Fojcik Alicja
Alicja Fojcik z d. Stachurska (ur. 1929, Kielce) – od początku okupacji niemieckiej jej rodzina działała w Związku Walki Zbrojnej, a potem w Armii Krajowej w Kielcach. 6 kwietnia 1944 wszyscy zostali aresztowani, a pani Alicja (wówczas niespełna 15-letnia) razem z mamą i siostrą trafiła do kobiecego obozu koncentracyjnego Ravensbrück. Stamtąd zostały przeniesione do fabryki amunicji w Watenstedt, a w grudniu 1944 do Hanoweru, do fabryki masek gazowych. W kwietniu 1945 przeżyły „marsz śmierci” do Bergen-Belsen, gdzie doczekały wyzwolenia przez wojska amerykańskie. Wkrótce potem matka pani Alicji zmarła, ona sama zaś przez Szwecję wróciła do Polski. Jej brat Eugeniusz zginął w Gross-Rosen, drugi brat przeżył wojnę w oddziale partyzanckim. Alicja Fojcik należy do Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Mieszka w Kielcach.
więcej...
mniej
00:00:01 Autoprezentacja boh. urodzonej w 1929 r. w Kielcach. Prezentacja rodziców: Anieli i Stefana Stachurskich.
00:00:17 Członkowie rodziny należeli do ZWZ-AK. 6 kwietnia 1944 r. rodzina została aresztowana przez Gestapo. Matka i brat zginęli w obozie koncentracyjnym. Boh. przez sześć tygodni była w kieleckim więzieniu. W maju została wywieziona do obozu w Ravensbrück.
00:01:55 W chwili aresztowania boh. miała 14,5 roku – działalność konspiracyjna. Po aresztowaniu boh., matkę i siostrę przewieziono do aresztu taksówką, brat przyszedł na piechotę. Boh. siedziała w celi z Motalówną i Danutą Nowak. Przesłuchiwania w więziennej kaplicy – bicie podczas śledztwa. Boh. została wywieziona do obozu koncentracyjnego. [+]
00:06:28 Kwarantanna w obozie. Brat Eugeniusz Stachurski trafił do Gross-Rosen, drugi brat Jerzy uniknął aresztowania i poszedł do partyzantki. Boh., mama i siostra były w Ravensbrück. Na młodych kobietach przeprowadzano eksperymenty pseudo-medyczne. Siostrę zabrano do obozu w Oranienburgu. Boh. z mamą pracowały w fabryce amunicji w Watenstedt. W grudniu 1944 r. więźniarki poszły na piechotę do Hanoweru.
00:09:05 W fabryce amunicji w Watenstedt więźniarki były oddzielone siatką od cywilnych pracowników – zakatowanie kobiety, która chciała nawiązać kontakt z robotnikiem. Alarmy przeciwlotnicze – jedna z więźniarek zginęła podczas próby ucieczki. Boh. widziała w hali produkcyjnej maszyny wywiezione z Polski. [+]
00:11:22 Wyjście więźniarek do Hanoweru – kobiety pracowały w fabryce masek przeciwgazowych. Naloty 1 stycznia 1945 r. – po zbombardowaniu fabryk więźniarki wróciły do obozu. Zbliżanie się frontu – w kwietniu wyprowadzono więźniarki, które w „marszu śmierci” doszły do Bergen-Belsen. Podczas marszu jeden z mijanych więźniów dał bosej boh. kapcie. [+]
00:14:23 Pobyt w Bergen-Belsen, przez pierwsze dni więźniarki nie dostały jedzenia. Sterty zwłok, które Anglicy przysypali ziemią po wyzwoleniu obozu. [+]
00:16:45 Wyzwolenie obozu przez Anglików, boh. zatruła się fasolką po bretońsku. W koszarach w Celle Anglicy utworzyli szpital – boh. ostatni raz widziała mamę, gdy zabierano ją do szpitala. Boh. po wyjściu ze szpitala spotkała Leonorę Janiczko, z którą była w celi kieleckiego więzienia, i razem z nią wyjechała do Szwecji – podróż i kwarantanna w Malmö, wydanie nowej odzieży. W październiku 1945 r. boh. przypłynęła statkiem do Polski. [+]
00:20:59 Mama i brat zmarli w obozach, siostra wróciła z Oranienburga do kraju. Boh. zajęła się ciotka. Boh. wyszła za byłego żołnierza gen. Maczka.
00:22:05 Aresztowanie rodziny 6 kwietnia [1944] – rewizja, jeden z gestapowców zabrał woreczek z monetami, drugi lornetkę. Boh. wchodząc do więzienia liczyła zamykające się za nią drzwi. Warunki w celi, załatwianie potrzeb naturalnych, jedzenie – rodziny przynosiły paczki do więzienia. Boh. przesłała gryps bratu Jerzemu. Dwaj strażnicy byli Austriakami, dwaj pozostali: Śliske i Packe/Pecke mówili po polsku i znęcali się nad więźniami. Zachowanie Austriaków. Porozumiewanie się więźniów. Austriaccy strażnicy powiadomili kobiety, że zostaną wywiezione do obozu. [+]
00:29:05 W Ravensbrück boh. nie widziała dzieci. Kilka razy leżała w obozowym szpitalu – widziała operację, dzięki której lekarka uratowała nogę rannej Rosjance. Boh. z innymi więźniarkami rozładowywała barki z węglem, które przypływały do obozu w Ravensbrück. Do jeziora Schwedt Niemcy wsypywali prochy z krematorium. [+]
00:32:48 Boh. była na uroczystościach z okazji 50. lecia wyzwolenia obozu.
00:33:56 Więźniowie nosili winkle na pasiakach – oznaczenia kolorystyczne. Boh. miała czerwony winkiel oznaczający więźnia politycznego.
00:36:12 Boh. siedziała w celi z Motalówną – okoliczności jej aresztowania. W latach 60. boh. dowiedziała się, że rodzinę aresztowano na skutek donosu Pawła Cukra, który potem został zabity przez Niemców.
00:38:35 Rodzina działała w konspiracji, po aresztowaniu brat Jerzy, który już nie mieszkał w domu, uciekł do partyzantki. Działalność boh. w konspiracji. Po wojnie siostra mieszkała w Zabrzu i boh. spotykała się z nią w wakacje, nie rozmawiały wtedy o przeszłości. Siostra chciała zabrać boh. do siebie i załatwiła jej pracę w magistracie, ale ciotka chciała, by boh. chodziła do szkoły – matura w liceum Śniadeckiego. Siostra dała boh. książkę o Ravensbrück, ale nie mogła jej czytać.
00:43:00 W grupie konspiracyjnej w Kielcach byli: Werens, Tadeusz Musiał, Paweł Cukier. Boh. po wojnie spotkała Tadeusza Musiała, który poświadczył jej działalność w konspiracji. Boh. działa w organizacjach kombatanckich oraz w stowarzyszeniu im. Maksymiliana Kolbe – kontakty z byłymi więźniami.
więcej...
mniej