Zbigniew Pawłowski (ur. 1951, Wrocław) – pracownik Zakładów Aparatury Spawalniczej Aspa, uczestnik strajku w 1976 r. (Aspa zastrajkowała wówczas jako jeden z nielicznych zakładów) oraz 1980 r., współzałożyciel i działacz zakładowej komisji NSZZ „Solidarność”, działacz podziemia solidarnościowego. W 1983 r. został dyscyplinarnie zwolniony z pracy.
00:00:06 Autoprezentacja boh. urodzonego w 1951 r. we Wrocławiu.
00:00:14 Rodzice byli w czasie wojny na robotach w Niemczech, poznali się po wojnie we Wrocławiu – tu ojciec pracował w piekarni. Rodzina mamy została przesiedlona z Kresów na Ziemie Zachodnie.
00:02:08 Boh. po ukończeniu podstawówki poszedł do pracy i dalej uczył się w szkole zawodowej dla pracujących. Po skończeniu nauki pracował jako ślusarz w kilku zakładach. Po ślubie podjął pracę w Aspie. Boh. został ukształtowany przez ojca, który nie lubił komuny i miał lepsze zdanie o Niemcach niż komunistach.
00:04:45 Boh. nie pamięta strajków we Wrocławiu w 1968 i 1970 r. – ludzie nie wiedzieli o strajkach na Wybrzeżu. Zakłócanie Radia Wolna Europa. Boh. poznał w lata 70. przyrodniego brata, który mieszkał w Szczecinie i opowiadał mu o strajkach.
00:07:17 Boh. pracował jako ślusarz w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego (ZNTK), w 1973 r. zatrudnił się w Aspie. Żona zajmowała się wychowywaniem trójki dzieci, rodzinie pomagali dziadkowie.
00:09:48 Strajk w Aspie po ogłoszeniu podwyżek w czerwcu 1976 r. – robotnicy przyszli do zakładu, ale nie podjęli pracy. Rozmowy kilku robotników z szefem produkcji. Na drugi dzień strażnicy przy bramie sprawdzali przepustki – robotnicy, którzy poprzedniego dnia zgłosili swoje zażalenia, nie zostali wpuszczeni na teren zakładu, z którego zwolniono ich dyscyplinarnie. Zwolnionym robotnikom pomógł KOR. Jeden ze zwolnionych otworzył zakład dorabiania kluczy. [+]
00:15:03 Boh. nie pamięta nazwisk kolegów ze strajku w 1976 r. Strajk w Aspie w sierpniu 1980 r. i w grudniu 1981. Przemyślenia na temat zachowania komunistycznej władzy.
00:19:23 13 grudnia [1981] boh. widział patrole na ulicy. 14 grudnia 1981 r. robotnicy Aspy podjęli strajk okupacyjny – działacze z zakładowej komisji „S” zostali internowani.
00:21:50 Działalność Solidarności w podziemiu – boh. współpracował z Janem Czyżem organizując akcje ulotkowe. Wydawanie podziemnej gazety. Pomoc rodzinom internowanych kolegów. Boh. był namierzany przez Służbę Bezpieczeństwa i zwolnił się z pracy.
00:24:56 Boh. przy przewodniczącym Tajnej Komisji Zakładowej na swoim wydziale w Aspie. Współpracował z Janem i Grzegorzem Czyżami. Boh. dostał od znajomych powielacz, na którym drukowano pisma niezależne. Kolportaż prasy na terenie zakładu. Ojciec boh. zajmował się kolportowaniem pisma „Z Dnia na Dzień”.
00:30:07 Boh. dostał powielacz od małżeństwa Załuskich z Politechniki Wrocławskiej. W 1983 został dyscyplinarnie zwolniony z Aspy i zatrudnił się w prywatnym warsztacie, potem pracował jako hydraulik w administracji spółdzielni mieszkaniowej, następnie prowadził własną działalność.
00:33:47 Boh. złożył wypowiedzenie w Aspie, ale z powodu długiego okresu wypowiedzenia przestał przychodzić do pracy i został z niej dyscyplinarnie zwolniony.
00:34:57 Boh. brał udział w manifestacjach w latach 80. – środki używane przez ZOMO. Po odejściu z Aspy boh. nie angażował się w działalność opozycyjną. Chodził na Msze za Ojczyznę do katedry.
00:38:35 Wspomnienie katastrofy w Czarnobylu. Refleksja na temat przemian po 1989 r.
00:41:21 Ojciec kolportował ulotki – boh. przychodził z żoną i dzieckiem w wózku, z wózka rozrzucał ulotki. Boh. nie wie, czy osoby zwolnione z Aspy w 1976 r. starały się w 1980 o przywrócenie do pracy. Działalność w stanie wojennym – zbieranie składek na pomoc rodzinom internowanych.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.