Tyfa Krystyna
Krystyna Tyfa z d. Kocot (ur. 1929, Śliwowszczyzna) przed wojną mieszkała z rodziną w Szczuczynie w woj. nowogródzkim, gdzie jej ojciec był murarzem. Po wojnie rodzina repatriowała się do Polski i zamieszkała w Malborku. Krystyna ukończyła Liceum Pedagogiczne w Kwidzynie i pracowała w szkole w Lasowicach Wielkich, potem przez rok uczyła wychowania fizycznego w Elblągu. Po ukończeniu studiów w Warszawie przez 36 lat była nauczycielką w XIII LO w Łodzi.
mehr...
weniger
[00:00:01] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1929 r. w osadzie wojskowej Śliwowszczyzna.
[00:00:25] Działkę w Śliwowszczyźnie dostał stryj Franciszek, który wydzierżawił ją ojcu boh., z zawodu murarzowi, który kilka lat później wybudował dom w Szczuczynie. Charakter pracy ojca, starszy brat chciał kupić rower i pomagał na budowie. Ojciec nauczył boh. grać w szachy. Domowe obowiązki. Rodzeństwo. Matka była Rosjanką – jej sylwetka, pomoc biednym, modlitwy w domu.
[00:05:21] Położenie domu w Szczuczynie, specjalność matczynej kuchni – faszerowana papryka i potrawy tatarskie. W domu mieszkali lokatorzy, lekarka pani Musmanowa uratowała 4-letnią boh. po zatruciu alkoholem. [+]
[00:08:30] Boh. poszła do szkoły mając 6 lat, postawa nauczycieli. Przepychanka w szatni z udziałem brata Michała, podczas której został zraniony żydowski chłopiec. Wspomnienie żydowskiego sąsiada, pana Joselewicza, właściciela trzech domów, którego córka przeszła na katolicyzm. [+]
[00:12:43] Niemcy zamknęli ludność żydowską w getcie – noszenie żywności do getta. Likwidacja getta w Szczuczynie – rozstrzelanie Żydów pod lasem. [+]
[00:13:53] Sowieci zamknęli polskie szkoły w miasteczku zostawiając tylko jedną – ciasnota w klasach. Koleżanki boh. były córkami policjantów, ojciec Janki Urbanowicz hartował ją, nacierając śniegiem – podczas deportacji dziewczynka zmarła w wagonie. Danuta Nowosielska dostała się do Armii Andersa i po wojnie została w Anglii. Boh. siedziała w ławce z Izą Żudrówną, której rodzinę deportowano – zachowanie nauczyciela pana Hurko. [+]
[00:18:15] Początek wojny – samoloty nad miastem. Wkroczenie Armii Czerwonej, terror NKWD. Przed wybuchem wojny lokatorem był sędzia z rodziną, po wkroczeniu sowietów do domu dokwaterowano rosyjskie rodziny. Rozmowy matki z komunistami. [+] [00:21:58] Podczas niemieckiej okupacji Rosjanka uczyła dzieci niemieckiego hymnu – zachowanie podczas publicznego występu. [+]
[00:23:05] Starsze rodzeństwo należało do AK. 29 kwietnia 1944 r. podczas ataku partyzantów „Ponurego” na miasto zginęło wielu partyzantów, w tym szwagier boh. 3 maja spłonął dom, podczas pożaru wybuchała ukrywana amunicja. Po pożarze brat Michał, który pracował w mleczarni, zamieszkał u znajomych – zamordowanie rodziny i brata przez Niemców.
[00:27:58] Sytuacja rodziny w 1944 r. – powody wyjazdu boh. do Bochni. Boh. pojechała sama, przesiadka, gdy okazało się, że z powodu powstania pociąg nie wjedzie do Warszawy – podróż do Bochni przez Poznań, Wrocław i Kraków. Spotkanie na dworcu w Poznaniu z kolejarzem i elegancką Niemką. Podróż do Wrocławia pociągiem pełnym uciekinierów i niemieckich żołnierzy. Na dworcu we Wrocławiu boh. pomogła starsza kobieta. Przejazd z Krakowa do Bochni – ucieczka z pociągu przed obławą. Przyjazd do dziadków Kocotów. [+]
[00:37:09] Boh. u dziadków pasła krowy i wykonywała różne prace domowe. Stryj Zygmunt był znanym krawcem. Życie wśród licznej rodziny. W marcu 1945 r. boh. dostała list od brata, który był w szkole oficerskiej w Lublinie. Spotkanie ze szkolnym kolegą Ryśkiem Belczykiem, którego rodzina także pochodziła z Bochni. Przyjazd siostry, której boh. nie poznała – wyjazd do rodziny w Malborku, wiadomość, że ojciec jest w Bochni. [+]
[00:44:00] Rodzina zamieszkała w Malborku, gdzie ojciec znalazł pracę w cukrowni – ojciec był w Armii Andersa – często na przesłuchania zabierano jego i syna, który także miał na imię Stanisław. Stosunki rodziny z funkcjonariuszem UB Karościukiem. Wspomnienie szkolnych lat w Szczuczynie – rusyfikacja. Współczesne wyjazdy na dawne Kresy.
[00:48:05] W 1949 r. boh. zdała maturę w Liceum Pedagogicznym w Kwidzynie i dostała pracę w Lasowicach Wielkich na Żuławach. Za pierwszą pensję kupiła rower i jeździła nim z Malborka do pracy. Praca w siedmioklasowej szkole, której kierownikiem był Piotr Tyc. Po wakacyjnym obozie dla nauczycieli wychowania fizycznego boh. pracowała w Elblągu, wśród jej uczennic była Elżbieta Duńska, później Krzesińska. Boh. zamieszkała u państwa Massalskich, pan Massalski był dyrektorem Urzędu Miar i Wag. Boh. zdała maturę dla pracujących i w 1951 r. podjęła studia w Warszawie.
[00:53:51] Po ukończeniu studiów boh. przepracowała 36 lat w XIII LO w Łodzi. Wspomnienie dyrektorki Łucji Macherowej, która troszczyła się o boh. – wyjazd na narty do Zakopanego.
[00:56:31] Powojenne spotkania młodzieży ze Szczuczyna. Wspomnienie życia na Kresach.
mehr...
weniger