniejszą audycją w historii radia. Świetni twórcy: Szumańska, Jaroszyński, Waligóra, Kaczmarek, Zaorski. Program był cenzurowany. W ocenie historyków świadek historii nie jest świadkiem wiarygodnym, trzeba go traktować z najwyższą podejrzliwością.
[01:31:16] Lekceważące traktowanie boh. przez władzę, chociaż „się starał”. Kontakty z cenzurą, media były wyłącznie państwowe. Każdy redaktor odpowiedzialny był cenzorem.
[01:35:35] Cenzura w radiu i telewizji: życzliwy, pomocny cenzor p. Gawdzik, pisał książki o ortografii. Cenzura radiowa czasu „Solidarności”: cenzor wywalczył przywrócenie programu w radiu.
[01:38:31] Po wprowadzeniu stanu wojennego działalność w komitecie pomocy internowanym przy kościele św. Marcina. UB spaliło mu samochód. Zangażowanie żony Hanny, kostiumografki, śledzenie.
[01:42:34] Przebranie Waci, żony Bujaka, na tajne spotkanie z ukrywającym się mężem. [++]
[01:44:30] Obcowanie z ubecją wymagało łamania zasad kultury i dobrego wychowania. [++]
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..