Wanda Szuwalska, primo voto Gaweł, z d. Świca (ur. 1923, Terpin, zm. 2020, Nottingham). Ojciec Aleksander był policjantem i rolnikiem. Po ukończeniu siedmioklasowej szkoły powszechnej w pobliskim Radziechowie uczęszczała do szkoły zawodowej w Sokalu, aż do wybuchu II wojny światowej. 10 lutego 1940 r. Wanda Szuwalska z rodzicami i czwórką młodszego rodzeństwa została zesłana do posiołka Piermogorie w rejonie krasnoborskim w ZSRR. Wanda wraz z ojcem pracowała w brygadzie wyrębującej tajgę, potem „awansowana” do pracy w stajni, pracowała także jako pomocnik kucharza. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski rodzina Świców zapisała się do tworzącej się armii polskiej. Pod koniec listopada 1941 r. dotarli do Taszkientu, a następnie do Buchary. W lutym 1942 r. Wanda zgłosiła się jako ochotniczka do Pomocniczej Służby Kobiet. Pod koniec marca 1942 r. odpłynęła statkiem z Krasnowodzka do Pahlewi w Persji. W Persji i Palestynie ukończyła liczne kursy wojskowe. W styczniu 1944 r. wyruszyła z Bliskiego Wschodu do Liverpoolu w Anglii. W maju 1944 r. przydzielona została do 300 Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej” w bazie RAF Faldingworth, pracowała na wieży kontrolnej. W listopadzie 1944 r. została przeniesiona do dowództwa Lotnictwa Myśliwskiego RAF (Fighter Command) w pałacu Bentley Priory w Stanmore koło Londynu. W kwietniu 1945 r. wyszła za mąż za Jana Gawła, plutonowego radiotelegrafistę z 300 Dywizjonu. Doczekali się dwóch córek, Alicji i Jadwigi. Po demobilizacji męża w 1948 r. Wanda z rodziną przeniosła się do Nottingham. Znalazła zatrudnienie w zakładzie produkującym wysokiej klasy odzież damską. Przepracowała tam 43 lata, zaczynając jako zwykła szwaczka, stopniowo awansując aż na stanowiska konsultantki i kierowniczki zakładu. Przez całe życie była zaangażowana w działalność organizacji polonijnych i kombatanckich. Za pracę społeczną została odznaczona Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a także licznymi medalami pamiątkowymi i odznakami honorowymi. W 1990 r. wyszła drugi raz za mąż za Tadeusza Szuwalskiego, byłego pilota 300 Dywizjonu, a po wojnie lotnika Royal Air Force. Do końca życia mieszkała w Nottingham. Zmarła 26 marca 2020 r. w wieku 97 lat.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.