Prock Piotr

Świadkowie Epoki

IP/DF/SE/1098

28 maja 2019, Czernica k. Rybnika

1:03

Piotr Prock (ur. 1925, Czernica) przed wojną mieszkał na Śląsku. W czasie II wojny światowej został wraz z braćmi wcielony do Wehrmachtu, służył we Francji, gdzie w 1944 roku dostał się do niewoli alianckiej. Przebywał w obozie jenieckim w Schwerinie, skąd po wojnie wrócił do Polski, na Śląsk.

[00:00:17] Autoprezentacja boh. Ojciec był kupcem, prowadził w Czernicy sklep i piekarnię. Pięciu braci, dwie siostry. W szkole w Czernicy było sześciu nauczycieli, tylko kierownik miał rower. Duże bezrobocie przed wojną, tylko kopalnia dawała zatrudnienie, mieszkańcy zajmowali się szmuglem. Nieliczni posiadali ziemię.
[00:03:36] Związek Powstańców Śląskich w Czernicy. Wydobywanie gipsu w Czernicy. Mama pochodziła z Opolszczyzny. Boh. ukończył szkołę podstawową w 1939 r. Przed szkołą chodził do ochronki, szkoła od 6 roku życia.
[00:06:10] Dużo mieszanych polsko-niemieckich małżeństw. Ojciec boh. przed wojną sprzedał sklep, należał do organizacji katolickich księży. Wcielenie boh. i braci do Wehrmachtu. Boh. służył we Francji, jego dowódca pochodził z Prus Wschodnich, postawa patriotyczna boh., „byłem namierzony”.
[00:10:41] Starszy brat (1924) był rzeźnikiem, zgłosił się do służby w kuchni. Trafił do niewoli brytyjskiej, przeszkolony jako spadochroniarz [w PSZ], szykował się do desantu na Hamburg.
[00:13:02] Młodszy brat był w niewoli we Włoszech, trafił do polskiego wojska. Desant na Hamburg odwołano. Od początku wojny boh. uczył się stolarstwa. W 1943 zdał egzamin zawodowy, powołanie do wojska, został ranny (odłamek w szyi). Bracia mamy służyli w I wojnie światowej w brytyjskiej gwardii królewskiej, dwóch zginęło.
[00:17:29] Szkolenie w Wehrmachcie, żołnierze z różnych krajów. Zaczepki nacjonalistyczne. Służba w artylerii. Słaba pozycja Niemców we Francji. Boh. stacjonował w Metz, przeszkolenie w Verdun, młodszy brat we Włoszech. Koszary w szkole wyższej nad Sekwaną, pod Paryżem.
[00:24:44] Morale Polaków w wojsku, karne wykluczenie z wycieczki do Paryża. Zginął podoficer gnębiący boh. [+]. Urlop do Wiednia po zranieniu, rozmowa z lekarzem. Bombardowania po drodze. Obozy koncentracyjne koło Schwerina.
[00:28:54] Służba w Wissant – budowa umocnień, sztolni nad Kanałem La Manche, schronień dla żołnierzy [+]. Desant 6 czerwca 1944, przeczekanie bombardowań w sztolni.
[00:33:52] Niewypały porozrzucane po plaży. Zbombardowane w nocy bunkry niemieckie. Boh. pozostał przy Cieśninie Kaletańskiej, przeszedł przez północną Francję, Belgię, Holandię do Niemiec.
[00:37:55] Wycofywanie się wojska niemieckiego nocami, przy złej pogodzie.
[00:40:21] Punkty opatrunkowe w szkołach. W czasie natarcia żołnierze donosili rannych, lekarze nie nadążali operować. Droga pociągiem do siostry do Wiednia z maską gazową nr 2. Kobiety podczas bombardowań chciały uciekać z pociągu. Poszukiwanie siostry w Wiedniu, nie doszło do spotkania z siostrą, powrót do jednostki rezerwy w Schwerinie.
[00:46:30] W Schwerinie obóz 150 tys. jeńców niemieckich – problemy aprowizacyjne. Kradzież tytoniu i papierosów na wymianę. [+] Po rozwiązaniu obozu zakwaterowanie we wsiach, spanie w chlewach i oborach. Zimą blaszane baraki „beczki” bez izolacji, prycze z gałęzi, zimno, przykrycie z pałatki.
[00:50:38] Brak zainteresowania jeńcami niemieckimi ze strony Amerykanów. Przepłynięcie z Lubeki do Gdyni. Trudność zdezerterowania z artylerii.
[00:53:05] Powrót do Gdyni, punkty PUR, różowe dokumenty. Bojówki napadające na transporty. Powrót do domu: droga z Katowic do Suminy, piechotą do Łukowa [Śląskiego]. [+]
[00:55:12] Matka w czasie wojny utrzymywała się z gospodarstwa (2 ha), miała krowę. Jeden z jeńców podczas otrzymywania dokumentów nie wrócił z kontroli osobistej – miał tatuaż [SS].
[00:59:09] W PRL sześciotygodniowe szkolenie wojskowe w Warszawie na Mokotowie, zakwaterowanie w namiotach, śledzie na śniadanie. Stracone lata w czasie wojny. Niewykorzystane skierowanie na studia.
więcej...
mniej

Sokulski Mateusz

Żukowska Ewa

Instytut Pileckiego

Film