Felicja Kuczewska (ur. 1930, Jatwiesk, obecnie Białoruś) urodziła się w rodzinie osadnika wojskowego. Ojciec był legionistą walczącym podczas I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. 10 lutego 1940 r. pani Felicja, wraz z rodzicami i sześciorgiem rodzeństwa, została deportowana do ZSRR do miasta Karabasz (obwód czelabiński na Uralu), gdzie ojciec pracował w kopalni miedzi. Po roku zostali przeniesieni do Orenburga (rejon orski na południowym Uralu), gdzie rodzice pracowali w kołchozie im. Stalina. Brat pani Felicji wstąpił do Armii Andersa, zginął podczas operacji desantowej „Market Garden” pod Arnhem w Holandii. W maju 1946 rodzina powróciła do Polski i osiadła w powiecie bystrzyckim na Ziemiach Zachodnich. Pani Felicja zajęła się pracą i kierowaniem poniemieckim gospodarstwem. W latach 1949-1963 pracowała w Gminnej Spółdzielni w Bystrzycy Kłodzkiej oraz w sklepach. Jednocześnie uzupełniała edukację: ukończyła szkołę podstawową, a potem technikum ekonomiczne w Legnicy. W 1971 r. ukończyła ekonomię na Uniwersytecie Wrocławskim. Całe życie zawodowe związała z pracą z zakresu ekonomii.
mehr...
weniger
00:00:07 Autoprezentacja boh. urodzonej w Jatwiesku oraz prezentacja rodziców: Anastazji i Witolda.
00:00:40 Boh. pochodziła z wielodzietnej rodziny, jej ojciec był osadnikiem wojskowym. W chwili deportacji – 10 lutego 1940 r., najstarszy brat miał 15 lat, najmłodsza siostra 8 miesięcy. Położenie rodzinnego domu. Szczekanie psów w noc deportacji. Rankiem przyjechali uzbrojeni żołnierze, którzy kazali się rodzinie spakować – pytania o broń. Wyjazd saniami na stację w Świsłoczy, wycie wiejskich psów. Na stacji w Baranowiczach zesłańcy przesiedli się do pociągu o szerokim rozstawie kół. Brat spakował rodzinne dokumenty, co okazało się istotne po kilku latach, gdy rodzina chciała wracać do Polski. [+]
00:09:45 Opis wnętrza wagonu – prycze, koza i dziura w podłodze jako toaleta. Warunki podczas podróży – skromne racje wody i jedzenia, dzieci na stacjach podawały wodę do pociągu. Placki pieczone na „kozie”. Po miesiącu zesłańcy przyjechali do Karabaszu na Uralu. [+]
00:18:05 Po przyjeździe skierowano zesłańców do łaźni. Racje żywnościowe dla pracujących i ich rodzin. Mama w wagonie leżała od ściany i ciężko zachorowała – w Czapajewce był polski felczer, który ją leczył. Opis baraków dla zesłańców w Czapajewce – adres korespondencyjny. Mama nie pracowała, ale ojciec i brat poszli do pracy. Ratunkiem dla rodziny były paczki przysyłane z Polski. Jesienią zbierano grzyby w okolicznych lasach. Po amnestii rodzina wyjechała z Karabaszu.
00:24:12 Podczas pobytu w Karabaszu młodzi Polacy zdjęli ze ściany w klubie portret jednego z radzieckich dostojników i trafili za to do aresztu. Boh. chodziła do rosyjskiej szkoły – zmiana słów propagandowej piosenki. Komendantem specposiołka był Szwedow, który znał język polski.
00:27:58 Po amnestii wielu Polaków pojechało do Kazachstanu. Rodzina znalazła się w kołchozie im. Woroszyłowa w dżambulskiej obłasti – zjedzenie chleba przez jedną z sióstr. W Czok Paku organizowała się Armia Andersa – rodzina zamieszkała w posiołku Szachta. Epidemia tyfusu wśród zgłaszających się do wojska – cmentarz w Czok Paku. Brat wstąpił do wojska i wyjechał bez pożegnania z matką. Śmierć brata pod Arnhem.
00:33:15 Oczekiwanie na pociąg w Czok Paku – walka psów podczas burzy. Rodzinę przewieziono do Guzaru, w tym czasie granica została zamknięta, więc grupę zesłańców zawieziono do czkałowskiej obłasti. Głód na zesłaniu – polowania na susły, mielenie zboża w żarnach. Boh. poszła do pracy mając 13 lat. Opis rosyjskiego stepu. [+]
[koniec samodzielnej narracji, początek wywiadu – świadek odpowiada na pytania]
00:41:08 Przedstawienie rodziców i data urodzin boh. Po wyjeździe z Kazachstanu rodzina mieszkała i pracowała w kołchozie im. Stalina w okolicach Orska. W Karabaszu polscy zesłańcy pracowali w kopalniach i hucie. Boh. widziała wypukiwanie złota w rzekach.
00:45:39 Rodzina wróciła do Polski w maju 1946 r. – przyczyna zatrzymania transportu na stacji w Medyce. Pomyłka kobiet, które wzięły portret Stalina za wizerunek Matki Boskiej. Repatrianci trafili do wsi koło Bystrzycy Kłodzkiej, gdzie już mieszkali przesiedleńcy z Wołynia – niechętne przyjęcie nowych osadników. Rodzina zamieszkała w majątku, w którym wcześniej stacjonowała Armia Czerwona. Początki gospodarowania, stan zdrowia ojca po powrocie do Polski. Boh. nie poszła do szkoły, tylko pracowała w gospodarstwie. [+]
00:52:55 Opinia boh. i jej stosunek do Rosjan. Boh. pracowała w sklepie w Idzikowie, potem w Bystrzycy. Boh. skończyła kurs dokształcający w zakresie VII klasy i kontynuowała naukę w Liceum Ekonomicznym w Legnicy, potem studiowała ekonomię we Wrocławiu.
00:58:42 Rodzina jadąc do Polski wiedziała, że nie wraca do swojego domu, który został 8 km za granicą. Przyjazd repatriantów do Bystrzycy Kłodzkiej – trudne początki na Ziemiach Odzyskanych.
01:00:58 Kolektywizacja rolnictwa, stosunek władz do „kułaków”.
01:03:32 Wspomnienie matki, która żyła prawie 101 lat. Wycie syren po śmierci Stalina.
01:05:24 Film „Sami swoi” nakręcono na kanwie losów repatriantów z Tarnowicy Polnej. Stosunki między osadnikami na Ziemiach Zachodnich. [+]
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..